Auguszta, Bertold2023. március 29., szerda
Föld

Zöldül az Alpok

National Geographic Magyarország

Az Alpok hófedte hegyei az elmúlt évtizedek alatt egyre zöldebbé váltak, amint azt a műholdfelvételek vizsgálata elárulta.

Forrás: Pixabay

Egy újonnan, a Science hasábjain közzé tett kutatási eredmény alapján az Alpokban a növénytakaró egyre nagyobb teret nyer. A Bázeli Egyetem és a Lausanne-i Egyetem kutatói műholdas adatok elemzése alapján arra jutottak, hogy az erdőhatár feletti régiókban a növénytakaró közel 80 százalékkal növekedett. Eközben a hótakaróval borított terület nagysága is csökkent, bár ez kisebb mértékben.

A gleccserek fogyatkozása a klímaváltozás, űrből is feltűnő, jeleinek egyik legismertebbje, azonban más, bár kevésbé szembetűnő változásokat is követni lehet e módon. A Dr. Sabine Rumpf professzor vetette kutatócsoport a hóborítás és a növénytakaróval borított területek nagyságát és annak változását ellenőrizte nagy felbontású műholdfelvételeken, amelyek 1984-2021 között készültek. Ezen időszak alatt az erdőhatás feletti növénytakaró biomasszája (vagyis a létrejött szervesanyagtömeg) a megfigyelt területen több mint 77 százalékkal nőtt. A klímaváltozáshoz köthető zöldülésnek nevezett jelenséget már megfigyelték a sarkvidékeken, illetve más hegységekben is.

A változás egyrészt abból áll, hogy a meglévő növénytakaró nagyobbra nő, vagyis sűrűbb és magasabb lesz például az alpesi rétek füve, emellett azonban újabb és újabb, korábban növénymentes területeket is meghódít. Ez volt az első olyan kutatás, amelyben a növénytakaró mennyiségi változását mérték, eddig általában a klímaváltozás flóraösszetételre, növények elterjedésére gyakorolt hatását vizsgálták. Most kiderült, hogy a többlet növényzet egyrészt a magasabb hőmérsékletek miatt hosszabbá váló vegetációs időszakoknak, másrészt a csapadéknak köszönhető.

„Az alpesi növények a zord körülményekhez alkalmazkodtak, de nem túl versenyképesek egymással” – mondta Rumpf. Ahogy a körülmények átalakulnak, a specializált fajok elveszítik a zordabb környezetben megvolt előnyeiket, s könnyen átveszik a helyüket a zordságot nem igénylő, ám versenyképes fajok. „Az Alpok egyedi biológiai sokfélesége komoly nyomás alatt áll.”

A hótakaró kapcsán az 1700 méteres magasság feletti területeket vizsgálták, a gleccserek és az erdők kivételével. A felszíni mérésekből már ismert, hogy a hóréteg vastagsága is folyamatosan csökken az alacsonyabban fekvő területeken, s emiatt sok ilyen terület vált hómentessé. A műholdas vizsgálatok csupán a hótakaró meglétéről árulkodnak, a hó mélységéről nem, így nehéz pontosan meghatározni a teljes csökkenés mértékét. Az adatok alapján arra jutottak, hogy e vizsgált területek 10 százalékán jelentősen csökkent a hótakaró kiterjedése – bár ez nem tűnik soknak, ám ennek ellenére is aggodalomra okot adó folyamat.

A kevésbé havas, és zöldebb Alpok olyan visszacsatolási folyamatba, mondhatni ördögi körbe kerül, amelynek okán egyre több besugárzást nyel el, s így egyre jobban melegszik. Arról sem szabad megfeledkezni, hogy az Alpokban, mint minden magashegyi környezetben, a hótakarótól függ az ivóvíz, a folyók-patakok vízhozama, s itt még a turizmus, sokak megélhetése is a hóborításhoz kötődik.

Égi jelenségek 2023. április első felében

Égi jelenségek 2023. április első felében

Alkonyatkor láthatjuk a Merkúrt, magasan ragyog a Vénusz és még a Mars is megfigyelhető, ismét telihold jön, látványos táncot lejt a Vénusz és a Fiastyúk.

Híres exobolygót vizsgált a James Webb-űrteleszkóp

Híres exobolygót vizsgált a James Webb-űrteleszkóp

A TRAPPIST-1 rendszer belső bolyója az első Föld-szerű exobolygó, amelynek fénysugárzását közvetlenül is érzékeltük.

Ausztrália vulkáni múltja

Ausztrália vulkáni múltja

A déli kontinensen jelenleg nincs működő vulkán, ám az elmúlt évmilliók tűzhányói jelentősen átrajzolták Ausztrália felszínét.

Antarktiszi felhők segítik a klíma-előrejelzést

Antarktiszi felhők segítik a klíma-előrejelzést

Egy új projekt azt segít kideríteni, milyenek voltak a felhőképződés körülményei az iparosodás előtti időszakban.

Arany, halak és hegyláncok

Arany, halak és hegyláncok

A halak árulkodnak a hegyláncok kiemelkedéséről és arról, hol is lehet aranyat találni a folyókban

National Geographic 2023. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket