Tódor, Rómeó, Richárd2025. február 07., péntek
Természet

Ha nem vigyázunk rájuk, eltűnhetnek

National Geographic Magyarország

A kipusztulás veszélye fenyeget néhány fajt hazánk területén, jelen írásomban ezekre szeretném felhívni a tisztelt Olvasó figyelmét, hiszen ezeket csakis együtt lehet megvédeni.

Díszes tarkalepke
Forrás: Ifj. Vasuta Gábor

 

Díszes tarkalepke (Euphydryas maturna)

Állománya az elmúlt időszakban Közép-Európában így hazánkban is radikálisan lecsökkent. Speciális életciklusú faj. Élőhelyigénye is különleges, kötődik a keményfás ligeterdőkhöz, gyöngyvirágos tölgyesekhez, továbbá a virágos kőrises karszterdőkhöz. Fontos megemlíteni, hogy ezeknek a szegélyzónáiban találja meg életfeltételeit, ezért fontos az erdőszegélyek megfelelő védelme a faj megőrzése szempontjából. Pontos állományfelmérések napjainkban zajlanak hazánkban, szerencsére élőhelyeinek nagy része védelem alatt áll. Az aktív védelem segíthet abban, hogy e színpompás lepkefajt ne soroljuk néhány év múlva a kipusztult fajok közé.

Szürke hangyaboglárka (Maculinea alcon)

Ez a lepkefaj speciális életmódja miatt került aktuálisan veszélyeztetett helyzetbe. Nagyon speciális igényű lepkefaj, amely kötődik tápnövényéhez a kornistárnicshoz, mivel a lepke petéit az nyárutón virító kornistárnicsra helyezi el, majd ezeket a kis fehér petéket, amelyek lehullnak a talajra a hangyadolgozók elhurcolják a termeszükbe ahol kakukkfiókaként, nevelik tovább. Ez azt jelenti, hogy a lepkehernyó a hangyalárvák viselkedését utánozva, a hangyadolgozókkal neveltetik fel magukat. A lepke hernyója a hangyabolyban bábozódik, majd a következő év júliusának végén újból imágóként kel szárnyra. Élőhelye nagyon beszűkült, hiszen csak azokon a lápréteken és mocsárréteken él, ahol tápnövénye a kornistárnics csak nagy tömegben van jelen.

Kornistárnics
Forrás: Ifj. Vasuta Gábor

 

Békászó sas (Aquila pomarina)

Költőállománya hazánk területén a kilencvenes évek elején még százötven pár körül mozgott, napjainkban azonban 15-20 párra tehető. A békászósas hazánkban nem számított a gyakori költőfajok közé, azonban e drasztikus állománycsökkenését még a szakemberek is csak találgatni tudják. Kizárólag a zavartalan erdőkben költ, ahol a legkisebb zavarás is előfordul, elhagyja fészkét és eltűnik költőterületéről. Minden bizonnyal néhány év múlva sajnálatos módon eltűnhet hazánkból mint költőfaj. A Kárpát-medencén kívül Erdélyben „nagyobb” számban költ. A ragadozómadarak közül csak a békászó sasnál figyelhető meg, az úgynevezett káinizmus, azaz a testvérgyilkosság. A korábban kikelő sasfióka a nála pár nappal később kikelő, gyengébb társát megöli. A bibliai Káin-Ábel testvérgyilkosságról ered az elnevezés.

Békászó sas
Forrás: Ifj. Vasuta Gábor

 

Kereklevelű harmatfű (Drosera rotundifolia

Tőzegmohás lápok ritka növénye, sajnálatos módon két kezünkön meg tudjuk számolna hazai előfordulási helyeit, hiszen annyira megritkult. Rovaremésztő növény, vagy ahogy a nagyközönség ismeri húsevő. Apró kis ragadós mirigyeibe ha a parányi rovarok rámásznak, rászállnak örök csapdába esnek, onnan nincs menekvés. A növény a rovarok testnedveit dolgozza fel, ez jelenti táplálékát. A közelmúltban pusztult ki végérvényesen hazánk flórájából egy másik harmatfű, nevezetesen a hosszúlevelű harmatfű (Drosera anglica), sorsa akkor pecsételődött meg a Tapolcai-medence egyik lápteknőjében, mikor a bányászat a kiemelte a karsztvizeket, ennek hatására élőhelye kiszáradt. Reméljük, hogy fajtársa nem jut erre a sorsra.

Kereklevelű harmatfű
Forrás: Ifj. Vasuta Gábor

Hazánk élővilága a mai felgyorsult világban veszélyben van, természeti környezetük ezer sebből vérzik. Figyeljük oda jobban környezetünkre, hogy unokáinknak tudjuk még mit mutatni e földi csodákból.

Hozzászólások

Ez a madárfajunk a vizek mestere

Ez a madárfajunk a vizek mestere

A vízityúk ügyes úszó és még a vízinövényeken is képes egyensúlyozni.

Különleges téli vendég nálunk a füstös réce

Különleges téli vendég nálunk a füstös réce

A faj telente sokszor kisebb csapatokban figyelhető meg.

Miért van olyan kevés madár most az etetőknél?

Miért van olyan kevés madár most az etetőknél?

Az elmúlt időszakban több bejelentés is érkezett a Magyar Madártani és Természetvédelmi Egyesülethez.

Ezek voltak a tavalyi év legnépszerűbb természetfotói

Ezek voltak a tavalyi év legnépszerűbb természetfotói

Mutatjuk, melyik képek tetszettek legjobban tavaly a közönségnek.

Ez a madár a verebek réme

Ez a madár a verebek réme

A karvaly kis mérete ellenére vakmerő ragadozó.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket