Donát2025. február 17., hétfő
Természet

Mikroműanyag a cetek és a fókák szöveteibe ágyazódva

National Geographic Magyarország

Bálnák, delfinek és fókák testi szöveteiben mutattak ki mikroműanyagot egy új kutatás során.

Kék bálna
Forrás: inaturalist

A Duke Egyetem számolt be arról, az Environmental Pollution szakfolyóiratban közzé tett kutatási eredményről, melyben különböző okokból elpusztult bálnák és delfinek, valamint fókák tetemeit vizsgálták át, mikroműanyagok után kutatva. A tengeri emlősök mind a vízzel együtt, mind a táplálékukban felhalmozódva rengeteg mikroműanyagot fogyasztanak el, és az emésztőrendszerükben, valamint az ürülékükben már rég kimutatták ezeket.

Az új vizsgálatok azt sugallják, hogy a mikroműanyagok átjutnak az emésztőrendszerből az állatok egyéb szöveteibe is. A vizsgált állatok kétharmadának zsírszövetében, illetve tüdejében bukkantak rá a mikroműanyagokra. Az még nem világos, hogy milyen hatással lehetnek a cetek, fókák életére ezek a műanyagok, azonban más tanulmányok azt sugallják, hogy a hormonális- és a kiválasztórendszert befolyásolják.

A bálna testének keresztmetszete, hogy értsük, hol is helyezkedik el a hájrétege, amelyben a mikroműanyagokat megtalálták.
Forrás: Environmental Pollution

Alaszka, Kalifornia és Észak-Karolina államokban 2000-2021 közt elpusztult állatok (partra vetődött cetek, illetve inuitok által létfenntartáshoz vadászott fókák) testét vizsgálták meg, ezek összesen 12 emlősfajt képviseltek – 9 cetet és 3 fókát. Mivel a műanyag vonzódik a zsírhoz, ezért kerülhetnek például a testhájba, a fogascetek homlokán lévő hangképző szervbe, vagy épp az alsó állkapcsoknál lévő hájrétegbe, amelynek a hangok fül felé terelésében van szerepe. E három hájat tartalmazó régió mindegyikében, valamint az állatok tüdejében is találtak mikroműanyagokat.

A megtalált mikroműanyagok mérete az emberi hajszál átlag 100 mikronos vastagságának 2-5-szöröse volt, ez nemcsak esetleges toxikus hatásával, de mechanikai hatással is károsíthatja a szerveket. A toxikus hatást sejttenyészeteken fogják a következőkben ellenőrizni a szakemberek.

Egy bálna tüdejéből származó kék műanyagszál
Forrás: Environmental Pollution

A leggyakrabban talált mikroműanyagok a poliészter szálak voltak, ezek általában a mosás során a műszálas ruhákból kikopó darabkák, ám majdnem ilyen sok volt a polietilén is – ez az italos és ételes edények alapanyaga. Azt ugyan most nem számították ki a kutatók, hogy pontosan mennyi, de feltételezhetően az elfogyasztott mikroműanyagok legnagyobb része egyszerűen áthalad az állatok emésztőrendszerén és az ürülékkel távozik, egy részük azonban a szervekbe jut így is. Egy 2022-es kutatásban azonban kiszámították, hogy egy sziláscet, a kék bálna naponta mintegy 40-50 kilónyi műanyagot nyelhet le. A fókák és a delfinek halakra vadásznak, ez esetben pedig a táplálékláncban felhalmozódó műanyag mennyisége lehet a veszélyforrás.

Azt is hangsúlyozták, hogy mivel a legelső vizsgált minták több mint 20 évesek, ez a probléma is legalább azóta fennáll.

Rekordszámú túzokot figyeltek meg az Alföldön

Rekordszámú túzokot figyeltek meg az Alföldön

A világszerte veszélyeztetett fajnak jelentős állománya él Magyarországon, nagy része a Dévaványai-síkon.

Tizenötezer évig is élhetnek ezek a hatalmas állatok

Tizenötezer évig is élhetnek ezek a hatalmas állatok

Kizárólag az Antarktisz bizonyos területein találhatók meg, és egy embernél is nagyobbra nőhetnek.

Tizenhét éve nem látott állat tűnt fel Magyarországon

Tizenhét éve nem látott állat tűnt fel Magyarországon

Nem valószínű, hogy újra szem elé kerül a különleges madár.

Gyönyörű ragadozó madár tűnt fel az Alföldön

Gyönyörű ragadozó madár tűnt fel az Alföldön

A nemzeti park munkatársait is meglepte az állat.

Elpusztult Eimei, a világ legidősebb pandája

Elpusztult Eimei, a világ legidősebb pandája

Az állat 32 évet élt, ami emberi léptékben körülbelül 100 éves kornak felel meg.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket