Tivadar, Tihamér, Töhötöm2025. április 21., hétfő
Természet

A kihalás felé menetelnek a császárpingvinek

2009.01.30.Admin
National Geographic Magyarország

A globális felmelegedés miatti antarktiszi jégolvadás száz éven belül kihalással fenyegeti a fajt.

Az Antarktiszon élő császárpingvin (Aptenodytes forsteri) a legnagyobb termetű pingvinfaj a Földön, a felnőtt példányok egy méter körüli magasságot és mintegy 20–40 kg testtömeget érnek el. A kedves sárga nyakú madárfaj sokaknak ismerős lehet Francais Luc Jaquet 2005-ös Oscar-díjas dokumentumfilmjéből, a „Pingvinek vándorlásából”, illetve az egy évvel később ugyancsak aranyszobrocskával jutalmazott animációs filmből, a „Táncoló talpakból”.

Az Antarktiszon honos hét pingvinfaj közül a császárpingvin költ csak tél idején, a többi faj ilyenkor északabbra húzódik. Költőhelyüket márciusban foglalják el a befagyott tenger jegén, majd a nőstények egyetlen tojást raknak, amelyet azután a hímek gondjaira bíznak (akikkel egyébként egész életükre szóló párkapcsolatot létesítenek). Míg a nőstények a nyílt tenger felé indulnak táplálkozni, a hímek az antarktiszi tél két legkeményebb hónapján (május–június) keresztül, mínusz 40 fokos hidegben és akár 200 km/h-s jeges szélviharoktól tépázva óvják a tojásokat. Ez idő alatt nem jutnak táplálékhoz, így mire a nőstények visszatérnek, hogy átvegyék a tojásokat, testsúlyuk az eredeti felére csökken le. A legyengült hímek csak ekkor indulnak el a víz felé táplálékért, ám már nem mindegyikük ér el odáig.

Az amerikai Wood Hole Oceanográfiai Intézet (WHOI) biológusai megállapították, hogy az Antarktiszt körülvevő tengerek jegének a klímaváltozás hatására bekövetkező olvadása rendkívüli mértékben fenyegetetté teszi a császárpingvinek faját. Ennek egyik oka az, hogy a téli jégtakaró korábbi felolvadása lerövidítené a költési időt. Másrészt a tenger jegének kiterjedése a pingvinek egyik fő táplálékának, a krillek (garnéla szerű kis rákfélék, a zooplankton fontos alkotói) mennyiségét is alapvetően befolyásolja, mert azok a jégtáblákon alulról megtapadó algákkal táplálkoznak.

A kutatók matematikai modellek segítségével vizsgálták, hogy milyen hatást gyakorol a császárpingvinek populációira a jégtakarók visszahúzódása. A vizsgálat a kelet-antarktiszi Adelie-földön élő pingvinkolónia populációváltozásainak francia kutatók által 43 éven át feljegyzett adatsorán alapul, amely mellé felhasználták az ENSZ Éghajlatváltozási Kormányközi Testülete (IPCC) legfrissebb jelentésének klímamodelljeit. A számítások szerint minimum 36% a valószínűsége annak, hogy a felmelegedés hatására 2100-ra legalább 95%-kal megfogyatkozik a császárpingvinek száma, ami gyakorlatilag a kihalás szélére sodorná a fajt. A prognosztizáció alapján az Adelie-földön jelenleg élő 6000 párból így alig 400 maradna az évszázad végére.

A kutatók azt is megállapították, hogy az 1970-es évek óta már a felére csökkent a területen élő pingvinek száma, ami feltehetőleg összefüggésben van azzal, hogy a ’70-es években nagymértékben zsugorodott a jégtakaró kiterjedése.

A pingvinek csak abban az esetben élhetnék túl az élőhelyükül szolgáló tengeri jég megfogyatkozását, ha az éghajlatváltozáshoz alkalmazkodva változtatnának költési szokásaikon. Ez azonban valószínűtlen, mivel a hosszú élettartamú pingvinek más antarktiszi madárfajokkal szemben lassan reagálnak a megváltozó körülményekre, aminél a tengeri jég olvadása a klímamodellek szerint sokkal gyorsabb ütemben következik be. A tanulmány arra is felhívja a figyelmet, hogy mivel a klímaváltozás globális jelenség, a császárpingvinek megmentése is nemzetközi összefogást sürget.

Horváth Anikó

Kapcsolódó cikkek:

  • Eltünnek az Antarktisz szimbólumai?
  • Veszélyben a királypingvinek

  • Hozzászólások

    A villámcsapás akár hasznos is lehet egy fának

    A villámcsapás akár hasznos is lehet egy fának

    Egyes nagy termetű trópusi fák számára a villámcsapás nem végzetes, hanem életadó.

    Az Adélie-pingvinek évezredes múltját vizsgálták

    Az Adélie-pingvinek évezredes múltját vizsgálták

    A kutatás során mind a pingvinek egykori jelenlétének, mind pedig étrendjének nyomait feltárták.

    Lepkegyűjteményekben követhető egy betegség terjedése

    Lepkegyűjteményekben követhető egy betegség terjedése

    A múzeumi állatgyűjtemények, bár sokakban ellenérzéseket kelt a meglétük, rengeteg hasznos tudományos kutatást szolgálnak anélkül, hogy újabb példányokat kellene elpusztítani.

    Ritka halászsasok érkeztek az Alföldre

    Ritka halászsasok érkeztek az Alföldre

    Magyarországon csak kisszámban vendégeskednek ezek a csodálatos madarak.

    Így harcolnak a Mátrában terjedő kaktuszok ellen

    Így harcolnak a Mátrában terjedő kaktuszok ellen

    Elkezdődtek a Cserteri vár környékét ellepő idegenhonos fajok elleni munkálatok, amelyek során egy értékes régészeti lelet is előkerült.

    National Geographic 2025. áprilisi címlap

    Előfizetés

    A nyomtatott magazinra,
    12 hónapra

    22 200 Ft

    Korábbi számok

    National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlap

    Hírlevél feliratkozás

    Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

    Kövess minket