Emil, Csanád, Vilmos2023. május 28., vasárnap
Kultúra

Megnyílt a föld a belvárosi templomban

2014.07.08.Admin
National Geographic Magyarország

Elkezdődtek az ásatási munkák Budapesten a Belvárosi Nagyboldogasszony Főplébánia templomban.

A feltárásra a padlózat cseréjéhez kapcsolódva kerül sor. A közép-, sőt néhol római kori falak egy része a későbbiekben is látható marad a föld alatt – írja a műemlékem.hu magazin.

A nyugati homlokzat javarészt klasszicista, a hajó és a szentély, valamint a szentélykörüljáró már kívülről is árulkodik a gótikus múltról – a Március 15-e téri templom azonban ennél is régebbi, hiszen legkorábbi fellelt falai a 12. század végéről származnak. A története azonban még korábbra nyúlik vissza, mert az akkor már nyilván romos Contra Aquincum erődjének területén a 11. század első felében templomot emeltek – az lehetett Szent Gellért első nyughelye, mielőtt Csanádra vitték maradványait. Egyelőre nem lehet igazolni, hogy ez a korai templom közvetlen előzménye volt-e a 12. században emelt, teljes méretében azonosítható román stílusú épületnek, mert maradványok nem kerültek elő – azokat vagy megsemmisítették a későbbi építkezések, vagy odébb helyezkedett el.

Gótikus stílusban legalább kétszer építették át a templomot – ám maradjunk egyelőre a 12. századinál, már csak azért is, mert Lux Kálmán restaurátor és kollégái az 1930-as években folytatott kutatásuk alkalmával ennek az alapfalait találta meg, a félköríves szentélyalapozással együtt. Luxék nem áshatták fel a templomot, így rendhagyó módon, a barokk kriptából kiindulva leginkább vakondjáratokhoz hasonló folyosókat fúrtak a föld alá, követve a mélyben álló falak vonalát. A járatok a későbbiekben is járhatók maradtak, amire azért is szükség volt, mert a hajó belsejében, egy betonfödém védelmében a hajdani román apszis alapozásában alacsony belmagasságú kriptát alakítottak ki. A vakondjáratos módszer praktikus volt ugyan, ám aprólékos kutatásra nem adott lehetőséget, hiszen nem nyílt mód a szintek vizsgálatára. A munkálatok során Luxék megóvták a keresztény templom múltjánál korábbi római falakat, sőt egy épület padlófűtésének maradványát is.

„A barokk kriptához csatlakozó liturgikus tér kialakítása volt a cél, melynek térhatárát a Zsigmond korban elbontott román szentély és oldalfalak alapozása adja. A külső homlokzati felújításhoz kapcsolódva, annak folytatásaként kerülhet sor erre a munkára” – mondta el Mezős Tamás építész, a Budapesti Műszaki és Gazdaságtudományi Egyetem professzora, aki évek óta foglalkozik tervezőként a templom felújításával. „A templom padlójának, járólapjainak cseréje nyújtott lehetőséget arra, hogy felülről nyissuk meg Luxék járatait, sőt Kovács Eszter régész kolléganőmnek a 12. századi templom déli oldalát is sikerült végig feltárnia, amire eddig nem volt lehetőségünk.”

A 12. századi templom méretei immár pontosan ismertek, és a jelenlegi templomtér szinte teljes feltárására is mód nyílik majd az elkövetkező hetekben. Részben ennek az eredményei határozzák majd meg, hogy honnan lehet majd a föld alatti tereket megközelíteni. A templom liturgikus térként 2014 karácsonyára lehet kész, a román apszis határolta terem és a járatok megnyitására később kerülhet sor.

Írta és fényképezte: Kovács Olivér

További képek a templom föld alatti világáról a műemlékem.hu magazin cikkében.

Több ezer éves nyerget találtak

Több ezer éves nyerget találtak

A 2700 éves, korához képest jó állapotú nyereg Kínában, egy nő sírjában feküdt.

Elsüllyedt középkori várost vizsgáltak

Elsüllyedt középkori várost vizsgáltak

A mai Németország területén fekvő Rungholt a 14. században veszett el.

Római kori szobrokat találtak egy krikettklub területén

Római kori szobrokat találtak egy krikettklub területén

A Hadrianus falától nem messze fekvő helyszínen az elmúlt években számos izgalmas lelet került elő.

A véltnél ősibb lehet a csókolózás hagyománya

A véltnél ősibb lehet a csókolózás hagyománya

Szakértők egy csoportja szerint a csókolózás szokása már időszámítás előtt 2500 környékén létezhetett lehetett Mezopotámiában.

Sörfőzési maradékokat használtak a dán festészet nagyjai

Sörfőzési maradékokat használtak a dán festészet nagyjai

A dán festészet aranykorában, a 19. század első felében készült művek vizsgálata a restaurálás munkálatait is segíti.

National Geographic 2023. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket