Auguszta, Bertold2024. március 29., péntek
Programok

A fehérjék Janus-arca – Alkímia Ma

2015.02.17.NG
National Geographic Magyarország

2015. február 19-én jubileumi előadást tart Perczel András, Bolyai-díjas egyetemi tanár a fehérjék kétarcúságáról.

Ez lesz az Eötvös Loránd Tudományegyetem Kémiai Intézetének 2007-ben indított tudománynépszerűsítő sorozatának századik előadása: A fehérjék Janus-arca: végzetes változások címmel.

Az Alkímia Ma sorozatban az ELTE Természettudományi Kar Kémiai Intézetében tevékenykedő kutatók, oktatók és vendégek „a régiek megszállottságával” beszélnek az anyagról, a vegyészetről, kémiai érdekességekről és újdonságokról. Az elsősorban középiskolásoknak szóló ismeretterjesztő előadásokat látványos – gyakran a bemutatóra kidolgozott – kísérletek és interaktív kvízjátékok színesítik. Az eddigi 99 előadás a modern kémia világának szinte minden területét érintette, az előadók foglalkoztak NMR-spektroszkópiával, chipgyártással, a természet fénytüneményeivel, szó volt a nanotudományok mindennapjairól, a zebracsíkokról, a csillagközi felhőkről. A kéthetente tartott, ingyenes előadások kivonatai letölthetők a sorozat honlapjáról, 2013 óta pedig interneten keresztül élőben is követhetők.

A jubileumi előadás középpontjában a kétarcú fehérjék állnak. Egyes fehérjék konformációs átalakulásához, hirtelen megjelenő aggregációs (molekulák halmozódásával járó folyama) képességükhöz olyan betegségek társíthatók, mint az Alzheimer-kór vagy a prion-betegség (pl. Creutzfeldt–Jacob-kór). Más kórképek esetén az tapasztalható, hogy fehérjék hibásan tekerednek fel vagy le (például Tau-fehérjék, APP-fragmensek), s ezek fokozott összetapadási, majd aggregációs képessége végzetes lehet. Bár a fehérjéket felépítő aminosavak kémiailag egységesek és jól definiáltak, térbeli megjelenésük – azaz térszerkezetük – néha mégis többféle lehet. A makromolekulák és fehérjék egy része – hasonlóan Janushoz, a római istenséghez – rendelkezik egy szokásos „kedves” téralkattal, azzal, amivel az evolúció során kialakult küldetését valósítja meg, ám ugyanez a fehérje – ma még sok esetben nem ismert okok miatt – egyszer csak másik „arcát” mutatja, azt, amelyik a patogenitás (kórt okozó) molekuláris hátterét adja. Az előadás néhány konkrét példa bemutatása mellett elsősorban azzal a kérdéssel foglalkozik, hogy hogyan lehet megismerni, modellezni és megérteni a „két arc” közötti különbséget, s hogy van-e lehetőség arra, hogy a kedvezőtlen profilt háttérbe toljuk, annak patológiás tulajdonságait visszaszorítsuk.


Perczel András kémikus, biokémikus bár –saját bevallása szerint– ELTE-s pályafutása kezdetén több kárt okozott, mint hasznot, mára világszínvonalú NMR-labort (Nuclear Magnetic Resonance – mágneses magrezonancia) működtet a Lágymányosi Campuson. Szeret megszállottakkal és megszállottan dolgozni, örömmel tanít, és még mindig kísérletez saját kezűleg is. A Szerves Kémiai Tanszék korábbi tanszékvezető egyetemi tanára, az MTA-ELTE Fehérjemodellező Kutatócsoport vezetője, az MTA levelező tagja, az MTA Természettudományi Kutatóközpont, a Budapesti Műszaki és Gazdaságtudományi Egyetem, az ELTE és a Semmelweis Egyetem együttműködésében megvalósuló fehérjetudományi program, a MedInProt vezetője.

Az előadás Időpontja: 2015. február 19. 17 óra
Helyszín: ELTE TTK Eötvös-terem (1117 Budapest, Pázmány Péter sétány 1/A 0.83)

Feltárulnak az alvilág legsötétebb bugyrai

Feltárulnak az alvilág legsötétebb bugyrai

Szervkereskedők, bérgyilkosok és embercsempészek világát mutatja be a National Geographic sorozata.

Zöld fenntarthatóság

Zöld fenntarthatóság

2024. március 13-án az ELTE Sikerek Kerekasztal vendégei Dúll Andrea, Mádlné Szőnyi Judit, Sulyok Katalin és Szöllősi Szilvia.

Alaszka: Az új nemzedék

Alaszka: Az új nemzedék

A National Geographic bejelentette milyen új és visszatérő sorozatok lesznek láthatóak a csatornán 2024 márciusától. A tartalmak között tudományos, kulturális és sorozatok is szerepelnek.

Generációs különbségek

Generációs különbségek

Mérő László tart előadást a PPK Harmadik Kor Egyeteme sorozatában.

A kvantummechanika hőskora

A kvantummechanika hőskora

Csordás András László az ELTE Komplex Rendszerek Fizikája Tanszék egyetemi tanára, az MTA doktora tart előadást Az atomoktól a csillagokig sorozatban, 2024. február 22-én 17 órakor.

National Geographic 2024. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

18 780 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket