György, Fidél, Debóra2025. április 24., csütörtök
Tudomány

Tenger alatti vulkán született Mayotte közelében

2019.05.23.NG
National Geographic Magyarország

2018 májusában jelentős földrengésraj jelezte az eseményeket, akkor azonban még nem lehetett kideríteni a rengések okát. Most egy kutatóhajóval végeztek helyszíni felmérést.

Forrás: Comité national de la recherche scientifique (CNRS)

A földtani eseményeket figyelemmel kísérők emlékezhetnek arra, hogy 2018-ban az indiai-óceáni, francia fennhatóságú Mayotte szigeténél igen jelentős földrengésrajt észleltek, amelynek okára nem derült fény, leginkább a gyér tengerfenéki felmérés és igen csekély műszerezettség miatt. Mintegy 1800 olyan rengést észleltek, amelynek erőssége elérte a 3,5-öst, és a legerősebb, 5,8-as rengést a szigeten lakókban riadalmat is keltett. A rengések vizsgálata alapján annak az esélyét sem zárták ki akkor a francia szakemberek, hogy vulkáni eredethez köthetőek legalább részben, de a kevés adat miatt semmit se lehetett biztosan kijelenteni. A rengések időszakában lokális halpusztulást is észleltek a környék halászai.

Azonban nemrégiben tért vissza a régiót felmérő kutatóhajó a területről, ahol egy tenger alatti vulkánt találtak, amelynek születését a 2018-as földrengésrajhoz kötötték, ugyanis korábbi felmérések során nem volt nyoma még a vulkánnak a tengeraljzaton. A felfedezésről a francia sajtó és a Science tudományos folyóirat is beszámolt.

A Mayotte szigetétől 50 km-re lévő, 3500m mélyben kialakult új tűzhányó talapzatánál az átmérője kb. 4-5 km, 800m magasságba emelkedik a tengerfenékről, s a belőle kiáramló anyagfelhő 2 km hosszan észlelhető (így az a tenger felszínét nem éri el). A tengeri felmérésekben számos francia kutatóintézet, egyetem, és még a haditengerészet is részt vett. További vizsgálatokat is terveznek, hogy kiderüljön, tart-e még a vulkán építkező fázisa.

A tenger alatti vulkán elhelyezkedése a tengerfenék-térképen, a kép közepén, alul.
Forrás: Comité national de la recherche scientifique (CNRS)

A vulkán felfedezésén túl a francia Földtani Kutatóintézet azt is jelezte, hogy Mayotte szigete 13 cm-t süllyedt és 10 cm-t keletre mozdult. Elképzelhető, hogy ez a vulkán kialakulásához vezető, a föld mélyén lévő magmatározó kiürülésével függ össze. A kutatóhajó szonáros felmérése alapján kb. 5 köbkilométer láva került a felszínre az új tenger alatti vulkánnál, s ezzel az eszközzel észlelték a vulkánból kiáramló gázokkal kevert vízoszlopot is, amelyből mintát is vettek. Nem tapasztaltak viszont halpusztulást, erről korábban a régiót járó halászok számoltak be, főként a tavalyi földrengésraj idején. A kutatók a vulkán lejtőjéről kőzetmintákat is begyűjtöttek, s a kiemelés során a sötét kőzetek szétpattogtak a bennük tárolt gázok miatt. A kőzet- és vízminták elemzése a vulkánról további információkkal szolgál majd, és kideríthető lesz a magma összetétele és eredete, valamint az is, hogy fenyeget-e esetleg robbanással a vulkán.

A tenger alatti vulkánnak elsősorban abból a szempontból van jelentősége a sziget negyedmilliós lakosságára nézve, hogy a földrengések és cunamik esetére is fel kell készülni a vulkáni veszélyek mellett. Ehhez pedig a jelenleginél sokkal több műszerre és szeizmométerre lesz szükség a szigeten. E célból 2019. május végén érkezik meg egy polgári védelmi szolgálati csoport, s gondoskodni fognak arról, hogy a szigeten felújítsák a műszerparkot, illetve a tengerfenéken is kihelyeznek majd szeizmométereket.

A terület ugyan vulkanikus eredetű, a Comore-szigeteken 2007-ben volt utoljára kitörés, a Mayotte partjától alig 3 km-re lévő Petite Terre (Kis Föld) nevű szigetecskén pedig 7000 éve zajlott utoljára kitörés. Nem világos azonban a régió vulkanizmusának a pontos eredete, s a most felismert tenger alatti vulkán felmérése ehhez is közelebb viszi majd a tudósokat.

Forrás: Égen – Földön – Föld alatt

Hozzászólások

Milyen is valójában a kapcsolatunk a kutyákkal?

Milyen is valójában a kapcsolatunk a kutyákkal?

Magyar kutatók tárták fel, hogy hol helyezkedik el az ember kedvenc barátja társadalmi hálónkban.

Újabb gyenyiszovai leletet azonosítottak

Újabb gyenyiszovai leletet azonosítottak

Az emberfaj csontmaradványát Tajvan szigetén találták meg, ez az eddigi legdélebbi lelet ezen rokonunktól.

Kullancsok: a lakosság segítségét kérik a kutatók

Kullancsok: a lakosság segítségét kérik a kutatók

Már okostelefonos alkalmazás is segíti az adatgyűjtést.

Ezek a változások okozhatják a halálközeli élményt

Ezek a változások okozhatják a halálközeli élményt

Valószínűleg senkit sem hagy hidegen, hogy mi is történik a halál során, és ehhez a legkönnyebben megismerhető magyarázattal a halálközeli élmények szolgálnak.

A sós vizet is bírta minden idők egyik legnagyobb krokodilja

A sós vizet is bírta minden idők egyik legnagyobb krokodilja

Egy friss kutatás tárta fel, miként is válhatott a késő kréta időszak észak-amerikai vizeinek csúcsragadozójává a dinókra vadászó krokodilgigász, a Deinosuchus.

National Geographic 2025. áprilisi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket