Júlia, Rita, Emil2025. május 22., csütörtök
Természet

A virágos növényeket követték a hangyák a világ meghódításában

National Geographic Magyarország

Egy új kutatás összefüggést talált a hangyák sokféleségének robbanásszerű növekedése és a virágos növények evolúciója közt.

Levélvágó hangyák
Forrás: inaturalist

A hangyák bolygónk szinte teljes egészén megtalálhatóak a leghidegebb sarkvidékek kivételével, nemcsak mennyiségben ( több mint 14 ezer hangyafajt ismerünk), de „minőségben” is igen jelentős szereplői a földi élővilágnak. Rengeteg hangyafaj él igen sokféle környezeti körülmény közepette, és nagyon sokuk szoros kapcsolatban van a növényekkel. Egy újonnan, az Evolution Letters folyóiratban közzé tett kutatási eredmény e különös kapcsolatrendszer elmúlt 60 millió évét tárta fel, a kutatást a chicagói Field Museum ismertette.

Hangyakövület dominikai (kb. 30 millió éves) borostyánban
Forrás: Antwiki CC BY SA

A kutatók a jelenleg élő hangyák, azok kövületei, DNS-vizsgálat, és a modern fajok által kedvelt élőhelyek felmérésén keresztül jutottak arra a következtetésre, hogy a hangyák a növényekkel együtt járták az evolúciós utat. Amikor a virágos növények elkezdtek az erdőkből más területekre is átterjedni, a hangyák követték ezeket, és így sok ezer ma élő faj jött létre. „Számtalan hangyafaj a föld alatt él, mások a fák lombkoronájában, mi pedig azt igyekszünk megérteni, hogy lehetséges, ezek mind-mind egy valamikori ősből alakultak ki, és foglalták el ezt a sokféle élőhelyet” – magyarázta Matthew Nelsen, a kutatás vezetője.

Pseudomyrmex ferruginea, az akáciával szimbiózisban élő egyik hangyafaj.
Forrás: inaturalist

Mind a hangyák, mind a virágos növények kb. 140 millió éve jöttek létre, s mindegyik élőlénycsoport fokozatosan vált egyre gazdagabbá és hódított meg egyre többféle területet. A kutatás során megtalált kapcsolatokból kiderült, hogy a hangyák még 60 millió éve is szinte kivétel nélkül erdőlakók voltak, és a föld alatt építették fészkeiket. Azonban a növények ekkoriban kezdtek maguk körül egyre párásabb környezetet teremteni, és a hangyák, a kutatók véleménye szerint ennek köszönhetően kezdtek a föld alól a növények szintjébe átköltözni. (Ugyanebben az időben vándoroltak a lombok közé a kétéltűek, hüllők, és például a broméliafélék is, kialakítva a lombkorona különleges ökoszisztémáját.)

Ahogy a növények egyre inkább elhagyták az erdőket és apránként a szárazabb területeket is meghódították, úgy ment velük a hangyák egy része is, talán a növények nyújtotta tápanyag hatott rájuk ösztönzőleg. A száraz területek növényei a hangyák számára tápláló kinövésekkel, a magvaikon található hangyakalácsokkal járultak hozzá ahhoz, hogy a hangya aztán a magok terjesztőjeként a növényeket segítse.

A kutatók szerint az eredményeik is felhívják arra a figyelmet, mennyire fontos a növények szerepe az ökoszisztémák kialakításában, és így a jelenlegi átalakulásuk nem marad következmények nélkül.

Újra láthatjuk jellegzetes rovaróriásunkat

Újra láthatjuk jellegzetes rovaróriásunkat

Az ikonikus megjelenésű, méretes nagy szarvasbogár sokak közkedvelt rovara, ám kifejlett egyedeivel csak rövid időszakig találkozhatunk.

Ez Magyarország legnagyobb gyíkfaja

Ez Magyarország legnagyobb gyíkfaja

A faj hím egyedei a szaporodási időszak alatt különösen gyönyörűek.

Ritka, veszélyeztetett madarak költenek az Alföldön

Ritka, veszélyeztetett madarak költenek az Alföldön

Márciusban tértek haza vándorlásukból, most fiókáik világrajöttét várják.

Visszatért a természetbe a Budakeszi Vadasparkban felnevelt vadmacska

Visszatért a természetbe a Budakeszi Vadasparkban felnevelt vadmacska

Az elárvult Merlin tavaly nyáron került az intézményhez.

Bagolyszámlálással segíthetjük a szakértőket

Bagolyszámlálással segíthetjük a szakértőket

A kutatók egy kevéssé ismert faj állományának felmérésében kérik a lakosság segítségét.

National Geographic 2025. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlapNational Geographic 2025. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket