Dezső, Vilmos, Renáta2025. május 24., szombat
Természet

Saját kölykeiket felfaló orangután-anyák

2009.05.22.Admin
National Geographic Magyarország

A közelmúltban Két nőstény orangutánt is megfigyeltek, amint saját elpusztult kölyküket eszik meg. Ilyen viselkedést emberszabásúaknál eddig még sosem láttak.

A két esemény egy hónap eltéréssel, ugyanazon a vidéken történt Indonéziában, a Nagy-Szunda szigetekhez tartozó Szumátra egyik erdejében. „Abnormális viselkedésről lehet szó, amelyet valószínűleg stresszes élethelyzet idézett elő az anyáknál” – vélekedett David Dellatore, az nagy-britanniai Oxford Brookes Egyetem zoológusa, aki mindkét esetnek szemtanúja volt.

Kannibalizmust a főemlősök közül az emberen kívül eddig csupán csimpánzoknál mutattak ki, bár két alkalommal már gorillák székletében is fedeztek föl kismajmok maradványait, amiből következtetni lehet a szokatlan viselkedésre. Azonban a két indonéziai eset az első a világon, amikor megfigyelték, hogy az anyák saját elpusztult kölykeiket fogyasztják el.

Dellatore Szumátrán, a Gunung Leuser Nemzeti Park Bukit Lawang nevű részterületén kutatja az orangutánok viselkedését. Eredeti célja az volt, hogy figyelemmel kísérje a vadonba visszaengedett, korábban fogságban nevelkedett majmok egészségi állapotát. Miután felfedezte, hogy a nemzeti park látogatói a tilalom ellenére túl intim viszonyt folytatnak az állatokkal, kézből etetik, és nem ritkán meg is érinti őket, áttért az emberszabásúak viselkedésének tanulmányozására. Eközben tapasztalta két alkalommal, hogy egy nőstény elpusztult kölyke tetemét fogyasztja.

Az Edita nevű anya egyéves kölykének tetemét nyolc nappal a kicsi elpusztulását követően ette meg. Egy hónappal később pedig a Ratna nevű nőstény falta fel héthónaposan elpusztult kölykét.

 Más emberszabásúak (például gorillák) is képesek akár napokig is cipelni elpusztult kölykeiket.

Más emberszabásúak (például gorillák) is képesek akár napokig is cipelni elpusztult kölykeiket.

„Ilyen viselkedést az orangutánkutatás bő négy évtizedes történelmében még senki sem látott – fogalmazott Dellatore. A szakember a Primates című szaklapban leírja, hogy nincsen evolúciós értelme, hogy megöljék saját kölyküket, és nem is ez történt itt. Gyakran előfordul ellenben, hogy az emberszabásúak még napokig hurcolásszák elpusztult kölykeiket. Ezt a jelenséget csimpánzoknál is és gorilláknál is megfigyelték már. Dellatore szerint meglehet, hogy a kölykök felfalása egyfajta rituálé, a gyászfolyamat része, annak lezárása. A 23 éves Edita hét napon keresztül cipelte elhalt kicsinyét, és csak a nyolcadik napon ette meg az akkor már erősen bomlásnak indult tetemet.

A kutató, bár bizonyítani nem tudja, úgy véli, ezeket a rendellenes viselkedéseket az anyákat kölyök korukban ért traumák okozzák. „A félvad orangutánok komoly stressznek vannak kitéve, például szemtanúi lesznek saját anyjuk halálának” – nyilatkozta. Amikor ugyanis befogják a vad orangutánbébiket, hogy eladják őket, a vadászoknak meg kell ölniük az anyát. Továbbá a fogságban eltöltött hosszú idő alatt az állatok a többi orangutántól elszigetelve, sokszor teljesen magányosan nőnek föl. A szakember szerint valószínűsíthető, hogy az abnormális szokások ezekre a hatásokra vezethetők vissza.

 A fogságban eltöltött idő alatt ért traumák is okozhatják az orangutánok abnormális viselkedését.

A fogságban eltöltött idő alatt ért traumák is okozhatják az orangutánok abnormális viselkedését.

Kivételes esetekben hasonló jelenséget további főemlősöknél is megfigyeltek, például a félmajmok közé tartozó fülesmakiknál, ahol a kannibalizmust határozottan az állatok traumás életkörülményeivel magyarázták. A turisták jelenléte és sokszor felelőtlen magatartása további zavaró tény lehet az orangutánok számára. Dellatore a Szumátrai Orangután Társasággal együttműködve ezért egy ökoturisztikai programban dolgozik, amelynek célja annak elérése, hogy a turisták felelősen viszonyuljanak a természeti környezethez, azon belül az orangutánokhoz.

Kapcsolódó cikk:
Mi az evolóciós célja az utódkannibalizmusnak?

Hozzászólások

Előszeretettel látogatják a porcos halak a tengeri szélfarmokat

Előszeretettel látogatják a porcos halak a tengeri szélfarmokat

Úgy tűnik, ezek a szélerőművek nemcsak energiát termelnek, hanem remek élőhelyet is biztosítanak a veszélyeztetett cápák és ráják számára.

Hortobágyi vadlovakat költöztetnek Kazahsztánba

Hortobágyi vadlovakat költöztetnek Kazahsztánba

A Przewalski-vadlovak 1997 óta élnek a hortobágyi Pentezug területén.

Így hatnak az inváziós kagylók a Balaton vizére

Így hatnak az inváziós kagylók a Balaton vizére

A kvagga kagylók közel 15 évvel ezelőtt jelentek meg a tóban.

Először készült videó erről a rejtőzködő állatról

Először készült videó erről a rejtőzködő állatról

A megfigyelésnek köszönhetően számos új dolgok tudtunk meg a faj életmódjáról.

Ezért támadhatnak emberekre a varjak

Ezért támadhatnak emberekre a varjak

Azt is eláruljuk, mit kell tenni varjútámadás esetén.

National Geographic 2025. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlapNational Geographic 2025. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket