János, Iván2025. június 24., kedd
Természet

Becstelen integetőrákok

2010.08.17.Admin
National Geographic Magyarország

A tisztességtelenség talán jóval elterjedtebb az állatvilágban, mint korábban gondolták. Ausztrál ökológusok fölfedezték, hogy egyes integetőrákok „átverik” a többieket harci képességeiket illetően.

Egyes integetőrákok olyan ollókat növesztenek, amelyek erősnek látszanak, de valójában gyengék és rossz minőségűek.

Az állatok harci vitézségével kapcsolatos jelek küldése egymásnak, illetve e jelzések becsületessége régóta fejtörésre készteti az evolúcióbiológusokat. Méretük ellenére – átmérőjük alig két centiméter – az integetőrákok ideális alanyok a jelzések becsületes vagy becstelen voltának tanulmányozásához. Ennek oka az, hogy a hímek egyik ollója jelentősen megnagyobbodott (ezzel csalogatják oda a nőstényeket vagy harcolnak a rivális hímekkel), és ha a csaták közben letörik ez az ollójuk, akkor képesek újat növeszteni helyette. A fajok többségénél az új olló ugyanolyan, mint a régi volt, de néhány faj tagjai „csalnak”. Ezek csak látszatra növesztenek ugyanolyan ollót, amilyen az eredeti volt, de takarékoskodnak, mert az új olló könnyebb és nem fogazott.

Dr. Simon Lailvaux ausztrál kutató, az University of New South Wales munkatársa tanulmányában közölte, miszerint az a legérdekesebb, hogy ezeket a „talmi” ollókat a többi hím nem tudja megkülönböztetni a normális ollóktól. A hímek harc előtt fölmérik egymást, és az ollók mérete nagy szerepet játszik abban, hogy milyen erősnek tartják az ellenfelet.

Lailvaux és munkatársai az Ausztrál Nemzeti Egyetemről megmérték számos integetőrák nagyobb ollóját és összevetették két fontos harci tényezővel: az olló erejével és azzal, hogy az állat mennyi ideig képes kivédeni az ellenfél próbálkozásait, hogy kihúzza őt a lukjából. Azt tapasztalták, hogy az eredeti olló mérete hűen tükrözi az erejét és a rák azon képességét, mennyire tud ellenállni a kihúzási kísérleteknek. Ez a kapcsolat azonban nem áll fenn a regenerálódott ollónál.

„Ez azt jelenti, hogy míg az ellenfelek pontos képet kaphatnak az eredeti ollóval fölfegyverkezett hímek képességeiről a nagyobb ollójuk mérete alapján, a regenerálódott olló nem szolgáltat semmilyen megbízható információt a teljesítőképességről. A regenerálódott ollóval rendelkező rákok „blöffölhetnek” harci képességeiket illetően, akárcsak a játékosok egy pókerpartiban. Általában nem jó harcosok, de ollójuk külleme meggyőzheti a többi hímet, hogy nem érdemes harcba bocsátkozni velük. Egyetlen esetben nem válik be ez a trükk, ha a regenerálódott ollójú hímek territóriumot tartanak fönn. Ez azt jelenti, hogy nem járkálhatnak körbe, és választhatják meg maguk az ellenfeleket, hanem mindenkivel meg kell küzdeniük, aki kihívja őket. Ilyenkor előbb-utóbb jön valaki, aki leleplezi a blöffjüket” – magyarázta Lailvaux.

A tanulmány azért fontos, mert fényt derít egy olyan problémára – a becstelenségre –, amelyet alapvetően nehéz tanulmányozni. „Egyik oka annak, hogy keveset tudunk a becstelen viselkedésről az, hogy nehéz tetten érni. A becstelen jelzéseknek éppen az a lényege, hogy nehéz őket észrevenni. Kutatási szempontból szerencse, hogy az integetőrákok rendszere olyan, amelyet kísérletileg vizsgálhatunk és ellenőrizhetjük a hipotéziseinket” – mondta Lailvaux.

Az eredmények fontosak az egyéni szaporodási siker és túlélés értékelése szempontjából is, és rámutat a becstelen jelzések előnyeire és hátrányaira. Sokszor ugyanis célszerűbb becsületes jelzéseket alkalmazni, mert akkor az állat nem keveredik véres, esetleg halálos kimenetelű harcba egy nálánál jóval erősebb egyeddel. Máskor viszont bejön a blöff.

Kapcsolódó cikk:
Hogyan udvarol az integetőrák?

Hozzászólások

Videón a tiszavirágzás egy ritkán látott pillanata

Videón a tiszavirágzás egy ritkán látott pillanata

A nőstény kérészek hosszú, fontos repüléséről készült felvételt tettek közzé.

Már köztéri csapokat is használnak Ausztrália okos kakadui

Már köztéri csapokat is használnak Ausztrália okos kakadui

A sárgabóbitás kakadu nemcsak szép, de igen eszes állat is, rájött arra, hogyan juthat ivóvízhez az utcai ivókutakból.

Történelmi siker: nandufiókák keltek ki Debrecenben

Történelmi siker: nandufiókák keltek ki Debrecenben

Mérsékelten fenyegetett és a világ második legnagyobb röpképtelen madara.

Kikeltek az első túzokcsibék az Alföldön

Kikeltek az első túzokcsibék az Alföldön

Az újszülött fiókák csak nagyon ritkán kerülnek az emberek szeme elé, mivel tollazatuk beleolvad a környezetbe, ráadásul anyjuk is bújtatja őket.

Magyar szakértők vizsgálják a vaddisznók agyát

Magyar szakértők vizsgálják a vaddisznók agyát

Egyedülállóan, a világon elsőként az ELTE Etológia Tanszék kutatói hajtottak végre nem invazív kísérleteket vaddisznókon a Budakeszi Vadaspark gondozóival karöltve.

National Geographic 2025. júniusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlapNational Geographic 2025. májusi címlapNational Geographic 2025. júniusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket