Abigél, Alex, Apollónia2025. február 09., vasárnap
Természet

Gyilkos háború a csimpánzok között

2010.06.23.Admin
National Geographic Magyarország

Egy, a Current Biology című folyóirat tegnapi számában megjelent tanulmány, amely amerikai etológusok egy évtizede folyó ugandai megfigyelését foglalja össze, beszámol arról, hogy a területszerzés miatt időnként háború dúl az egyes csimpánzcsoportok között, amelynek során számos egyedet megölnek a rivális csoport tagjai közül.

A biológusok már régóta feltételezték, hogy a csimpánzok csoportjai olykor háborúba keverednek egymással, ám az agresszív magatartást a véletlen számlájára írták. „Némely korábbi megfigyelés alátámasztotta a háborús elméletet, ám nem voltak egyértelmű bizonyítékaink” – fogalmazott John Mitani, a Michigani Egyetem etológusa.

A szakemberek az ugandai Kibale Nemzeti Parkban tíz éven keresztül kísérték figyelemmel két csimpánzcsoport viselkedését. Az egyik csoport szokatlanul nagy volt: mintegy 150 egyedet számlált, amelyek közül a hímek létszáma aránytalanul magas volt. Az adott időszak alatt – 1999 és 2008 között a csimpánzok más csoportok 18 egyedét ölték meg vagy sebesítették meg halálosan a háborúskodások alatt. A kutatók három egyéb gyilkosság szemtanúi is voltak, így az áldozatok száma összesen 21. Azt is kikémlelték, hogy az emberszabású majmok miként „járőröznek” territóriumuk határain őrködve: az őrszemek gyorsan, nesztelenül, libasorban osontak, éberen lesve, nem tűnnek-e fel valahol idegen csimpánzok.

Sylvia Amslernek, az Arkansasi Egyetem antropológusának, aki végzős egyetemi hallgatóként dolgozott a projekten, egyszer sikerült meglesnie, hogy miként lendülnek támadásba a járőrök. „A területük határain kívül masíroztak már több mint két órája, amikor észrevették az északnyugati csoport néhány nőstényét. A hímek azonnal rátámadtak az ismeretlen nőstényekre, amelyek közül kettő a kicsinyét dajkálta” – emlékezett vissza a kutatónő. A beszámoló szerint a támadóknak igen gyorsan sikerült megölniük az egyik kiscsimpánzt, majd másfél órán át viaskodtak a másik anyjával. „Bár nem sikerült elszakítaniuk a bébit anyjától, az apróság minden valószínűséggel végzetes sérüléseket szerzett” – tette hozzá az antropológus.

A gyilkosságok után nem sokkal a kutatók azt észlelték, hogy a csoportnak sikerült lényegesen, mintegy 22 százalékkal megnövelnie területét. „Amikor kezdték belakni az új területet, kiderült, hogy az ott élő csimpánzok jelentős részét már megölték” – mondta el John Mitani.

 Fotó: Michael Nichols/National Geographic

Fotó: Michael Nichols/National Geographic

Az etológus hangsúlyozta, hogy a csoportközi agresszió egyik jellemző vonása az egymás közötti együttműködés, olyannyira, hogy a támadásban részt vevő hímek összefogtak és szövetségre léptek egymással. „A háborúzó csimpánzok új területeket szereztek és pótlólagos forrásokhoz jutottak, amelyeket aztán szétosztottak csoportjuk többi tagjai között” – fejtette ki a szakember.

Mivel az a terület, ahol az amerikai kutatók megfigyeléseiket végezték, lakatlan és távol fekszik a településektől, a tudósok elvetették azt a feltételezést, hogy a főemlősök szokatlan viselkedését az emberi tevékenység miatt szűkülő élettér váltotta volna ki.

Kapcsolódó cikkek:

  • Emberevő csimpánzok – a majmok visszavágnak?
  • Csapatos csimpánzok

  • Hozzászólások

    Hatalmas bűnszervezetek vadásznak az utolsó maláj tigrisekre

    Hatalmas bűnszervezetek vadásznak az utolsó maláj tigrisekre

    Orvvadászokat bérelnek fel, akik akár hónapokig is a dzsungelben élnek, hogy lecsaphassanak a veszélyeztetett állatok egyikére.

    Ezért olyan barátságosak télen a vörösbegyek

    Ezért olyan barátságosak télen a vörösbegyek

    A vörösbegy az egyik legkedveltebb madárfajunk, azt azonban kevesen tudják, hogy télen miért ennyire barátságosak a példányok.

    Madarak fekete seregeit láthatjuk a Balatonnál

    Madarak fekete seregeit láthatjuk a Balatonnál

    A szárcsa a hideg hónapokban sokszor hatalmas csapatokban verődik.

    Rendszeresen próbálnak szarvasokkal párosodni ezek a majmok

    Rendszeresen próbálnak szarvasokkal párosodni ezek a majmok

    A szakértők egyelőre nem tudják, mi lehet a viselkedés oka, de vannak ötleteik.

    Ez a madárfajunk a vizek mestere

    Ez a madárfajunk a vizek mestere

    A vízityúk ügyes úszó és még a vízinövényeken is képes egyensúlyozni.

    National Geographic 2025. januári címlap

    Előfizetés

    A nyomtatott magazinra,
    12 hónapra

    22 200 Ft

    Korábbi számok

    National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

    Hírlevél feliratkozás

    Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

    Kövess minket