József, Bánk2024. március 19., kedd
Természet

Együtt küzdenek a ragadozó ellen a madarak

National Geographic Magyarország

Egyes énekesmadarak nemcsak egyszerűen elmenekülnek a ragadozó bagoly elől, hanem közösen zaklatják is azt.

Hegyi törpekuvik
Forrás: inaturalist

 

A Frontiers In kiadóvállalat számolt be arról az új kutatási eredményről, amely az egyik folyóiratuk, a Frontiers in Ecology and Evolution hasábjain jelent meg nemrégiben. Két oregoni kutató a hegyi törpekuvik (Glaucidium gnoma) nevű amerikai bagolyfaj és a környezetében élő énekesek kapcsolatát vizsgálta. A törpekuvik az év során eltérő étrendet követ, tavasszal emlősökre (rágcsálókra) vadászik, ám nyár végétől áttér a madarak elejtésére is. Ez utóbbi stratégia oka, hogy ilyenkor a tapasztalatlan, fiatal, nemrég kirepült énekesmadarak könnyű zsákmányt jelentenek a bagolyfaj számára.

A kutatók megfigyelései szerint azok a helyszínek, ahol viszonylag sok cinege és csuszka él (amerikai fajokról van szó ez esetben, a mi madaraink rokonai ezek), ott az is viszonylag gyakori, hogy e madarak csapatostól zaklatni kezdik a törpekuvikokat. A „zaklatás” leggyakrabban nyár végén és ősz elején zajlik, amikor a törpekuvik legtöbbet igyekezett a kismadarakból elfogni a táplálékszerzés során, az év többi szakában nem foglalkoztak a cinegék és mások a bagollyal, hisz az nem jelentett rájuk nézve különösebb veszélyt.

Hegyi törpekuvik egy eltjett vándorrigóval (Turdus migratorius). Ez a nagyobb termetű madár ritkábban esik a kuvik áldozatául.
Forrás: inaturalist
A zaklatás abban nyilvánul meg, hogy ilyenkor a madarak a megcélzott állat (általában ragadozó) közelébe repülnek, majd ott repkednek ide-oda a ragadozó mellett, és jellegzetes szárny- és faroktolltartással, valamint hangos figyelmeztető hangok kiadásával „csúfolják”.

A kutatók a törpekuvik hangjának felvételét közel 700 alkalommal lejátszották az énekesmadaraknak sok száz különböző helyszínen, egy póznára elhelyezett hangszóróról. A hang lejátszása előtt összeszámlálták hány énekesmadár volt 50 méteres körzetben, majd megfigyelték azok hangadását és viselkedését.

A tapasztaltak alapján a nyári-őszi esetek közel negyedében nekikészültek az énekesek a „bagoly” megtámadásának, ilyenkor csoportosan kb. 5 méterre megközelítették a póznát, ahol a hangszóró volt. Ezzel szemben télen, amikor kisemlősökre vadászik a törpekuvik, csak 1 százalék volt az ellene irányuló zaklatás aránya, az éves átlag 8,1 százalék volt. Minél több volt a madár a hangszóró közelében, annál nagyobb esélye volt annak, hogy zaklatásba kezdjenek, ennek az lehet az oka, hogy így egy madárra kisebb eséllyel támad a kuvik. Az alábbi videóban egy szalagos bagoly (Strix varia) a zaklatás célpontja, jól hallhatjuk a kismadarak kiabálását és időnkénti átrepülésük is megfigyelhető a bagoly közelében.

24 énekesmadárfaj tagjai álltak össze a bagoly ellen, ezek közt a leggyakoribbak a cinegefélék, a csuszkák, ökörszemek, és téli sármánypintyek, vagyis a kisebb termetű énekesek voltak. A nagyobbak, mint a szajkók vagy a rigók, ritkábban álltak szövetségbe, a kutatók szerint azért, mert ők ritkábban is esnek áldozatul a törpekuviknak.

A tapasztalt madarászoknak ez a viselkedés bizonyára nem újdonság, hisz számtalan esetben tapasztalható, hogy a kisebb madarak efféle zaklatással igyekeznek elűzni egy ragadozót, nem feltétlenül másik madárfajt, hanem akár macskát is.

Sebességkorlát

Sebességkorlát

Egy új kutatás feltárta, miért a közepes termetű állatok, mint például a gepárd lehetnek a leggyorsabbak.

A cecelégynek is árt a hőség

A cecelégynek is árt a hőség

A cecelégy nemcsak abban különleges, hogy a rendkívül súlyos álomkór terjesztője, hanem abban is, hogy légy létére elevenszülő.

A valódi homokférgek

A valódi homokférgek

Most fut a mozikban a Dűne 2 – vajon a fantasztikus homokféregnek van-e létező megfelelője a valóságban?

Kutyák vagy kígyók?

Kutyák vagy kígyók?

A friss adatok feltárták, hogy az elmúlt években mely állatokhoz köthetően kerültek kórházba a legtöbben Ausztráliában.

Nem férnek a bőrükbe

Nem férnek a bőrükbe

A hüllők számára a vedlés egy általános és megszokott folyamat, látványa pedig egy igazán különleges élményt nyújt, ugyanis a vadon élő hüllők eléggé rejtett életmódot folytatnak, különösen a vedlés idején.

National Geographic 2024. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

18 780 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket