Péter, Katalin, Roberta2025. április 29., kedd
Természet

A halál oka: skorpió

2009.04.30.Admin
National Geographic Magyarország

A kígyómarás után a skorpiószúrás okozza a legtöbb méreggel kapcsolatos balesetet. Nem tudjuk pontosan hány embert érint ez évente, de valószínűleg milliós nagyságrendről van szó.

A Föld legmérgezőbb állatait rangsoroló ausztrál biológus, Jamie Seymour a skorpiók között is végzett kutatásokat.

Körülbelül tíz évvel ezelőttig minden évben mintegy nyolcszáz ember halt meg Mexikóban az arizonai barnaskorpió szúrása következtében. Az ellenanyag később sokat javított a helyzeten. Az Egyesült Államok délnyugati részén és Mexikó északi részén honos barnaskorpió elég gyakran érintkezésbe kerül az emberekkel. Ha azonban nem provokálják, nem támad.

A pici skorpió aránylag kis faroktövissel bír, és csekély mennyiségű mérget fecskendez áldozatába. Kis méretét azonban ellensúlyozza mérgének hatékonysága, és az ellenanyag kifejlesztése előtt ez a faj félelmetes gyilkos hírében állt.

Seymour Afrikában két másik rendkívül rossz hírű skorpióra bukkant. Az egyikük a zömök testalkatú, vastagfarkú skorpió. Akár tíz centiméter hosszúra is megnőhet. Bár mérgét a rovarok megbénításra fejlesztette ki, faroktövisének szúrása egy gyermekre is hasonló hatást gyakorolhat. Ez a faj ritkán juttat annyi mérget áldozatába, ami elég egy felnőtt megöléséhez.

A világ leghatékonyabb mérge
Az ellenség méreggel való megbénítása vagy elpusztítása a természet egyik leghatékonyabb fegyvere. A véráramba kerülő biológiai toxin percek alatt súlyos idegkárosodást okozhat, a többi szövetet is erősen megrongálva. A zsákmány – vagy éppen a támadó – ártalmatlanításának ezt a biztos módját szárazföldi és vízi fajok ezrei alkalmazzák. De vajon melyikük mérge a legveszélyesebb az emberre nézve? Ez a kérdés nem hagyta nyugodni Dr. Jamie Seymourt, az ausztráliai James Cook Egyetem biológusát, aki a közelmúltban megalkotott egy forradalmian új méreg-osztályozási rendszert. A National Geographic filmjében a megrögzött tudós társaságában a világ legerősebb mérgű állatainak a nyomába eredünk…
Mikor? Április 30án, csütörtökön, 20:00 órától.

A skorpiók szúrását elkülöníthetjük a kígyómarásoktól azon az alapon, hogy a mérgükben található toxinok idegrendszerre gyakorolt hatása merőben eltér a kígyómérgekétől. Az élettani túlszabályozottságot okozó méreg hatására a szívverés felgyorsul, és felszökik a vérnyomás.

Egy másik afrikai skorpió igazi báránybőrbe bújt farkas. Az arab sárgaskorpió messzemenőkig ellensúlyozza kicsiny méretét és gyengének tűnő tövisét azzal, hogy egységnyi mennyiségű mérge sokkal hatékonyabb, mint bármely más skorpiófajé.

Jamie Seymour besorolása rávilágít, miért jelent halálos veszélyt ez az állat. A szúrás valószínűsége igen magas: élőhelyükön, a Közel-Keleten és Észak-Afrikában sok eset írható a számlájukra. Magas a pontszámuk az agresszivitás terén is, ugyanis nagyon ingerlékeny jószágok. E skorpiófaj tövise pedig tűhegyes, könnyedén áthatol az emberi bőrön.

A skorpiók gondosan kiporciózzák a szúráskor bejuttatott kevéske, de értékes mérgüket. Ez egyébként óriási szerencse, hiszen az arab sárgaskorpió mérge rendkívül erős. Ha a véráramba kerül, szívleállást és légzésbénulást okozhat.

Kapcsolódó cikk:
Két és félméteres skorpióra bukkantak

Hozzászólások

Miért viseli nevében a gyászt ez a rovarunk?

Miért viseli nevében a gyászt ez a rovarunk?

A gyászcincér hegyvidéki bükk- és tölgyerdők lakója.

Korábban ismeretlen mélytengeri fajokra bukkantak

Korábban ismeretlen mélytengeri fajokra bukkantak

Az új állatok a görög mitológia alvilággal és sötétséggel kapcsolatban álló alakjairól kapták neveiket.

Zsákmánya testrészeivel díszíti fel magát ez az állat

Zsákmánya testrészeivel díszíti fel magát ez az állat

A csontgyűjtő meglehetősen morbid módszert választott a rejtőzködésre.

Hihetetlenül ritka ragadozó madarat fotóztak Szolnok közelében

Hihetetlenül ritka ragadozó madarat fotóztak Szolnok közelében

Ez az állatfaj ezelőtt mindössze hat alkalommal tűnt fel hazánkban.

Szokatlanul nagy számban érkeztek hazánkba kis pólingok

Szokatlanul nagy számban érkeztek hazánkba kis pólingok

Magyarországon viszonylag ritka átvonulónak számítanak ezek a madarak.

National Geographic 2025. áprilisi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket