Pál, Henrik2025. január 25., szombat
Természet

A kiskertek is segítik a sárkányfenyő fennmaradását

National Geographic Magyarország

A wollemi fenyőt (Wollemia nobilis) élő kövületként tartják számon, ősmaradványokból már régóta ismert volt, ám a máig létező fajjal csak 1994-ben találkoztak először.

Sárkányfenyő (wollemi fenyő) leveles ága
Forrás: Wikimedia Commons

A magyarul sárkányfenyőnek is nevezett növényfaj az araukáriafélékhez tartozik, és rokona annak a dísznövénynek, amit szobafenyőként ismerhetünk. A budapesti Füvészkertben is megtalálható egy példánya, amelyet Ausztrália nagykövete ajándékozott és ültetett el közel 2 évtizede.

A faj súlyosan veszélyeztetett, alig 100 kifejlett, vadon élő egyedét ismerjük abban a kis kanyonban, ami a Wollemi Nemzeti Parkban található, Sydney-től északra. A genetikai vizsgálatokból kiderült, hogy ezek az egyedek gyakorlatilag egymás klónjai.

Sárkányfenyő Canberra botanikus kertjében
Forrás: CSIRO

A fafaj nemcsak ősi volta miatt érdekes, számos különleges tulajdonsága is van. „Egy-egy fának több törzse is fejlődik, a kérge pedig igen különösen néz ki, mintha csokoládébuborékok borítanák” – magyarázta Dr. Heidi Zimmer, az Ausztrál Nemzeti Növénygyűjtemény botanikusa. A levelek évszakos ritmusban nőnek, télen a rövidebb típusúak, míg a melegebb vegetációs időszakban a hosszabbak (ez nyitóképünkön megfigyelhető). Ez azt eredményezi, hogy egy-egy ágon felváltva láthatóak rövid és hosszú levelek. A hím és nőivarú virágai külön-külön, de ugyanazon a növényen fejlődnek, az ágaik legvégén.

A nőivarú (termős) toboz
Forrás: CSIRO

A legmagasabb wollemi fenyő 42 méteres volt, amikor pár éve utoljára megmérték.

Amikor a fajt felfedezték, a botanikus kertekben növekvő, hajtásvégekből szaporított egyedeit gyakran még ketrecek védelmében tartották (lopás ellen). 2005-től azonban a faj iránti hatalmas érdeklődés miatt elérhetővé tették magánemberek számára is, és ezzel akaratlanul is egy hatalmas kísérlet kezdődött meg.

Azok a fák, amelyek a kertekben jól éltek, a vadon élő egyedek védelmét segítik, mivel így kiderülhetett, miféle körülmények közepette is érzi magát leginkább jól a sárkányfenyő. A botanikusok felmérésbe fogtak tehát, az eredményeket a Plants, People, Planet folyóiratban mutatták be.

„Ráébredtünk, hogy a házi kertek művelői beszámolhatnak arról, milyen is a wollemi fenyő számára a legjobb talaj, klíma, csapadék és más körülmény, hisz a világ számos pontján él ma már a faj” – mondta Dr. Zimmer. Az így kapott adatok elemzésével aztán olyan helyszíneket lehet választani, ahol a fa a természetben megélhet, s ezzel növelni lehet a jelenlegi aprócska élőhelyét.

Wollemi fenyők a világban – a felmérésben részt vett példányok élőhelyei. Nyíl jelzi a fafaj őshazáját.
Forrás: Plants, People, Planet

 

A kutatók kérdőíveire 31 országból több mint 1500 ember válaszolt. Kiderült, hogy a sárkányfenyő az agyagos talajt, a mérsékelt éghajlatot és a sok csapadékot kedveli. Ott a legkedvezőbbek számára a viszonyok, ahol az átlagos minimum hőmérséklet +3,2 Celsius fok, a maximum pedig +25,4.

Az adatok segítenek azt is feltárni, hol vannak olyan botanikus kertek, ahol a faj megőrződhet abban az esetben is, ha például egy bozóttűzben az eredeti élőhelye megsemmisül.

Így segíthetünk most madarainkon

Így segíthetünk most madarainkon

Közleményben hívja fel a figyelmet a Magyar Madártani és Természetvédelmi Egyesület az év elején elvégezhető, a madarakat segítő lépésekre.

Kedvenceink fenyegetik a pilisi vadmacskákat

Kedvenceink fenyegetik a pilisi vadmacskákat

A Budakeszi Vadaspark által kihelyezett vadkamerák több házi macskát is megörökítettek.

Spanyolországig jutott a mentett magyar gólya

Spanyolországig jutott a mentett magyar gólya

Téli vándorlásával rekordot is döntött.

Mérget spriccelő skorpióra bukkantak Dél-Amerikában

Mérget spriccelő skorpióra bukkantak Dél-Amerikában

Akár 36 centiméteres távolságba is képes ellőni mérgét, amellyel támadója szemeit célozza meg.

Megválasztották az Év Vadvirágát

Megválasztották az Év Vadvirágát

A Magyarországon is őshonos orchidea segítségével egy jelentős problémára szeretnék felhívni a figyelmet.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

15 900 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket