Katalin, Kitti, Zsófia, Piusz2025. április 30., szerda
Föld

Elképesztően erős a 2020-as atlanti hurrikánszezon

National Geographic Magyarország

A június 1-től december 1-ig tartó atlanti hurrikánszezon minden elképzelést felülmúlt már eddig – és még nincs vége.

Az idei atlanti hurrikánszezon legutóbbi vihara, az Iota.
Forrás: NASA Earth Obser5vatory

A 2020-as atlanti hurrikánszezon eddig 30 olyan viharrendszert szült, amelynek nevet adtak a szakemberek, ezzel az idei év már most a legaktívabb a feljegyzések 1851-es kezdete óta. (Nevet azok a trópusi, szubtrópusi ciklonok kaphatnak, amelyekben a szél eléri a legalább 63 km/h sebességet, hurrikánnak pedig a legalább 120 km/h szélsebességűeket hívják.) A szezon ráadásul igen korán megkezdődött: május 16-án létrejött az első, Arthur nevű viharrendszer, és az előre meghatározott 21 hurrikán-nevet igen hamar, szeptember 28-án elhasználta az időjárás, így az ezt követő időben a görög ábécé betűiből kapják a nevüket a viharok. E szeptember végi napon a Wilfred volt az utolsó még rendes keresztnévvel illetett hurrikán, s ugyanezen a napon nevet kapott az Alpha is, immáron a görög ábécét megkezdve, írta a NOAA (Nemzeti Oceanográfiai és Légköri Hivatal). Ugyan a szezon hivatalosan véget ér majd a hónap utolsó napján, ez azonban nem jelenti azt, hogy az esetleges későbbi viharokat már nem figyelik a szakemberek.

A NOAA már tavasszal kiadott egy előrejelzést, miszerint az idei esztendő igencsak sok hurrikánt és trópusi ciklont termelhet majd ki, 13-19 nevet kapó viharra számítottak. Átlagosan 12 ilyen viharrendszer születik egy szezon alatt, ezekből 6 válik hurrikánná s 3 éri el a 3-as, a 4-es vagy az 5-ös erősséget a hurrikánok szélerő szerinti besorolását adó Saffir-Simpson skálán. Ehhez képest még inkább rendkívülinek mondható az eddigi 30 elnevezett vihar, amelyből 13 érte el a hurrikán erősséget, és 5 a különösen erős hurrikánt, vagyis nagyjából a vártnak is a kétszerese jött létre. Az előző rekord 28 elnevezett viharral 2005-ben volt.

A 2020-as év hurrikánnév-naptára, áthúzva a már kiadott nevek. Az eddigi rekord 2005-ben volt, ekkor a Zeta névig jutott el a szezon.
Forrás: NOAA

Az Earth Observatory beszámolója szerint a szezon legújabb fenyegető hurrikánja ezúttal Közép-Amerikában fog hatalmas pusztítást végezni, az Iota nevű viharrendszer Nicaragua és Honduras partvidékére épp most csap le. 260 km/h szélsebességre, és 250-750 mm csapadékra (ez utóbbi hazánk legcsapadékosabb, délnyugati régiójának átlagos éves csapadéka!) számítanak az előrejelzők. Az Iota november 15-én érte el szélsebességében a hurrikán kategóriát, és 16-án pedig már az 5-ös erősséget, vagyis elképesztően gyorsan megerősödött, ennek oka a rendkívül meleg (30 Celsius-fokos) karibi tengervíz. Mindössze 36 óra alatt 160 km/h-val nőtt a szélsebessége a hurrikánnak!

A karibi térségben továbbra is rendkívül meleg a tengervíz, így, ha még további ciklonok alakulnak ki, könnyebben válhatnak hurrikánná majd.  A két legutóbbi (Eta és Iota) hurrikán útvonalát feltüntették az ábrán.
Forrás: NASA Earth Observatory

Mi okozza ezt a hatalmas aktivitást? Egyrészt a Csendes-óceánon uralkodó La Niña helyzet, amelyben az ottani trópusi tengerfelszín a szokásosnál hűvösebb (szemben az El Niño-val, amikor melegebb). Az éghajlati távkapcsolatok révén ez a helyzet kedvez az atlanti térségben a viharok kialakulásának, de csökkenti a Csendes-óceán középső régiójában kialakulókat. Emellett az Afrika és Amerika közti trópusi óceáni területen is a ciklonok kialakulásához kedvező feltételek uralkodnak: az átlagnál melegebb vízhőmérséklet, gyengébb függőleges szélnyírás, és gyengébb passzátszelek járulnak hozzá a viharok születéséhez. A nyugat-afrikai monszun is erőteljesebb idén, ez szintén hozzátesz az atlanti hurrikánoknak kedvező körülményekhez.

Hozzászólások

Égi jelenségek 2025. május első felében

Égi jelenségek 2025. május első felében

Hajnali és esti együttállásokat, meteorokat, teliholdat is láthatunk május elején.

Így falta fel bolygóját ez a csillag

Így falta fel bolygóját ez a csillag

A James Webb-űrteleszkóp felvételei alapján sikerült azonosítani a különleges és ritka folyamat részleteit.

Hol látható tejtenger a Földön?

Hol látható tejtenger a Földön?

A különös éjszakai fénylést a több száz éves tengerészeti feljegyzések is emlegetik, a modern korban műholdakról is megfigyelhető.

India lassabban melegszik, és nem értjük teljesen, hogy miért

India lassabban melegszik, és nem értjük teljesen, hogy miért

Elképzelhető, hogy a légszennyezésnek köszönheti a szubkontinens ezt a lassabb melegedést, de más tényezők is beleszólhatnak.

39 százalékkal csökkent az ausztrál partok műanyagszennyezettsége

39 százalékkal csökkent az ausztrál partok műanyagszennyezettsége

Egy, hat ausztrál nagyváros térségében végzett felmérés során jelentős javulást találtak, ám még így is túl sok a cigarettacsikk, a flakon, sörös és ételes doboz.

National Geographic 2025. áprilisi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket