Medárd, Helga2023. június 08., csütörtök
Magazin

Csimpánzok és állatvédők: közös a remény

2021.10.11.NG
National Geographic Magyarország

A közép-afrikai főemlősmenhely csimpánzai megmentőiknek, gondozóiknak is példát mutatnak kitartásból, élni akarásból.

Anthony Caere, a Virunga Nemzeti Park pilótája éppen Felixet és Marát viszi a gépén a Lwirói Főemlős-rehabilitáló Központba. A két csimpánzkölyök szüleit vadorzók ölték meg.
Forrás: BRENT STIRTON

 

ÍRTA: PAUL STEYN
FÉNYKÉPEZTE: BRENT STIRTON

A csimpánzok, a bonobók mellett legközelebbi rokonaink, Afrikában honosak, és ma jó esetben
300 ezren vannak. A 20. század elején talán egymillióan is lehettek még, de kegyetlenül vadászták őket, a kölykeiket eladták házi kedvencnek, és élőhelyüket is rohamtempóban csonkították. A lwirói menhely 2002-ben alakult; akkoriban, a polgárháború ínségében sokan éltek vadhúson, emiatt a közeli Kaliugi–Biega Nemzeti Parkban is egyre több csimpánz lett vadorzók martaléka.

Vélez del Burgo  Marával, Felixszel és Mubakival játszik.
Forrás: BRENT STIRTON
A gondozók minden délután kukorica, szója, cirok, liszt és fehérje tápláló keverékét adják a csimpánzoknak. Védenceik emellett nap mint nap kapnak zöldséget, gyümölcsöt és babot is.
Forrás: BRENT STIRTON

Akár vadorzóknál találták meg őket, akár házi kedvencként bukkantak rájuk valamelyik faluban, a vadvédelmi hatóság emberei elkobozták az árvaságra jutott csimpánzkölyköket, és Lwiróban, egy régóta nem működő, lakatlanná lett belga kutatóbázison helyezték őket biztonságba. Aztán, mivel a mentett kicsik száma egyre nőtt, a Kongói Természetvédelmi Intézet és Természettudományi Kutatóközpont közösen létrehozta a lwirói főemlős-rehabilitáló központot.

Itsaso Vélez del Burgo (balra), a lwirói főemlősmenhely szakmai vezetője egyik védencükkel, Marával játszik. Mellette munkatársa, Mireille Oziba Miderho, ölében egy másik kicsivel, Felixszel.
Forrás: BRENT STIRTON

Bernard Masunga, a központ főállatorvosa már a kezdetektől a menhelyen dolgozik, így újra meg újra meggyőződhetett róla: a létesítmény idővel a befogadott csimpánzok és más majmok valódi otthonává lesz. Ma már csimpánzból és egyéb majomból is száznál több él a dús növényzetű, biztonságosan elkerített parcellákon. „Nagyon büszke vagyok arra, amit elértünk” – jelenti ki Masunga. Egyre-másra érkeznek a főemlősök, de a menhelyiek hosszú távon mindenképpen úgy gondolkodnak: miután felgyógyultak, és már biztosan mozognak a világban, védenceikből minél többet vissza kell juttatni a vadonba.

A lwirói központ elárvult csimpánzai hamar megtanulják, hogyan éljenek a menhely elkerített vadonában. Rangsort alakítanak ki, ennivalót keresnek, játszanak, és persze lesik, mi van a kerítés mögött
Forrás: BRENT STIRTON

Még tavaly történt, hogy Vélez del Burgo egy csapat csimpánz között üldögélve szelfiüzemmódba kapcsolta és a kíváncsiskodó kompánia felé fordította mobiltelefonja kameráját. Billinek, a hatéves hímnek nagyon megtetszett a kijelzőn feltűnő kép. A többiek csak a válla mögül mertek kikukucskálni. A kijelzőt figyelve Billi fölhúzta az ajkát, jól szemügyre vette és megtapogatta a fogait, nekiállt nyomkodni az arcát, és az orrára is rábökött. Vélez del Burgo kacagva figyelte.

VÉLEZ del BURGO 2014-ben, év elején érkezett a lwirói központba. Ötvenöt csimpánz élt akkoriban a menhelyen. „Mindig is az volt a vágyam, hogy emberszabású majmokat védelmezzek”…

A teljes cikket elolvashatja a magazin 2021. októberi lapszámában.

Szélsőségek 12 hónapja

Szélsőségek 12 hónapja

Az északi-sarkvidéki Svalbard, a Föld leggyorsabban melegedő tája példázza, miként hat a klímaváltozás a szárazföldre, a tengerre és az élővilágra.

Rejtelmes, másvilági nyálkagombák

Rejtelmes, másvilági nyálkagombák

Nyirkos viszonyok között, spóratömeggel szaporodnak, sokkal inkább amőbák, mint penészgombák.

Egy háború hosszú árnya

Egy háború hosszú árnya

Koszovó élni és boldogulni akar, ezért mindent megtesz, hogy elismertesse függetlenségét a világgal, és rendezze konfliktusait Szerbiával.

Erőszakkal elszakítva

Erőszakkal elszakítva

Századokon át bevett gyakorlat volt, hogy az észak-amerikai őslakos családoktól elszakították, és internátusokba, missziós iskolákba vitték átnevelésre a gyerekeket.

Elefántok és ember: lehet jobb a viszony?

Elefántok és ember: lehet jobb a viszony?

Gyorsan megtanultak a közelségünkben élni. Mi vajon tudunk-e alkalmazkodni hozzájuk?

National Geographic 2023. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket