Auguszta, Bertold2023. március 29., szerda
Természet

Shakira a gyilkosfürkész

2014.05.23.Admin
National Geographic Magyarország

Nemrég a népszerű kolumbiai zenész-dalszerző énekesnő Shakiráról is elneveztek egy gyilkosfürkészt.

Az Aleiodes shakirae feje, szeme felülnézetből, 2013. november 12-én.

Fotó: Eduardo Mitio Shimbori

A Wyomingi Egyetemről Scott R. Shaw entomológus, és Eduardo Mitio Shimbori biológus, a Brazíliai São Carlos-i Szövetségi Egyetemről az Andok keleti lejtőin, az ecuadori Napo tartományban 24 új gyilkosfürkészt (Braconidae) gyűjtött, többet közülük a cosangai Yanayacu Biológiai Állomás és Kreatív tanulmányok Központjában tenyésztettek is. Végül néhányat ismert személyről neveztek el. Így esett, a gyilkosfürkészek családja listáján Shakira neve is felsejlik. A tanulmány a ZooKeys nyílt hozzáférésű folyóiratban jelent meg.


Ezzel a rovarcsapdával fogták be az új fajok egyes példányait is.
Fotó Scott R. Shaw 

Az Aleiodes nemzetségről: Koinobiont endoparaziták, a gazdatesten belül élnek-fejlődnek, ott üreget képeznek maguknak. Lárva életszakaszuk hosszú, kifejletten kis ideig élnek. Scott R. Shaw a sci-news.com oldalon azt mondja, „e darazsak kisméretű élőlények, 4–9 milliméteresek, ugyanakkor óriási hatást gyakorolnak az erdők ökológiájára”. A nőstények először gazdatestet keresnek, sokuk csak bizonyos hernyóra röpül, abba rakja petéit. E művelet nem végez a hernyóval, az tovább nő, mindaddig amíg a parazitoid állatkának szüksége van rá, végül a hernyó mumifikáltként végzi.

Shaw szerint „a gyilkos és mumifikáló hernyó elnevezés ugyan rosszul hangzik, valójában mindkettőnek megvan a szerepe a trópusi erdők biodiverzitásának fenntartásában”.  A Wiomingi Egyetem Rovartani Múzeumának kurátoraként is ténykedő kutató az ng.24.hu-nak elmondta, hogy „a Yanayacu növénytársulása igen gazdag és összetett, legalább 76 család fajait tartalmazza”.

Scott R. Shaw és Jennifer Donovan természettantanár a Yanayacu köderdőben

Fotó: Scott R. Shaw

Hogy került képbe a dél-amerikai előadó-művésznő? A sokak szerint emlékezetes látványú, tévéreklámokban is fel-feltűnő csípőrázása inspirálta  a névadást, mivel a
Aleiodes shakirae nevű gyilkosfürkész hatására a gazdaszervezetként funkcionáló hernyó szinte félbehajlik, szokatlanul megcsavarodik. Ez az, ami a faj leíróit az énekesnő névjegyévé vált hastáncára emlékeztette. Hogy közelebbről hol, milyen terepen él a faj, erről is kérdeztem Scott Shaw-t: „az Aleiodes shakirae gyilkosfürkész élőhelye egy közepes magasságban elterülő felhőerdő az Andok hegység keleti lejtőin, körülbelül 2100 méter tengerszintfeletti magasságon, a Napo tartományban, Ecuadorban. A lárváinak helyt adó pár centis hernyók az andoki bambuszon élnek. Előfordulhatnak Ecuador és Kolumbia más részein is, ahol ez a növény és a hernyó megtalálható, de eleddig csak a Yanayacu felhőerdőből ismert. Ez az erdő nagyon hideg és nedves. Szinte naponta esik az eső, egyébként pedig köd burkolja.” 

Írta: Csibrányi Zoltán

Villámok és liánok

Villámok és liánok

A trópusi erdőkben egyre gyakoribbá válnak mind a villámcsapások, mind a liánok, s ez utóbbiak ráadásul a villámok károkozását is fokozzák.

Hogyan élték túl a jégkorszakot az antarktiszi ízeltlábúak?

Hogyan élték túl a jégkorszakot az antarktiszi ízeltlábúak?

Az állatok ugyan a jeges kontinensen élnek, ám nem a jéggel állandóan fedett területein.

A cetcápák különös látási képességei

A cetcápák különös látási képességei

Az óriási hal különleges látását egy olyan génmutáció teszi lehetővé, ami az emberben egy örökletes, éjszakai látáskieséssel járó problémához vezet.

Látványosságokban gazdag túraútvonal

Látványosságokban gazdag túraútvonal

Budapesttől pár percre található, számos izgalmas látnivalót rejtő útvonalra invitálja Önöket a legújabb túraajánló.

Hazánkon átvonuló partimadár

Hazánkon átvonuló partimadár

Márciusban elkezdődik a madarak vonulása, ilyenkor a tőlünk délre telelő partimadarak északi költőhelyük felé tartva, átvonulnak hazánk területén.

National Geographic 2023. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket