Aranka, Jeromos2025. február 09., vasárnap
Természet

A lazac, mint virágtáp

National Geographic Magyarország

Kanadai kutatók vizsgálták a haltetemek hatását a partvidéki növényvilágra, a növények növekedésére.

Vörös indiánecset (Castilleja miniata)
Forrás: Simon Fraser University

Egy 3 éven át tartó terepi vizsgálatsorozat eredményét ismertette a Simon Fraser Egyetem, a szakemberek egy Brit Columbia csendes-óceáni partvidékén lévő folyótorkolatnál kísérleteztek. A munka célja az volt, hogy kiderítsék, miféle kapcsolat áll fenn a vízben élő és tápanyagaikat is onnan szerző lazacok, valamint a folyóparti rét növényzete közt.

Minden élőlényben kialakul egy speciális kémiai „ujjlenyomat”, amely azt a tájat tükrözi, ahonnan a tápanyagait felvette az élőlény. Különféle izotópok épülnek be a növényekbe és az állatokba, s ezek vizsgálata alapján felderíthetőek az ökoszisztémák rejtett kapcsolatai is, fény derülhet arra, milyen forrásokból veszi fel az adott lény a tápanyagait. Ilyen szokatlan forrás lehet egy szárazföldi növény számára a tengeri eredetű anyag, mint a haltetem, vagy épp a hínár, ami mondjuk egy áradást követően marad a parton.

Haltetemekkel teleszórt parti réten a kutatást vezető Allison Dennert.
Forrás: Simon Fraser University

A kutatók ezt utánozták le szabályozott körülmények közt, vagyis úgy, hogy méréseket is végezhettek a változásokról. Maguk helyeztek el 3 év során, minden ősszel haltetemeket és hínárféléket a réten, a régióra jellemzően lazacot, és olyan hínárokat, amelyek egyébként is kimosódnak a partra időnként. Az egyébként igen csapadékos régió (évi 3000 milliméter csapadékkal) éghajlata gondoskodott arról, hogy e szerves maradványok beoldódhassanak a rét talajába. A kutatók azután megvizsgálták, miként épültek be a halból és hínárból származó, tengeri eredetet jelző izotópok a növényekbe, s azt is felmérték, milyen volt ezek hatása.

„A kísérleteinket követően úgy találtuk, egyes vadvirágok nagyobb leveleket növesztettek ott, ahol a lazactetemeket előtte elhelyeztük, s egyes években bizonyos fajok virágai is nagyobbak lettek, s több mag termett bennük” – magyarázta Allison Dennert biológus doktorandusz, aki a kutatásokat vezette. A vörös indiánecset (Castilleja miniata) és a cickafark (Achillea millefolium) esetében volt különösen pozitív hatása a lazactetemek kihelyezésének, erőteljesebb növekedést, és a harmadik évben a cickafarknál nagyobb maghozamot is eredményezett.

Jelenleg a vizeket és a szárazföldeket külön intézmények kezelik és külön jogszabályok vonatkoznak rájuk, miközben a kísérletek is igazolták, hogy a két terület élővilága összefonódik. „Jelenleg mind tudományos, mind kezelési szempontokból is úgy véljük, a szárazföld és a tenger különálló egységek, amelyek közt nincs kapcsolat. A munkánk azonban azt jelzi, az ökoszisztémák nem elszigetelten léteznek, s ami az egyik féllel történik, azt a másik is megérzi” – tette hozzá a kutató. Az eredmény jelentőségét az is mutatja, hogy a régió lazacállománya, csak az elmúlt 15 évben, felére esett vissza, s az előző évben épp egy jelentős lazacpusztulás tanúi lehettek a kutatók, amikor egy kiszáradt folyómederben találtak rengeteg haltetemet. „Partvidékünk egyes részein gyorsan fogy a lazac, és ezzel az óceán és a szárazföld élővilága közti kapcsolat sérül” – zárta Dennert.

Hozzászólások

Madarak fekete seregeit láthatjuk a Balatonnál

Madarak fekete seregeit láthatjuk a Balatonnál

A szárcsa a hideg hónapokban sokszor hatalmas csapatokban verődik.

Rendszeresen próbálnak szarvasokkal párosodni ezek a majmok

Rendszeresen próbálnak szarvasokkal párosodni ezek a majmok

A szakértők egyelőre nem tudják, mi lehet a viselkedés oka, de vannak ötleteik.

Ez a madárfajunk a vizek mestere

Ez a madárfajunk a vizek mestere

A vízityúk ügyes úszó és még a vízinövényeken is képes egyensúlyozni.

Különleges téli vendég nálunk a füstös réce

Különleges téli vendég nálunk a füstös réce

A faj telente sokszor kisebb csapatokban figyelhető meg.

Miért van olyan kevés madár most az etetőknél?

Miért van olyan kevés madár most az etetőknél?

Az elmúlt időszakban több bejelentés is érkezett a Magyar Madártani és Természetvédelmi Egyesülethez.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket