Bernadett, Simon, Zenkő2025. február 18., kedd
Föld

Bazaltzúzalékkal a klímaváltozás ellen?

National Geographic Magyarország

Bolygónk múltjában a kőzetek mállása során lejátszódó reakciók szén-dioxidot vontak ki a légkörből, e természetes folyamatot ma is ki lehetne használni hasonló céllal.

Forrás: Pixabay

Az Amerikai Geofizikai Unió (AGU) mutatta be azt az új kutatási eredményt, amely szerint a bazaltkő-zúzalékkal nemcsak a mezőgazdasági talajokat lehetne javítani, hanem jelentős mennyiségű szén-dioxidot is kivonhatnánk a légkörből. Erre különösen a trópusi régiók mezőgazdasági területei volnának alkalmasak, ha hektáronként 10 tonna bazaltport kevernének a talajhoz, azzal globálisan 217 milliárd tonna légköri szén-dioxidot lehetne kivonni 75 év alatt. Összevetésül: a 2022-es fosszilis energiahordozókból származó éves kibocsátásunk kb. 37 milliárd tonna volt.

A vulkáni kőzetek kémiai mállása során a csapadékvíz hatására karbonátokká alakul a kőzet, amely azután az óceánokba jut és ott betemetődik. Ez hozta létre egyrészt azokat a mészköveket, amelyek a tengerfenéken kialakultak sok-sok évmillióval ezelőtt, de ez lehetne az egyik megoldása a modern kori klímaválságnak is.

A mezőgazdasági területeken kiszórt bazalt kémiai mállása során szén-dioxidot nyel el, majd ezt megköti. A keletkező karbonátos ásványok lassan az óceánokba mosódnak, majd ott egyrészt ellensúlyozzák a savasodást, másrészt az óceán fenekén kiülepedve évmilliók alatt mészkővé válnak.
Forrás: AGU

Az Earth’s Future folyóiratban publikált kutatás azt mutatta be, miként lehet a kőzetek természetes mállását felgyorsítani. A kutatók szerint ez a módszer biztonságosabb a számos másik, klímaváltozás hatásait ellensúlyozó mérnöki megoldásnál. A módszerrel a kizsigerelt talajokat is fel lehet javítani, és ellensúlyozni lehet az óceánok elsavasodását is. A kutatók feltárták az összezúzott bazaltban rejlő lehetőségeket, és biogeokémiai modell segítségével kiszámították, bolygónk mely régióiban volna a legnagyobb hatása a használatának. Ehhez 2006-2080 közti időszakban, a világ 1000 mezőgazdasági területén mérték a szimuláció segítségével a hatásokat. Ezek a területek a 75 vizsgált év során 64 milliárd tonnával csökkentették a légköri szén-dioxidot. Ha pedig ebből az adatból a világ teljes mezőgazdasági hasznosítású területére kiszámították a csökkentést, az 217 milliárd tonnának adódott. Az IPCC számításai szerint 2100-ig 100-1000 milliárd tonna légköri szén kivonására van ahhoz szükség, hogy 1,5 Celsius-fok alatt tartsuk a felmelegedést. A módszer ennek a kívánt mennyiségnek az alsó határához esik közel, de így is hatalmas lépést jelentene.

A kutatók által felvázolt módszerhez a bazaltot apró, 0,1 milliméteres szemcsékké zúzva kellene kihordani a szántóföldekre és ott a talajjal elkeverni. Mindössze egyetlen négyzetkilométernyi területhez 1000 tonna bazaltporra lenne szükség, ez pedig rengeteg! Nagyjából 511 köbméter tömör bazaltot kell ehhez porrá zúzni, s a világon jelenleg több mint 20 millió négyzetkilométernyi szántóföld van, amelyen alkalmazni kellene. Ezt a bazaltot ki is kellene bányászni, majd nemcsak össze kellene zúzni, hanem oda is kellene szállítani, ahol felhasználják. A kutatásról készült tanulmányban ennek a gyakorlati megvalósításáról, költségeiről vagy éghajlati hatásairól sincs szó. Egyszóval, a módszer kivitelezhetőségével kapcsolatban még vannak kérdések.

Ezt a módszert egyébként egy skót UN-DO nevű vállalat már elkezdte alkalmazni, egyelőre olyan helyszíneken, amelyek bazaltbányákhoz közel helyezkednek el (ez logikus lépés). Szeretnék kiterjeszteni a tevékenységüket más területekre is, elsődlegesen olyanokra, ahol rendelkezésre áll a szükséges bazalt is. Ez a megközelítés gyakorlatban is alkalmazhatónak látszik, de nyilvánvalóan sokkal szűkebb a szóba jöhető helyszínek területe, ám így is fontos lehet kiegészítő módszerként a számtalan más, a klímánk élhetőbbé tételét célzó módszer mellett.

Latin-Amerikára mutatnak Norvégia kék évgyűrűi

Latin-Amerikára mutatnak Norvégia kék évgyűrűi

A skandináv fák és cserjék bizonyos években igen rosszul fejlődtek, amelynek nyomát az évgyűrűk jelzik.

Sosem mértek ilyen meleg januárt

Sosem mértek ilyen meleg januárt

Folytatódott az elmúlt hónapok extrém meleg trendje.

Égi jelenségek 2025. február második felében

Égi jelenségek 2025. február második felében

Holdmentes kora esték, ragyogó téli csillagképek, együttállások, bolygók várnak az églesőkre február második felében.

Kis piros pontok rejtélyét oldották meg

Kis piros pontok rejtélyét oldották meg

A James Webb-űrteleszkóp eddig nem ismert galaxistípust fedezett fel, a kis piros pontnak (LRD) nevezett objektumok a korai univerzum képviselői.

Nem a Laacher See kitörése okozta a fiatalabb dryas lehűlését

Nem a Laacher See kitörése okozta a fiatalabb dryas lehűlését

A mintegy 12900-11700 évvel ezelőtti időszak a jégkor végi felmelegedést megszakító hőmérsékleti visszaesés volt, amelynek eredete mindmáig rejtély.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket