Irén, Írisz, Lúcia2025. március 25., kedd
Természet

Itt táplálkozik a földközi-tengeri megafauna

National Geographic Magyarország

A tengeri megafauna a szárazföldihez hasonlóan a nagyméretű állatok összessége, amelyek ökológiai jelentősége is nagy.

Mediterrán barátfóka, a világ legritkább fókája
Forrás: Inaturalist

Nagy termetű tengeri állatok, mint a tengeri emlősök (cetfélék, tengeritehenek,fókák), teknősök, nagyobb halak (cápa, rája, tonhal és társai), de még a nagyobb termetű tengeri madarak is a tengeri megafauna részei. Ezek a fajok pusztán a méretük miatt is meghatározó részei a tengeri ökoszisztémának és a táplálkozási láncnak. Egy, a PNAS folyóiratban publikált kutatás nemrégiben azt mérte fel, hogy a Földközi-tenger megafaunája számára melyek a legfontosabb táplálkozási helyszínek.

A Földközi-tenger különleges helyszín, biológiai sokfélesége igen nagy mindannak ellenére, hogy sok évezredes emberi jelenlét nehezíti az állatok életét. A világtengerek alig 1 százalékát teszi ki a területe, ám a fajgazdagságában a világ tengeri állatainak 10 százaléka él itt, nagyon sok endemikus fajjal.

A tenger mintegy 4,1 millió nagy termetű állat otthona, azonban eddig nem készült olyan felmérés, amelyből kiderült volna, honnan szerzi be ez az állattömeg az élelmét, és végül is mivel csillapítja étvágyát. Ezt a kérdést válaszolták most meg a kutatók, a nyári időszakra vonatkozóan.

Csíkos delfinek – ők is a mediterrán megafauan képviselói
Forrás: inaturalist

A tengeri megafauna harmadát fenyegeti jelenleg a kihalás, sok esetben az emberrel való versengés és a járulékos fogás (mindkettő a halászatban) a legnagyobb kihívás ezen állatok számára. Tovább nehezíti életüket a növekvő tengeri forgalom – a Mediterráneumban zajlik a világ tengeri forgalmának 30 százaléka – , a zajszennyezés, és számos más emberi hatás is. A tengeri hőhullámok (amelyeket részint az emberi okú klímaváltozásra lehet visszavezetni) szintén veszélybe sodorják e fajokat.

A kutatók az állatfajok életének energiamérlege alapján végeztek számításokat, vagyis egy-egy faj esetében, annak testmérete, élettevékenysége alapján kiszámították, mennyi energiát tartalmazó élelemre van szüksége. Ezt aztán az adott faj táplálékának energiatartalmával vetették össze, és így kiderült, hogy például egy vészmadárnak mennyi halat kell felfalnia a sikeres élethez. Összességében kiszámították, mennyi eleséget kell a Mediterráneum tengeri megafaunáját képező állatoknak elfogyasztani, és ezek földrajzi elhelyezkedése milyen.

A kardhal is a megafauna része
Forrás: inaturalist

A 4,1 millió állat (a tengeri teknősöktől kezdve a delfineken, tonhalakon, vagy épp kardhalakon át a viharmadarakig) a nyári időszakban 1,6 millió tonna élelmet fogyaszt el. A kutatók állatcsoportonként is kiszámolták, így például megtudhattuk, hogy a Mediterráneum cápái egy nyáron csupán 10 ezer tonna élelmet fogyasztanak. A legtöbb élelmet a cetfélék eszik meg, ezen belül is a csíkos delfin a nyertes, e faj 350 ezer tonna táplálékot vesz magához a nyári hónapok során. A zsákmányfajokat a lábasfejűek (polip, tintahal) vezetik, 740 ezer tonna fogy belőlük.

A különféle típusú zsákmányállatok (bal oszlop) és a halászati fogás (jobb oszlop) összehasonlítása. Szürke az adat nélküli helyeket jelzi.
Forrás: PNAS

A részletes adatok alapján kiszámítható, hogy egész évre vetítve milyen igényeik vannak ezeknek az állatoknak, és az hol is összpontosul. Így pedig a halászati adatokkal is össze lehet hasonlítani ezeket, így az is kiderült, hogy a Földközi-tenger nyugati medencéjében ütköznek az ember és az állatvilág érdekei a leginkább.

Az efféle adatok alapján azután precízen meg lehet tervezni az egyes veszélyeztetett tengeri életközösségek védelméért tett intézkedéseket. A kutatók hangsúlyozták, hogy a jól működő ökoszisztéma mind a tengeri megafauna számára, mind az ember számára megfelelő életlehetőséget biztosít.

Igen lassan áll helyre a füves térségek természetes állapota

Igen lassan áll helyre a füves térségek természetes állapota

Ha egy füves területet valamilyen módon átalakítunk, befolyásoljuk annak természetes állapotát, akkor a kényes egyensúlya felborul, és csak hosszú évtizedek után áll helyre.

Őserdőt irtanak egy nemzetközi klímacsúcs miatt

Őserdőt irtanak egy nemzetközi klímacsúcs miatt

A brazíliai Belém városa ad otthont 2025 novemberében a COP30 klímacsúcsnak, a felkészülések része egy 13 kilométeres, négysávos út megépítése, amelyhez ki kellett vágni az őserdőt.

Ifjú kócsagőröket keresnek a hazai nemzeti parkok

Ifjú kócsagőröket keresnek a hazai nemzeti parkok

A programra 18 és 24 év közötti természetrajongók jelentkezését várják.

Sorra térnek haza védett madárfajaink

Sorra térnek haza védett madárfajaink

A tavasz beköszöntével már fehér gólyák és búbosbankák is feltűntek az Alföldön.

Új részletek derültek ki a hazánkban is élő kannibál kígyóról

Új részletek derültek ki a hazánkban is élő kannibál kígyóról

A rézsikló ügyes ragadozó, amely akár más kígyófajokat is képes levadászni.

National Geographic 2025. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket