Bernadett, Simon, Zenkő2025. február 18., kedd
Tudomány

Drónokkal vizsgálják a tornádók születését

National Geographic Magyarország

2019. május 15-én kezdődik az a nagyszabású kutatóprogram, amelynek során az USA középső területein kialakuló tornádókat vizsgálják meg légkörkutató szakemberek. Az eredmények a pontosabb előrejelzésekhez segítik majd hozzá a meteorológusokat.

Forrás: Pixabay

A vizsgálatok során egyszerre négy drónt fognak a szupercellák belsejébe irányítani, a korábbi drónos felmérések során csak egy repülő eszközt vetettek be. A TORUS nevet kapott, 2,4 millió dolláros költségvetésű programot a lincolni Nebraskai Egyetem irányítja, de más egyetemek, kutatóintézetek, és a NOAA (Nemzeti Óceán- és Légkörkutatási Hivatal) is együttműködik velük a vizsgálatokban.
A felszerelések a négy professzionális drón mellett hordozható meteorológiai radarokból, LIDAR-ból (a radarhoz hasonló, de rádióhullám helyett lézerfénnyel működő berendezés), komplett utazó meteorológiai mérőállomásokból, bárhonnan felbocsátható időjárási ballonokból, illetve egy időjárási mérésekre felszerelt kutatórepülőgépből áll majd.

Korábbi útja során készítette a drón a felvételt, miközben megközelített egy szupercellát.
Forrás: Integrated Remote and In-Situ Sensing (IRISS), University of Colorado Boulder

A méréseket azért végzik majd el, hogy a kinyert adatok segítségével pontosabbá lehessen tenni a tornádók előrejelzéseit. Az ún. tornádófolyosó területén a földrajzi adottságoknak köszönhetően tudnak az igen heves zivatarok kialakulni, itt találkoznak az észak felől érkező hideg, és a dél felől érkező meleg, nedves légtömegek. Ezek hatására, bár számtalan szupercella alakul ki a tavaszi-nyári időszakban, nem mindegyikben születik tornádó, s a pontos körülmények megértése precízebb modellszámításokat eredményezhet. A tornádók okozta károk, főként az emberéletek elvesztése, a pontos és időben kiadott előrejelzésekkel csökkenthetőek, bár a riasztások már ma is meglehetősen jók, még mindig van mit javítani. A kiadott riasztásokat sem követi minden esetben tornádó, annak ellenére, hogy a körülmények utalnak a lehetőségére. Ez pedig nagyban rontja az emberek fegyelmét a veszélyes időjárási helyzetekben, ezért fontos megérteni, hogy mik azok a speciális, kis területre kiterjedő körülmények, amik meghatározzák, hogy egy-egy szupercellából lenyúlik-e a nagy erejű szelekkel kárt okozó tornádó, vagy sem.

A drónt autóval szállítják a viharok közelébe a kutatók.
Forrás: University of Colorado Boulder, Roger Laurence

Azzal, hogy most egyszerre négy drónt küldhetnek a szupercellákba, azok különböző pontjainak rendkívül dinamikus légköri viszonyairól készülnek majd egyidejű mérések. A repülő járműveket autókkal viszik a viharrendszerek közelébe, s olyan részére küldik a szupercelláknak, ahova az ember számára már túl veszélyes volna menni.

Ötven kutató, kb. egy tucatnyi csapatba osztva járja majd a tornádófolyosó területét a viharok nyomában, s a megfelelő helyzetben indul be az összehangolt mérőakció. A NOAA repülőgépe a szupercella körül jár majd és végez méréseket, a drónok a cella belsejébe repülnek 800 m magasságban, s az autós kutatók a felszínről végzik a vizsgálatokat, a teherautókra szerelt radar és LIDAR pedig egy helyben állva méri végig a szupercella átvonulását.
Ha a drónos vizsgálatok beváltják a hozzájuk fűzött reményeket, akkor egy napon talán az USA meteorológiai szolgálata is hadrendbe állítja majd őket a tornádó előrejelzésekhez folyó adatgyűjtésben. A kutatóprogramról a Nature számolt be híreiben.

Hozzászólások

Alig evett húst az Australopithecus Dél-Afrikában

Alig evett húst az Australopithecus Dél-Afrikában

Több mint 3 millió éve élt elődeink fogzománca megörökítette az egykori étrendet, amelyben nem sok hely jutott húsnak.

Kiderült, miként lett az embernek hosszú haja

Kiderült, miként lett az embernek hosszú haja

Az ember evolúciója során a testét borító szőrzet legnagyobb részt visszafejlődött, a fején azonban ezzel ellentétes folyamat zajlott: hajunk egyre hosszabbá vált.

Korábban ismeretlen, ősi rokonunkra bukkantak

Korábban ismeretlen, ősi rokonunkra bukkantak

Új taggal bővült evolúciós családfánk.

Parkinson-kór: ezért olyan nehéz a kezelés

Parkinson-kór: ezért olyan nehéz a kezelés

A Parkinson-kór ősidők óta velünk él, az elmúlt időszakban viszont egyre nő az esetszám.

Magyar kutatók találtak módszert a világjárványok vizsgálatára

Magyar kutatók találtak módszert a világjárványok vizsgálatára

A szakértők olyan módszert dolgoztak ki, amely egyszerre több egyéni tulajdonság tükrében vizsgálja a pandémiák hatását.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket