Auguszta, Bertold2024. március 29., péntek
Természet

A kardszárnyú delfineknél is igen fontosak a nagymamák

National Geographic Magyarország

A kardszárnyú delfin azon öt faj közé tartozik, amelynek nőstényei a szaporodóképességük elmúltával is életben maradnak.

Forrás: Pixabay

Az ember esetében a nők menopauza utáni hosszú élettartamát többek közt azzal magyarázzák, hogy így a nagymamák az unokák nevelésében nyújtott segítség révén sok pluszt adnak a faj sikerességéhez. Ez, az ún. nagymama-elmélet, egy új, a Yorki Egyetem által ismertetett kutatás szerint a kardszárnyú delfinekre is igaz lehet.

Angol, kanadai és amerikai kutatócsoportok 36 év alatt összegyűlt, olyan adatokat vizsgáltak, melyeket a kanadai Cetkutató Központ és a szintén kanadai Halászat és Óceán Hivatala gyűjtött az orkákról Észak-Amerika nyugati partjainál. Ezekben számtalan csoport szerepel, amelyek több családból tevődnek össze. Az orka utódok, nemüktől függetlenül az anyjuk csoportjával maradnak felnőtté válásuk után is, ám más családokból való egyedekkel párzanak majd. A rövidebb, kb. 30 éves élettartamú hímekhez képest a nőstények 30-40 éves korukig szaporodóképesek, ám ezt követően is még akár több évtizednyi életszakaszuk is lehet hátra. Hasonló tulajdonságot az emberen kívül eddig csak néhány cetfajnál fedeztek fel, most a kardszárnyúak esetében bizonyították azt is, hogy valóban az utódnevelés sikerét növeli a nagymama jelenléte.

Az orka nagyik a csapatuk élére állnak, sok évtizedes tapasztalatukkal megfelelő táplálék-lelőhelyekre vezetik a családot. Dr. Dan Franks, a Yorki Egyetem biológus professzora azt mondta „A még szaporodóképes nagymamák nem tudnak olyan mértékű támogatást nyújtani, mint a már menopauzán túljutottak. Ez azt is jelenti, hogy maga a menopauza azért fejlődhetett ki, hogy így az unokáknál segédkezhessen a nagymama. Ha a már nem szaporodó nagymama orka elpusztul, az a családjára nézve súlyos következményekkel jár, ez az információ pedig a populációk fennmaradása szempontjából fontos tudnivaló. Ráadásul, ahogy csökken a zsákmányállatuk, a lazac létszáma, a nagymama tapasztalatai minden korábbinál fontosabbá válnak.”

Stuart Natrass, a kutatás vezető szerzője elmondta, hogy a felfedezésük segít megérteni azt, hogy e cetfaj esetében mik azok a tényezők, amelyek egy csapat szaporodásában és túlélésében szerepet játszanak. „Úgy véljük, hogy a még saját utóddal is rendelkező nagymamák a csapat vezetésében korlátozottan tudnak csak részt venni, a mozgásuk és aktivitásuk a saját borjukra irányul. Ezzel nyilvánvalóan kevesebb energiájuk is jut az unokákra, azok nevelésében való részvételre. A jelenleg is folytatott drónos megfigyeléseink során különös figyelmet fordítunk az orkák családi viszonyainak felmérésére.”

Darren Croft, az Exeteri Egyetem professzora hozzátette: „A világon jelen tudásunk szerint csupán az ember, a kardszárnyú delfin, és még három másik fogascet-faj rendelkezik a menopauza utáni élettel, ez pedig evolúciós rejtély a javából. A felfedezésünk viszont bebizonyította, hogy a menopauza után lévő orka nagymamák sokkal hatékonyabban segítik a leszármazottaikat, és ezzel az egész család előnyös helyzetbe kerül – pont, ahogy nálunk, embereknél is.”

Forrás: Égen – Földön – Föld alatt

Rakoncátlan makákók Thaiföldön

Rakoncátlan makákók Thaiföldön

A thaiföldi Lop Buri tartományban külön rendőri egységet állítottak fel a rosszul viselkedő makákók ellen - tette közzé a hírt az MTI.

Csak ön után!

Csak ön után!

Gesztusokkal kommunikál a mi széncinegénk távol-keleti rokona, a japán széncinege.

A tavaszi meleg idővel a kullancsok is megjelennek

A tavaszi meleg idővel a kullancsok is megjelennek

A korábban beköszöntött tavasz miatt idén a szokásosnál is hamarabb lehet számítani az őshonos, valamint az újonnan megjelent Hyalomma kullancsok felbukkanására Magyarországon - tette közzé a HUN-REN Ökológiai Központ közleményét az MTI.

Egyre korábban érkezik a kiscicaszezon

Egyre korábban érkezik a kiscicaszezon

Az állatmentők tapasztalatai alapján egyre korábban kezdenek születni a kiscicák, és egyre hosszabb időn át tart a szezon.

Az evolúció előretolt bástyája, az Aldabra-atoll

Az evolúció előretolt bástyája, az Aldabra-atoll

Az UNESCO Világörökség védelmét élvező sziget különleges körülményeket biztosít az itt élő állatok számára.

National Geographic 2024. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

18 780 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket