Gedeon, Johanna2023. március 28., kedd
Föld

Üstökös „ébresztheti fel” a vörös bolygót

2013.03.29.Admin
National Geographic Magyarország

Csekély, ám egyáltalán nem elhanyagolható a valószínűsége annak, hogy egy hatalmas üstökös csapódik a Marsba.

Grafika: NASA/JPL-Caltech

Ha ez bekövetkezik, akkor az ütközés oly mértékben megváltoztathatja az évmilliárdok óta alvó vörös bolygó klímáját, hogy az akár újra otthont nyújthat az élet számára.

„Van egy kicsi, de nem elhanyagolható valószínűsége annak, hogy 2014 októberében a Mars bolygónak ütközik a 2013 A1 jelű üstökös. A jelenlegi számítások szerint ez a valószínűség 1:2000” – nyilatkozta az amerikai űrhivatal hírportáljának Don Yeomans, a NASA Földközeli Objektumok Program vezetője. Az üstökös magjának átmérője 1–3 kilométer lehet, a sebessége pedig 56 kilométer másodpercenként (201 600 km/óra).

„Ez az objektum annyi energiát hordoz, mint 35 millió megatonna TNT” – tette hozzá Yeomans. Összehasonlításul: a csillagászok számításai szerint a dinoszauruszok kipusztulásához jócskán hozzájáruló 65 millió évvel ezelőtti becsapódás során ennél alig háromszor több energia szabadult fel, a Szibéria felett nemrég felrobbant, és komoly károkat okozó meteornál pedig a 2013 A1 üstökös 80 milliószor nagyobb robbanást idézne elő – olvasható a NASA Science News hírportálon.
Az üstökös-becsapódás a NASA szakértői szerint nem jelentené feltétlenül a jelenlegi Mars-programok végét, de jelentősen átalakítaná – és egyben magát a bolygót is. Michael Meyer, a Mars Exploration Program vezető kutatója úgy véli, „egy hatalmas éghajlati kísérlet” veheti kezdetét a becsapódással, minek során rengeteg por, homok, víz és egyéb anyagok jutnának a Mars felső légkörébe. Ennek eredményeként, a tudós szerint egy, a mostaninál melegebb és nedvesebb levegőjű bolygó jöhetne létre. Meyer ugyanakkor aggódik a napelemekkel működő Opportunity Mars-járó sorsáért, hiszen a sok por miatt kevesebb napfény jutna a napelemek celláira, ám a nukleáris meghajtású Curiosity minden bizonnyal folytathatná a munkáját.

Paul Chodas, a NASA Földközeli Objektumok Program kutatója ugyanakkor arra figyelmeztet, hogy bár az ütközés egy a kétezerhez valószínűsége a csillagászatban kétségkívül jelentősnek tekinthető, még mindig 1:1999 a valószínűsége annak, hogy az üstökös egyszerűen elsuhan a vörös bolygó mellett.

Ha mégis bekövetkezne az ütközés, az egyfajta „terraformálási” lavinát idézhetne elő. A légkörbe kerülő por üvegházhatást váltana ki, ami miatt felmelegedne a bolygó légköre. Ez újabb, szintén üvegházhatású anyagok felszabadulását idézné elő, megolvadnának a felszín alatti vízkészletek, és a folyamat önmagát erősítené tovább. Különösen szerencsés, hogy a tervek szerint az idén novemberben elindítandó legújabb Mars-szonda, a légkörvizsgáló MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution) éppen néhány héttel az üstökös előtt áll a bolygó körüli pályára. Így ha nem is magát az ütközést, illetve a közeli elhaladást – hiszen a műszerek aktiválása és hangolása időbe telik –, de az azt követő eseményeket már biztosan vizsgálni tudja.A csillagászok világszerte folyamatosan figyelemmel kísérik a 2013 A1 üstököst, és pontosítják a pályaadatait. Don Yeomans szerint az újabb adatok nem az ütközés lehetőségét erősítik, de a becsapódás lehetőségét továbbra sem lehet kizárni.

VIDEO

Írta: Horváth Árpád

Ausztrália vulkáni múltja

Ausztrália vulkáni múltja

A déli kontinensen jelenleg nincs működő vulkán, ám az elmúlt évmilliók tűzhányói jelentősen átrajzolták Ausztrália felszínét.

Antarktiszi felhők segítik a klíma-előrejelzést

Antarktiszi felhők segítik a klíma-előrejelzést

Egy új projekt azt segít kideríteni, milyenek voltak a felhőképződés körülményei az iparosodás előtti időszakban.

Arany, halak és hegyláncok

Arany, halak és hegyláncok

A halak árulkodnak a hegyláncok kiemelkedéséről és arról, hol is lehet aranyat találni a folyókban

Föld órája az energiaválság árnyékában

Föld órája az energiaválság árnyékában

Március 25-én ismét Föld órája!

Több lehetett a nagyobb méretű becsapódás?

Több lehetett a nagyobb méretű becsapódás?

Egy új módszerrel végzett kutatásban arra jutottak, hogy gyakoribbak lehetnek a bolygónkat elérő nagy aszteroida-becsapódások, azonban az eredményeket még több módon is bizonyítani kellene.

National Geographic 2023. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket