Sára, Márta, Márió2025. január 19., vasárnap
Természet

Felmérték Belize korallzátonyainak állapotát

National Geographic Magyarország

A közép-amerikai Belize partjait mintegy 300 kilométernyi korallzátony szegélyezi, amelynek állapotát a NASA műholdfelvételei segítségével mérték fel.

Forrás: Wikimedia Commons

 

A NASA JPL (Sugárhajtás Laboratórium) számolt be arról a kutatásról, amelyben 2 évtized műholdas mérési adatait dolgozta fel egy amerikai és belize-i szakemberekből álló csoport. Arra voltak kíváncsiak, mennyiben fenyegetheti Belize híres korallzátonyait a korallfehéredés és az ökológiai összeomlás. Az eredmények a kutatók törekvései szerint segíteni fogják a hatóságokat abban, hogy a megfelelő döntéseket hozzák meg a zátonyok védelmében.

Az UNESCO világörökségi helyszín korallzátony-rendszer sok ezer állat- és növényfajnak ad otthont, de ez sem mentesül napjaink fenyegetettségétől, mint a túlhalászat, az úgynevezett fejlesztések, vagy épp a klímaváltozás. A Frontiers in Remote Sensing szakfolyóiratban bemutatott kutatási eredményekben rangsorolták a Belize közeli védett tengeri területeket aszerint, hogy melyiket mennyire veszélyezteti a felmelegedés és a víz zavarossá válása, s a korallfehéredés.

A korallok fotoszintéziséhez elengedhetetlen, hogy a víz tiszta maradjon. Ha valami okból az üledék rendszeresen felkeveredik, akkor a vízréteg átlátszatlanabbá, sötétebbé válik, így kevesebb fény jut a korallokkal szimbiózisban élő fotoszintetizáló algáknak. Ez az egyik oka annak, hogy egy korallzátony elpusztulhat. A másik fő ok a víz melegedése.

A kutatók az Aqua műholdon üzemelő MODIS képalkotó berendezés által végzett megfigyelési adatokat dolgozták fel, ebből kiderült olyasmi, mint a parti vizek átlátszósága, és a vízhőmérsékletek. A műhold 2002-től kezdve mér, így 20 évnyi adat állt rendelkezésre a vizsgálatokhoz, ráadásul ezek az adatok a kutatók számára szabadon hozzáférhetőek. Az elemzéssel megállapították, hogy a zátonyrendszer mely részei veszélyeztetettek jobban, és melyek kevésbé, s az így felállított kockázati rangsor alapján az ország döntéshozói kezébe egy fontossági sorrendet nyújtó adatbázis került. Mivel most készül a terület következő kezelési terve, ennek elkészítéséhez már felhasználhatják a műholdas mérésekből levont következtetéseket is a szakemberek.

Szeptemberi tengervíz-hőmérséklet Belize partjainál, az elmúlt 20 évből, az Aqua műhold mérései alapján.
Forrás: Frontiers in Remote Sensing

 

A kutatásban alkalmazott felmérési módszer újdonság, a vízhőmérsékletek és a víz átlátszósága alapján is 1-6 közti rangsort állítottak fel minden vizsgált pont esetében a kutatók. Ez azt jelenti, hogy egy-egy zátonyrész egy 2-12 közti pontszám jellemez, amelynek annál nagyobb az értéke, minél nagyobb veszély fenyegeti az adott területet. Vagyis, ha valahol meleg is a víz és sok is a benne lebegő üledékszemcse, akkor akár 12 pontot is kaphat, s ezzel a leginkább veszélyeztetett, míg elméletben a kristálytiszta és hűs vizű terület 2 ponttal egészségesnek bizonyul. Ezt a pontozásos rendszert a világ más zátonyai esetében is lehet alkalmazni, hasonlóképpen műholdas mérések alapján. Azonban a kutatók szerint még további adatokat is be lehet vonni a vizsgálatokba, mint például a vízben oldott szén-dioxid (ezzel a víz savassága).

Hagyományosan az állapotfelméréseket csónakból végzik, lassan és csak egy-egy időpillanatról kapnak így adatot, a műholdas módszer viszont hosszabb távú változásokat is kimutat és sokkal gyorsabban elvégezhető, sokkal kisebb költséggel.

Holdfényben szinte láthatatlan a gyöngybagoly

Holdfényben szinte láthatatlan a gyöngybagoly

A zsákmányállatok nem képesek észrevenni a közeledő ragadozót a holdfényes éjjeleken, mert nem tudják megkülönböztetni az égi háttértől.

Frontokat meglovagolva vándorolnak a denevérek

Frontokat meglovagolva vándorolnak a denevérek

Nemcsak a madarak, hanem a denevérek közt is vannak olyan fajok, amelyek több ezer kilométert vándorolnak.

Így hat az emberiség az evolúcióra

Így hat az emberiség az evolúcióra

Számtalan példa ismert, amikor emberi nyomásra dolgozott a szelekció.

Vadludak ezrei lepték el az Alföldet

Vadludak ezrei lepték el az Alföldet

Bár egyes térségekben óriási tömegekben gyülekeznek, számuk elmarad az utóbbi években tapasztaltaktól.

A sárgahasú unka az év kétéltűje

A sárgahasú unka az év kétéltűje

A sárgahasú unkával leginkább középhegységeinkben kirándulva találkozhatunk, a faj hasának pompás színét a ragadozóik elriasztására tartogatják.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

15 900 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket