Bulcsú, Kerény, Kerubin2023. június 04., vasárnap
Föld

A túlélő fekete lyuk

2012.02.17.Admin
National Geographic Magyarország

Galaxisa pusztulását élte túl a ritka fekete lyuk, amelyet a Hubble-űrteleszkóp felvételein figyeltek meg ausztrál és amerikai csillagászok.

Fotó: NASA, ESA, és S. Farrell (Sydney Institute for Astronomy, University of Sydney)

A felfedezésről az Astrophysical Journal Letters című folyóiratban jelent meg tanulmány.
A Hubble-űrteleszkóp a közelmúltban kapta lencsevégre fiatal, kék csillagok halmazát, amelyek egy “középsúlyú” fekete lyukat vettek körbe. A feltételezések szerint a fekete lyuk egykoron egy törpegalaxis központjában volt, amelyet egy nagy csillagváros gravitációs ereje tépett szét – olvasható a Space.com űrkutatási hírportálon.
Az erőszakos esemény során a nagyobb galaxis elrabolta kisebb “fajtársa” legtöbb csillagát. Ugyanakkor az esemény során összenyomódtak a fekete lyukat övező gázfelhők, amelyek a csillagképződés hullámát indították be. Az ily módon született ifjú csillagokat leste meg a Hubble “mindenlátó” szeme.
Az asztronómusok szerint a fiatal csillagok alig 200 millió évesek, ez azt jelenti, hogy a két galaxis “párviadalára” is körülbelül ebben az időszakban kerülhetett sor.

“A nagyon fiatal csillagok halmaza arra utal, hogy a ’középsúlyú’ fekete lyuk egy nagyon kis tömegű galaxis középpontja lehetett” – magyarázta Sean Farrell, a Sydneyi Csillagászati Intézet kutatója.
A HLX-1 katalógusjelű fekete lyuk azontúl, hogy egy elveszett galaxis létét árulta el a kutatóknak, önmagában is rendkívül érdekes. Amikor Sean Farrell és kollégái 2009-ben felfedezték az objektumot, ez volt az egyetlen ismert “középsúlyú” fekete lyuk. A fekete lyukak olyan osztályát képviselheti, amelyek a legtöbb galaxis centrumában terpeszkedő szupermasszív fekete lyukak “építőkövei” lehetnek. A 290 millió fényévnyire található HLX-1 “mindössze” húszezer Nap-tömegű. Összehasonlításképp, a Tejútrendszer központjában lévő fekete lyuk tömege négymillió Napéval egyenlő.
“A HLX-1 egyedülálló volta arra utal, hogy ezek a közepes fekete lyukak csak rövid ideig léteznek” – emelte ki Mathieu Servillat, a kutatócsoport tagja, a Harvard-Smithsonian Asztrofizikai Intézet munkatársa.
A ritka, közepes méretű fekete lyukak tanulmányozása remélhetőleg hozzásegíti a tudósokat, hogy jobban megismerjék származásukat, valamint megtudják, miként alakulnak ki a szupermasszív fekete lyukak.

Forrás: MTI/ nfj/ ifgg

Kanada füstben

Kanada füstben

Az észak-amerikai országban már május elején megkezdődött a nyári erdőtüzek szezonja, a füst pedig igen távolra ér.

Expedíciót a Kárpátok erdeinek védelméért

Expedíciót a Kárpátok erdeinek védelméért

A Greenpeace öt országot érintő, 40 napos expedíciót indított a Kárpátok erdeinek védelméért, miután a környezetvédő szervezet 2022 őszén műholdas felvételek elemzésével óriási pusztítást tárt fel a határokon átívelő hegyvonulat erdeiben - közölte a Greenpeace Magyarország az MTI-vel.

Különös múltról árulkodnak az antarktiszi kövek

Különös múltról árulkodnak az antarktiszi kövek

A Thwaites-gleccser alatti kőzetrétegből kiemelt minta vizsgálata meglepő eredményt adott.

Hat napon át nem érték el az Ingenuity marsi helikoptert

Hat napon át nem érték el az Ingenuity marsi helikoptert

Az irányítók próbálkozásai végül sikerrel jártak, ám néhány álmatlan éjszakát így is okozott a Ginny becenevű járgány.

Migráció az egyre melegedő bolygón

Migráció az egyre melegedő bolygón

Egy új elemzés azt vizsgálta, milyen kapcsolatban van a felmelegedés és az emberi migráció.

National Geographic 2023. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket