Gedeon, Johanna2024. március 28., csütörtök
Kultúra

A modern kalózkodás véres valósága

National Geographic Magyarország

A kalózokról sokakban gyermekkoruk kalandregényeinek romantikus képe ugrik be először, pedig a modern kori kalózkodás valósága ennél jóval véresebb és kiábrándítóbb.

Régi kalandregények idilli képei a festői tájakon vitorlázó kalózhajók, amelyek a kiváltságos gazdagok luxuscikkeit, aranyait és értéktágyait fosztogatják – ám mindez valójában csak a múlt. Ha léteztek is valaha az írói fantázián kívül jó kalózok, mostanra egészen biztosan kihaltak, csak a számítógépes játékokban, a képregényekben és természetesen a gyerekek képzeletében élnek tovább. A valóság ugyanis jóval kiábrándítóbb.

Csak semmi romantika
„Semmi romantikus nincs már a kalózkodásban” – nyilatkozta a National Geographic amerikai honlapjának Pottengal Mukundan, a Nemzetközi Tengeri Iroda (International Maritime Bureau) munkatársa. A londoni székhelyű szervezet több éve próbál gátat vetni a világ tengerein egyre gyakoribb kalózkodásnak. Mukundan szerint a mai kalózok állig felfegyverzett banditák, akik a náluk gyengébb embereken élősködnek.

Ha hozzávesszük ehhez, hogy a mai kalózok gyakran egyáltalán nem a hajók rakományáért támadják meg áldozatukat, sokkal inkább a mozdítható értéktárgyakért, akkor máris könnyebben érthető, hogy a tengerészek java része miért is fél elhajózni Szomália, Indonézia vagy Malajzia partjainál. A kereskedelmi hajókon ugyanis gyakran nagyobb mennyiségű készpénz is előfordul, amely a különféle vámok és kikötői díjak fedezésére szolgál.

Ha csak az értéktárgyakat viszik el a kalózok, a legénység még relatíve szerencsésen járt. Sajnos nem ritka azonban az sem, hogy a hajósok emberrablás áldozataivá válnak, és csak komoly váltságdíj fejében engedik el őket a tengerek terroristái. A National Geographic News híradása szerint tavaly júniusban Szomália partjainál az ENSZ Élelmezési Programjának segélycsomagjait szállító hajót térítették el kalózok, legénységét pedig 101 napon keresztül tartották fogva, mígnem végül októberben kiszabadultak váltságdíj fejében.

A számok is megdöbbentőek
A számok, amelyeket a Nemzetközi Tengeri Iroda bocsátott a hírportál rendelkezésére, szintén megdöbbentőek: 1993 és 2003 között a kalóztámadások száma megtriplázódott a világ tengerein. Csak 2003-ban 445 kalóztámadás érte a veszélyesebb vizeken közlekedő járműveket, amelyek során 16 ember életét is veszítette. 2006 első három hónapjában 61 sikeres támadás volt, amelyek során 63 embert ejtettek túszul a kalózok. Egyes becslések szerint a kalózok okozta anyagi kár is igen jelentős: tavaly hozzávetőleg 13-16 milliárd dollárnyi értéket raboltak el.

A legveszélyesebb területeknek egyértelműen Indonézia és Malajzia vizei számítanak. Mukundun állítása szerint az évente 50 ezer hajó által használt Malacca-szorosban történik a kalóztámadások csaknem egyharmada. A kalózok nincsenek tekintettel arra, hogy milyen hajót támadnak meg: múlt héten például a 2004-es cunami által leginkább sújtott vidékre, Indonézia Aceh tartományába tartó, az ENSZ élelmiszersegélyét szállító hajót fosztották ki teljesen.

Szoros és anarchia
Persze nem véletlen, hogy a kalózok kedvelik a szorosokat: itt ugyanis a nagyobb hajóknak a veszélyes navigálás miatt le kell lassítaniuk, ami jó alkalmat ad a kicsi és mozgékony hajókon támadó kalózoknak a nagyok elfoglalására. Általában több kisebb hajóval támadnak egyszerre: egyik elölről indul a kiszemelt hajónak, s miközben a hajó kapitánya az ütközés elkerülésével van elfoglalva, további két hajó támad rá.

A kalózok másik legkedveltebb helye természetesen a nyílt tenger, a senkiföldje, illetve azok a területek, amelyek kormánya képtelen rendet tartani a felségterületéhez tartozó vizeken: Szomália partjai ebből a szempontból különösen veszélyesnek számítanak, a Nemzetközi Kereskedelmi Kamara ajánlása szerint jó 200 kilométerre ajánlatos elkerülni az afrikai ország vizeit.

Sajnos az is gyakran előfordul, hogy a gyengekezű kormányok magánszervezetekre bízzák a vizek felügyeletét. E szervezetek pedig a pandúr szerepét időnként felcserélik a rablóéra. A kalózkodás ugyan már a 18. században foglalkoztatta a nemzetközi jogalkotókat, a nyílt tengeren a mai napig nehéz fellépni a rablók ellen.

Az Egyesült Államok a terrorellenes programjába például nemcsak a szárazföldi terrorizmus megfékezését és megelőzését vette fel, hanem a tengeri kalózkodás elleni fellépésre is súlyt helyez. A szomáliai partok közelében az amerikai tengerészetnek immár több hajója is cirkál.

Kapcsolódó cikk:
Modern kalózok

Ne legyen ajándék húsvétra élő állat!

Ne legyen ajándék húsvétra élő állat!

Óva int az élő állat húsvéti ajándékozásától az Orpheus Országos Állatvédő és Természetbarát Közhasznú Egyesület.

Több ezer éves szekeret rejtett egy sír

Több ezer éves szekeret rejtett egy sír

A 35-40 éves korában elhunyt férfit szarvasmarháival és szekerével együtt temették el.

Rejtett, ősi alagútrendszert találtak Izraelben

Rejtett, ősi alagútrendszert találtak Izraelben

A felszín alatti folyosókat rejtőzködésre használhatták a Bar Kohba-felkelés idején.

Ezeréves korcsolyát találtak

Ezeréves korcsolyát találtak

A Csehországban feltárt lelet ritka bepillantást nyújt a középkori emberek találékonyságába és mindennapjaiba.

Bronzkincsekkel teli ősi sírokat találtak Kínában

Bronzkincsekkel teli ősi sírokat találtak Kínában

Egy tükör, egy tányér, egy harang és más leletek kerültek elő.

National Geographic 2024. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

18 780 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket