Rudolf, Izidóra2025. április 17., csütörtök
Föld

Foszfor is van az Enceladus vizében

National Geographic Magyarország

A Cassini-űrszonda mérési adataiból sikerült kideríteni, hogy az Enceladus nevű Szaturnusz-hold jéggejzírei foszfort is permeteznek a világűrbe.

Az Enceladus jéggejzírjei
Forrás: NASA

A foszfor az élethez – az általunk ismert formában – abszolút nélkülözhetetlen elem. Azt, hogy jelen lehet az Enceladus jég alatti óceánjában, modellezéssel már vizsgálták, egy új kutatás a Cassini adatait átvizsgálva találta meg az értékes elemet, számolt be a NASA.

Már számos szerves molekulát kimutattak az Enceladus mélyéről kispriccelő jégszemcskében korábban. Frank Postberg bolygókutató, a friss vizsgálatok vezetője elmondta: „A foszfortartalmú sók jelentős mennyiségének egyértelmű kémiai jeleit azonosítottuk a kis hold jéggejzíreiből a világűrbe jutó szemcsékben. Ez az első alkalom, hogy ezt az alapvető elemet egy Földön kívüli égitest óceánjában kimutattuk.”

A Cassini számos alkalommal végzett méréseket az Enceladus jéggejzírjeinek spektrumán, ezen adatok elemzésével igazolták a foszfor jelenlétét.
Forrás: SWRI

A jégszemcsék spektrumának korábbi elemzésével nátrium, kálium, klór, és karbonát-tartalmú vegyületek jeleit mutatták ki, majd számítógépes modellezés alapján arra jutottak, hogy a jég alatti óceán enyhén lúgos. Mindezek pedig kedveznek az élet kialakulásának.

A Cassini kozmikuspor-elemző eszközén gyűjtött adatokból derült most ki, hogy a jégszemcsékben nátrium-foszfát is található. Ez olyan vegyület, amelyben a foszfor és a nátrium mellett még oxigén és hidrogén is található. Földi laborkísérletek arra utalnak, hogy a mi óceánjainknál sokkal nagyobb koncentrációban lehet jelen a foszfor az Enceladus vizében. További modellezésből a kutatók arra jutottak, hogy más, szintén jégkéreg alatti óceánnal rendelkező égitestek vizében is hasonlóképp jelen lehet ez az anyag. Ez különösen azokra az égitestekre lehet igaz, ahol a folyékony víz és a kőzetek közvetlenül találkozhatnak, és amelyek a Naprendszer ősi, szén-dioxidot is tartalmazó jeges anyagából jöttek létre.

Így kerülhet foszfor az Enceladus jégkéreg alatti óceánjába: kioldódik a mélybeli kőzetmag foszfortartalmú ásványaiból.
Forrás: SWRI

A foszfortartalmú molekulák az Enceladus óceánjának fenekén lévő kőzetek, és a karbonátot tartalmazó víz találkozása miatt oldódnak ki, és ez más hasonló égitesteken is ugyanígy történhet. A foszfor, a mennyisége alapján, elegendő lehet valamiféle Földön kívüli élőlény létrejöttéhez. Az persze továbbra is kérdéses, hogy valóban kialakult-e bármilyen létforma az Enceladuson, de a lehetőség önmagában is rendkívül izgalmas felfedezés.

A Cassini küldetése 2017-ben véget ért, ám a munkája során gyűjtött hatalmas adatmennyiség feldolgozása és elemzése még tovább tart. A kutatók abban bíznak, hogy az eredmények hatására újabb küldetés is indulhat majd a Szaturnusz rendszerébe, ami a már felfedezett különlegességek nyomán indul új vizsgálatokra.

Marsi porforgatagot örökített meg a Perseverance

Marsi porforgatagot örökített meg a Perseverance

Ez nem is olyan nagy szám, sok hasonló felvétel készült már a marsjárók jóvoltából, most azonban több is került a videóra, és az egyik felfalta a másikat.

Globálisan csökken a talajok nedvességtartalma

Globálisan csökken a talajok nedvességtartalma

Az ezredforduló óta a talajokban tárolt nedvesség egyre inkább a légkörbe kerül, és a szakemberek szerint talán már nem is fog visszaállni a korábbi állapot.

Sarki fény látható a Neptunuszon a James Webb-űrteleszkóp legújabb felvételén

Sarki fény látható a Neptunuszon a James Webb-űrteleszkóp legújabb felvételén

A jelenséget régóta szerették volna megtalálni, de csak a Webb műszerei tették lehetővé ezt.

Jelentősen csökkent a tavak oxigénszintje

Jelentősen csökkent a tavak oxigénszintje

A vízi élőlények a vízben oldott oxigént lélegzik be, így létfontosságú, hogy a vizek oxigénben gazdagok maradjanak.

Égi jelenségek 2025. április második felében

Égi jelenségek 2025. április második felében

Korán kelők újra láthatják a Vénuszt, búcsúzunk a téli csillagképektől, számos együttállás és holdsarló látványa kényezteti az églesőket, és érkezik az év első jelentős meteorraja is.

National Geographic 2025. áprilisi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket