Gedeon, Johanna2024. március 28., csütörtök
Tudomány

A mosoly anatómiája

2014.11.17.Admin
National Geographic Magyarország

A michigani Wayne Állami Egyetem szakértői szerint hét évvel hosszabbíthatja meg az életünket, ha szánk sarka felfelé görbül.

Fotó: Atikinka/dreamstime.com

Mosolygunk, ha valami elnyeri a tetszésünket, ha jó a kedvünk, de mosolygunk egy kínos szituációban, vagy akár egy dermedt mosolyt is produkálhatunk fényképezés közben. 

A tudósok és az anatómusok számos fajtáját különböztetik meg, hiszen ahány ember, annyiféle mosoly létezik. Reglődi Dóra, a Pécsi Tudományegyetem Anatómiai Intézetének kutatóorvosa és igazgatója ennek hátteréről beszélt:
„Agyunkban a motoros kéregben létezik egy agyi térkép, melyen minden izomnak megvan a maga képe. Ezen a térképen az arc óriási helyet foglal el – akkorát mint az alsó végtagok – , ezen belül pedig szintén nagy hangsúlyt kap maga a száj. A mosolygás izommunkájában rengeteg apró izom vesz részt – például az arcon megjelenő gödröcske is a szájzugtól oldalra húzódó, külön mozgatható kis izmocskának köszönhető. A szélesebb mosolynál már a szem és a száj körüli izmok  –  többek között a járomcsonti izmok, a szájzugemelő- és felsőajak-emelő izom –  is működésbe lép.  A minden emberre egyedi módon jellemző mosoly azért alakul ki, mert a szem és a száj körüli apró izmok beidegződése nagyon finom, egy ideg nagyon kevés izomrostot idegez be. A mosoly asszimetriájának oka lehet, hogy az őszinte, szívből jövő mosoly inkább az érzelmi készségekért felelős jobb agyféltekéből indul, ezért inkább az arc bal oldalán jelentkezik, míg a tudatos, domináns bal agyféltekéből induló mosoly esetén inkább a jobb oldalon.”

A mosoly két alapvetően használt fő kategóriáját Guillaume Duchenne  (1806-1875) francia orvos határozta meg. Szerinte az egyik típusnál csupán néhány izom mozgása okozza szánk széthúzódását, míg a Duchenne-mosolynak nevezett arcjáték során megemelkednek az arcvonalak, és kis ráncok képződnek a szemek sarkában. Mivel a szem körüli izmokat ily módon akaratlagosan nem tudjuk mozgatni, a Duchenne-mosolyt általában az őszinte, szívből jövő öröm kifejezésének tartják, amely a műmosollyal ellentétben valóban pozitívan hat egész szervezetünkre. Lee S. Berk  a kaliforniai Loma Linda Egyetem professzora a nyolcvanas években a mosoly és a nevetés stresszcsökkentő, vérnyomáscsökkentő, és immunserkentő szerepét is leírta – a boldogsághormonként ismert endorfinok termelődése mellett csökken a védekezőképesség működését gátló kortizol és a dopamin  hormonok szintje is.

A mosolygás emellett egy bonyolult érzelmi reakció, amely pszichológiai szempontból a mai napig ugyanolyan rejtélyes, mint Mona Lisa arckifejezése.

„A mosoly eredete korai reflexre vezethető vissza, amely egy másik egyeddel történő találkozás során létrejövő védekező magatartás feloldásaképpen jelentkezik. A kutyáknál ugyanez figyelhető meg, amikor lecsapják fülüket és csóválni kezdik a farkukat, nekik ez a kedveskedő találkozási magatartásuk. A mosoly ugyanakkor több funkciós érzelem; a sikerélménnyel, az érdeklődés felkeltésével, a boldogságérzet kialakulásával is kapcsolatban áll. Tudatos szinten használva kommunikációs forma, a kellemes hangulat kimutatására alkalmas, emellett a faciális feedback néven elterjedt hipotézis szerint visszaható érzelmi folyamat, azaz az arckifejezés maga is képes befolyásolni az átélt érzelmi élményt. Tehát a mosoly nem csupán kifelé mutatja érzelmeinket, de befelé is hat, azaz segít kellemes hangulatba hozni önmagunkat.
A mosolyra irányuló egyéb kutatások szerint, maga a mosoly nem áll közvetlen összeköttetésben érzelmekkel, inkább intenció, ami kiül az arcunkra. Sportolóknál, főleg futballistáknál figyelték meg, hogy nem csak akkor mosolyognak, amikor sikerül például gólt lőniük, hanem akkor is, ha elhibázzák – egyszerűen elképzelik, mi lett volna, ha bemegy” – mondta Skultéti-Szabó Katalin klinikai szakpszichológus.

Az állatok is képesek mosolyogni? A hannoveri állatorvosi egyetem által vizsgált orángutánok, csimpánzok, gorillák, és patkányok mindegyikénél kiváltható volt – ha másképp nem, csiklandozással – a mosoly és a nevetés. Egyetlen dologra voltak képtelenek: belső öröm nélkül tettetni a mosolygást.

Írta: F.Zs.

Ez volt a legnagyobb folyamidelfin

Ez volt a legnagyobb folyamidelfin

A ma élő dél-ázsiai folyami delfinek rokona volt az az állat, amely Amazónia perui részén élt 16 millió évvel ezelőtt, és akár 3,5 méteresre is nőhetett.

Környezetbarát felújítás

Környezetbarát felújítás

Az építészetben nemcsak az új épületeknél, hanem már a régiek felújításánál is eljárhatunk klímabarát,környezetbarát módon.

Élő tank a triászból

Élő tank a triászból

A krokodilok egy eddig ismeretlen, 215 millió éve élt ősi rokonát azonosították texasi kutatók.

Soha többé hólapát?

Soha többé hólapát?

Egy új fejlesztésnek köszönhetően az önmelegítő betonon nem fog megtapadni a hó vagy a jég, így talán majd elfelejthetjük a hólapátot vagy az útszórást - legalábbis bizonyos körülmények között.

A klímaváltozás tovább növeli az élelmiszerárakat

A klímaváltozás tovább növeli az élelmiszerárakat

A sokak számára már most is igen magas élelmiszerárak a klímaváltozás hatására még magasabbra szöknek majd.

National Geographic 2024. márciusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

18 780 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket