Aranka, Jeromos2025. február 08., szombat
Természet

Visszatérőben a rejtőzködés nagymestere

2020.12.07.NG
National Geographic Magyarország

A hazánkban is őshonos hiúzfaj a vadászat, az élőhelyek fogyatkozása, felszabdalása és a táplálék csökkenése miatt Európában mindenhol megritkult. Szerencsére ma újra több helyen bukkan elő.

Eurázsiai hiúz
Forrás: Getty Images

 

Az eurázsiai hiúzt Magyarországon a 20. század elején kipusztultnak tekintette a természetvédelem, majd a század utolsó két évtizedében spontán visszatelepült. A szlovákiai állományai megerősödtek, és innen vándoroltak be állatok az Északi-középhegység területére. Ez tehát nem az ember által megszervezett visszatelepítési program eredménye, hanem az állatok megfelelőnek találták a helyet, és újra betelepültek erdeinkbe. Annak, hogy az utóbbi évtizedekben megtelepedtek és megmaradtak hazánkban, a nemzeti parkok és a WWF Magyarország természetvédelmi tevékenységének is szerepe van.

A Bükki Nemzeti Park Igazgatóság működési területén egyre több hiúzjárta területre derül fény, de a Börzsönyben, a Bükkben, az Aggteleki-karszt és a Zempléni-hegység területén is előfordulhat. A szakembereknek nincs könnyű dolguk, hiszen elég óvatos ez a nagymacska. Ragaszkodik a zavartalan, sűrű és idős erdőkhöz, onnan önszántából nem teszi ki a mancsát. Mivel kiváló a hallása, ha észreveszi az ember közeledtét, gyorsan odébbáll.

A hiúzmegfigyelésben részt vevő szakemberek azonban nem adják föl, és igyekeznek minél többet megtudni erről az állatról. Ebben nagy segítséget nyújtanak a mozgásérzékelős kameracsapdák, melyek éjjel-nappal figyelik az élőhelyeket.

A WWF Magyarország 2003 óta foglalkozik intenzíven a hazánkból korábban kipusztult, mára lassan visszatérő nagyragadozóval. Elsősorban a lakossági tájékoztatásban és a tudományos kutatások támogatásában vállalnak szerepet. A Hiúzvédelmi program célja az ismeretterjesztés mellett az állatok élőhelyeinek védelme. Távlati céluk a hiúzok rádiótelemetriás eszközökkel történő nyomon követése, ezáltal területhasználatuk, szokásaik feltérképezése.
A WWF Magyarország és az Aggteleki Nemzeti Park Igazgatóság 2010 óta működik együtt a nagyragadozók kutatásában. Azóta újabb és újabb fotókkal, videókkal sikerül alátámasztani a faj jelenlétét.

A zempléni hiúzt 2015 decemberében rögzítette egy kameracsapda, az Aggteleki Nemzeti Parkban pedig 2019 márciusában bukkant föl egy példány. Mivel hazánkban a hiúz állomány nem stabil, így minden egyes egyed nagy figyelmet kap.


De vajon hány hiúz él ma Magyarországon? Erre a kérdésre Patkó László, a WWF Magyarország Nagyragadozók programvezetője ad választ: „Sajnos nincsen nemzeti, standardizált monitoring módszer, amit minden nemzeti park egységesen használna, így leginkább tippek állnak rendelkezésre az állománynagyságot illetően. A szakértői vélemények alapján nagyjából 10-30 példány fordulhat elő hazánkban.” Más becslések ennél kevesebbről, 5-10 egyedről szólnak.

Patkó László arra is fölhívta a figyelmet, hogy a hiúz, ugyan csúcsragadozó, de a legkevésbé konfliktusos hazánkban és Európában egyaránt, tehát a háztáji állatállományban nem tesz kárt. Más nagyragadozókhoz hasonlóan azonban fontos szerepe van a növényevő állatok állományának szabályozásában, és a beteg egyedek gyérítésével hozzájárul a növényevő populációk egészségéhez.

Eurázsiai hiúz
Forrás: Végh Attila

 

Az eurázsiai vagy közönséges hiúz (Lynx lynx) átlagosan 20-25 kilogramm, a hím elérheti a 30-35 kilogrammot, marmagassága pedig a 70 centimétert is. Farka rövid, alig 10-30 centiméteres. Háromszögletű fülei a végükön bojtosak, farokvége fekete, másutt szürkés-vöröses alapon feketén pettyezett a teste.
A hiúz gyors vágtára és hatalmas ugrásokra képes, télen a mély havon is könnyedén rohan dús szőrzetű mancsaival. Mivel a szemei elöl ülnek, tág szögben van térlátása, és a hallása is kitűnő. Fő prédaállata, a nyúl és az őz. Mintegy 20–100 négyzetkilométernyi vadászterületén magányosan, vagy ha vannak, kölykeivel kóborol. A háborítatlan, nagy kiterjedésű erdőket kedveli.
Bár a Természetvédelmi Világszövetség (IUCN) legfrissebb Vörös Listája szerint globális szinten nem számít veszélyeztetettnek, Magyarországon ritka faj. Fokozottan védett, pénzben kifejezett értéke 500 000 Ft.

Kapcsolódó cikkek:

A baglyok védelmében
Hazai természeti értékeink védelme
A vadlovak birodalma: Pentezug
A kihalás széléről sikerült megmenteni a rákosi viperát
Különleges fénysorompó segíti a kérészek vízfelszínen maradását
Föld alatti járatok különösen védett lakói
A magyar természetvédelem kiemelten fontos madara
Hazánk egyik leginkább veszélyeztetett puhatestűje

 

A National Geographic és az Aktív- és Ökoturisztikai Fejlesztési Központ közös vállalása, hogy bemutassa hazánk védett állatfajainak történetét. Cél, hogy a minél többen bepillantást nyerjenek a természetvédelmi munkába, kiemelve azokat az összefogáson alapuló tevékenységeket, melyek eredményeként egy-egy faj fennmaradását sikerült előremozdítani.

Hozzászólások

Madarak fekete seregeit láthatjuk a Balatonnál

Madarak fekete seregeit láthatjuk a Balatonnál

A szárcsa a hideg hónapokban sokszor hatalmas csapatokban verődik.

Rendszeresen próbálnak szarvasokkal párosodni ezek a majmok

Rendszeresen próbálnak szarvasokkal párosodni ezek a majmok

A szakértők egyelőre nem tudják, mi lehet a viselkedés oka, de vannak ötleteik.

Ez a madárfajunk a vizek mestere

Ez a madárfajunk a vizek mestere

A vízityúk ügyes úszó és még a vízinövényeken is képes egyensúlyozni.

Különleges téli vendég nálunk a füstös réce

Különleges téli vendég nálunk a füstös réce

A faj telente sokszor kisebb csapatokban figyelhető meg.

Miért van olyan kevés madár most az etetőknél?

Miért van olyan kevés madár most az etetőknél?

Az elmúlt időszakban több bejelentés is érkezett a Magyar Madártani és Természetvédelmi Egyesülethez.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket