Árpád, Benjámin, Benő2023. március 31., péntek
Természet

Új tag a hazai kabócacsapatban

National Geographic Magyarország

Az énekeskabócák meleg vidékek rovarlakói. Lárvaként a föld alatt fejlődnek és kifejlett korukban is elég nehéz észrevenni őket, mert főleg fák lombkoronájában, bokrok sűrűjében tartózkodnak, ráadásul átlátszó szárnyukkal, barnás színükkel beolvadnak környezetükbe. Hangjukat azonban jól ismerhetik, akik nyáridőben, napsütésben barangoltak már Dél-Európa szikkadt hegyoldalain és tengerpartjain. A hím énekeskabóca néha olyan fülsértően ciripel, hogy beszélgetni sem nagyon lehet mellette.

Hím déli énekeskabóca (Pagiphora annulata)   Fotó: Koczor Sándor

 

Szerte a Földön nagyjából 2500 faja ismert az énekeskabócáknak. Többségük a trópusi erdőkben honos. Észak felé számuk egyre csökken, hazánkban már csak kevés helyen hallani a kabóca fürészelő-sivító énekét.

Ezeknek a viszonylag nagy termetű, 2–5 centiméter hosszú rovaroknak összesen négy faját találták meg a rovarászok Magyarországon, elsősorban a déli fekvésű, száraz és meleg (szubmediterrán jellegű) hegyoldalak erdőszegélyein. A hazai rovartani szakirodalom egy ötödik fajt is említ, a déli énekeskabócát (Pagiphora annulata), de ennek csupán egyetlen magyarországi egyedéről volt tudomása a szakembereknek. Cédulái tanúsága szerint 1901-ben, a Pest megyei Pilismaróton fogták el, és azóta a Magyar Természettudományi Múzeumban őrzik ezt a példányt. Ilyen termetes rovar nehezen kerülné el a gyűjtők figyelmét, ezért gyanús, hogy a faj soha többé nem került elő az országból. A rovarászok így  arra a nézetre jutottak, hogy a múzeumi példány adatai tévesek, a déli énekeskabóca nem tekinthető a hazai fauna tagjának.

 

Lárvabőréből frissen kibújt déli énekeskabóca   Fotó: Koczor Sándor

 

Történt azonban 2010. júniusában, a Magyar Rovartani Társaság évenkénti nyári táborában, hogy a résztvevők szokatlan küllemű kabócákra lettek figyelmesek a Tihanyi-félszigeten. Hamarosan kiderült, hogy déli énekeskabócák az illetők. „Olyan horderejű hír ez, mintha új sasra bukkantak volna itthon a madarászok” – ecseteli a felfedezés nagyságrendjét a kabóca újraelfedezőinek egyike, Koczor Sándor, a Magyar Tudományos Akadémia Növényvédelmi Kutatóintézetének munkatársa. Száraz, meleg klímájával, levendulásaival és molyhos tölgyes bokorerdeivel a Tihanyi-félsziget sokban emlékeztet Dél-Európa tájaira, ezért megfelelő élőhelyet nyújt a déli énekeskabócának. „Hímeket, nőstényeket, lárvabőrből kibújt, frissen vedlett egyedeket is találtunk. Napnál világosabb, hogy ezen a területen honos, életerős populációba botlottunk” – magyarázza lelkesen Koczor Sándor. Bebizonyosodott tehát, hogy a réges-régi pilismaróti példány adatai helyesek; a déli énekeskabócának így biztos helye lett a magyarországi kabócák között.

 

Merkl Ottó


Stresszevő gyíkok

Stresszevő gyíkok

Ki ne ismerné azt az érzést, amikor stresszes helyzetben megnyugtató elrágcsálni egy marék mogyorót, vagy egy szelet csokit? Egyes gyíkok ugyanígy reagálnak a stresszre.

Vulkánoktól is függ a gyöngybagoly színe

Vulkánoktól is függ a gyöngybagoly színe

A gyöngybagoly világszerte elterjedt madár, amelynek számtalan alfaja van, ám jól ismert, hogy vannak világos és sötét tollazatú változatai.

Információs füzet a beporzóbarát városokról

Információs füzet a beporzóbarát városokról

Az Ökológiai Kutatóközpont új kiadványa azoknak készült, akik szeretnék élhetőbbé tenni településüket, saját maguk környezetét, és persze mindazoknak, akik szeretnék megérteni, miért is fontosak ezek a rovarbarát területek.

Villámok és liánok

Villámok és liánok

A trópusi erdőkben egyre gyakoribbá válnak mind a villámcsapások, mind a liánok, s ez utóbbiak ráadásul a villámok károkozását is fokozzák.

Hogyan élték túl a jégkorszakot az antarktiszi ízeltlábúak?

Hogyan élték túl a jégkorszakot az antarktiszi ízeltlábúak?

Az állatok ugyan a jeges kontinensen élnek, ám nem a jéggel állandóan fedett területein.

National Geographic 2023. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket