Norbert, Norberta, Cintia2023. június 06., kedd
Természet

A 60 millió forintot érő „hányadék”

2006.01.25.Admin
National Geographic Magyarország

Vagyont érő hányás "hullott" egy ausztrál család "ölébe": a tengerparton sétálva egy cet 15 kilós okádékába botlottak. Mint később kiderült, a zsíros anyag ámbra, amelynek grammjáért 20 dollárt fizet az illatszeripar.

Az ámbráscetek beleiben található ámbra világos hamuszürke, gyúlékony, zsíros anyag. Mivel sűrűsége kisebb, mint a vízé, tengerekben lebegve, vagy a partra sodorva lehet rábukkanni.

Leon Wright és felesége 14, 75 kg ámbára bukkant a dél-ausztráliai tengerparton. A bőkezű, cet így 60 millió forintot hányt a partra, ám a család először mégsem kapott utána két kézzel. A feleség ugyanis gusztustalannak találta a zsíros tapintású, bár szilárd, jókora valamit, és leszavazta férjét, aki ugyan szintén nem tudta mi az, és hogy mennyit ér a lelet, mégis autójukba akarta emelni.

Két héttel később visszatértek, és még mindig a parton találták a furcsa tárgyakat. Ekkorra már a feleség érdeklődését is felkeltették a „göröngyök”, és haza vitték őket. Először az internet segítségével próbálták meg megfejteni eredetüket, ám mivel nem jártak sikerrel, egy helyi tengerbiológushoz fordultak tanácsért. Ő azonnal tudta, mivel áll szemben.

Az ámbrás cetek általában akkor hánynak, ha valamilyen kemény tárgytól akarják megszabadítani emésztő rendszerüket. Ahogy már említettük, okádékuk könnyebb a víznél, így annak tetején lebegnek, míg a partra nem sodródnak. Ez néha évekig is eltarthat, amely alatt a napsugárzás és a sós víz hatására sima, viaszos felületű, szilárd, kőszerű képződményekké alakulnak át. Mivel igen ritka kincsa cethányadék, az illatszeripar kénytelen nagyrészt szintetikusan előállítani az ámbrát.

A nagy ámbráscet a 70. északi és déli szélességi kör között számos tengerben megtalálható. Hossza 16-20 méter, tömege 40-70 tonna. A nőstény jelentősen kisebb, mint a hím. A kicsinyek hossza születéskor eléri a 3, 7-5, 5 métert, tömegük pedig az ezer kilogrammot.

Magányosan vagy kis csapatokban élnek. Májustól 30 kilométer/órás sebességgel vándorolnak a Déli-Jeges-tenger felé élelemért. Októberben kezdődik a visszaút az Indiai-óceán és a Karib-tenger vidékére.

A nagy ámbráscetet sokáig vadászták az értékes ámbra miatt. Egy ámbráscet beleiben akár 400 kilogramm ámbra is lehet. Nagy mennyiségben az ámbra átható, kellemetlen szagot áraszt, erős hígításban azonban meglehetősen jó szagú, távolról a pézsma illatára emlékeztet, ezért rendkívül keresett a kozmetikai iparban. Ugyancsak jó áron lehet értékesíteni az állat fejüregeit megtöltő spermacet olajat is.

Amerikai eredetűek lehetnek a nappali lepkék

Amerikai eredetűek lehetnek a nappali lepkék

Egy új kutatásban a nappali lepkék földrajzi eredetét, elterjedésüket és tápnövényeiket vizsgálták.

Különös növényi képességek

Különös növényi képességek

Egy új kutatás szerint a növények még idegrendszer nélkül is meg tudják különböztetni azt, amikor megfogjuk, s amikor elengedjük őket.

Az aranyló folyó nyomában

Az aranyló folyó nyomában

A 2022-es aszály után meglepett minket a természet, és úgy néz ki, mintha be akarná pótolni az előző évi csapadék elmaradását. Ősszel és télen is bővebben hullott az égi áldás, májusban pedig rárakott még egy lapáttal. A bőséges csapadék hatására beindult a növényvilág, és szinte bármerre megyünk, fantasztikus színes réteket találunk. Szerencsésen feltöltődött a 2022-ben teljesen kiszáradt lakiteleki Dög-Tisza is. A víz felszínét dús növényzet lepte el és május közepére egy csapásra aranyló folyóvá változott.

Tűlevelű erdők madara

Tűlevelű erdők madara

Pár évvel ezelőtt sokat kirándultunk a Bükkben, ott is a magasabb régiókban. Mesés májusi hajnalokon vagy szeptemberi reggeleken Bánkútról ereszkedtünk le a Nagy-mezőre. Itt fent, a nagy lucfenyős erdőben mindig megütötte fülünket a kormosfejű cinege (Parus montanus) „zsé-zsé-zsé-zsé” hívogatója.

Különös különbségeket eredményez a dingókerítés

Különös különbségeket eredményez a dingókerítés

Ausztrália híres dingókerítésének két oldalán élő kenguruk közt különös különbségeket tárt fel egy új kutatás.

National Geographic 2023. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket