Róbert, Robertina, Arianna, Fülöp, Roberta2023. június 07., szerda
Tudomány

Fenntarthatóbb pelenka készülhet glutén segítségével

National Geographic Magyarország

Minden évben eldobható pelenkák milliárdjait gyártják olyan nedvszívó anyaggal, amelyet kőolajszármazékból készítenek, ezt az anyagot fenntarthatóbbal kellene helyettesíteni.

Forrás: Pixabay

A feladatot egy svéd kutató vállalta magára, a KTH Királyi Műszaki Egyetem (Stockholm), és az SLU Svéd Agrártudományi Egyetem szakembere, Antonio Capezza vezeti azt a nemzetközi csoportot, amely a búzából kinyerhető gluténból készült szuper-nedvszívó anyaggal szeretné helyettesíteni a kérdéses matériát. A kutató elmondta, hogy az eljárása során a búza élelmiszer célú felhasználása nem sérül, az anyag pedig tömege 4000-szeresét képes felvenni tiszta vízből, és 600-szorosát sóoldatból.
Az eldobható pelenkák piaca 2025-ig el fogja érni az évi 55 milliárd dollárt, s a legtöbb, e kategóriába tartozó termék nedvszívó összetevője kőolajszármazékokból készül. „Lehetőség nyílik arra, hogy legalább részben kiváltsuk ezeket a nedvszívó anyagokat megújuló forrásokból eredővel, a pelenkák és más higiéniai termékek növekvő piacán”  – tette hozzá Capezza. A biológiai alapú megoldásokkal a bioalapú gazdasághoz járul hozzá a tudomány, és persze új üzleti lehetőségeket is teremt.
Ahhoz, hogy teljesen fenntartható legyen a technológia, a kutatók csakis mezőgazdasági melléktermékeket használnak kiindulási anyagként, vagyis olyasmit, ami nem versenytársa az élelmiszer-termelésnek, nem onnan von el alapanyagot.
A kifejlesztett nedvszívó anyag nedvességmegkötő hatásfoka megegyezik más, biológiai alapú anyagokéval, köztük olyanokéval, amelyek nem melléktermékből készülnek (vagyis nem fenntarthatóak hosszú távon). Az is kiderült már a kutatások során, hogy a kifejlesztett anyag még tovább javítható, hogy a nedvszívó képessége eléje a kőolaj alapú szintetikus anyagokét.

A kutatást vezető Antonio Capezza
Forrás: KTH

 

A termék nemcsak pelenkákban használható, de egyelőre ez az a termék, amelynek a legnagyobb szüksége van a szuper-nedvszívó anyagra, a kutatók arra törekednek, hogy ezt az igényt ki tudják elégíteni. „Azzal, ha a pelenkákban használt szintetikus anyagok nedvszívási képességét elérjük, vagy meghaladjuk, számtalan más, hasonló igényű termékhez is kiválóan megfelel majd az anyagunk”- mondta Capezza.
Az ilyen anyagok a személyi higiénés és az orvosi alkalmazáson túl szerepet kapnak árvízi védekezésben, vagy épp a mezőgazdaságban a csapadékvíz visszatartásában. A folyamat következő lépése a glutén alapú nedvszívó anyag gyártásának fokozása lesz, így a kutatók ipari partnerei szélesebb körben tudják majd tesztelni a használatát.

A búzakeményítő- és etanol-gyártás mellékterméke a glutén (konyhai nevén búzasikér), ez eleve olyan fehérjékből épül fel, amelyek alkalmassá teszik a nedvszívásra. A glutén kémiai tulajdonságainak megváltoztatásával hasonlóbbá vált a szintetikus nedvszívó anyagokéhoz, így a természetes nedvszívó képességét tovább fokozták a kutatók, ehhez a közkedvelt dísznövény, a gardénia terméséből származó kivonatot is felhasználták.

A kutatásról az Advanced Sustainable Systems szakfolyóirat számolt be.

A biológiailag lebomló PLA se környezetbarát

A biológiailag lebomló PLA se környezetbarát

A PLA-t, vagyis a politejsav alapú műanyagot eddig ártalmatlannak vélték, azonban egy új kutatás ezzel ellentétes eredményre jutott.

Tömegmérés gravitációs lencsézéssel

Tömegmérés gravitációs lencsézéssel

Egy kutatócsoport egy kvazárt tartalmazó galaxis tömegét mérte meg gravitációs lencsehatás segítségével.

Emiatt esznek füvet a kutyák

Emiatt esznek füvet a kutyák

Szinte minden kutyagazdi ismeri e szokásukat, a kutyák több mint 80 százaléka szokott rendszeresen legelni.

Összeköt és elválaszt

Összeköt és elválaszt

Az eddigi legnagyobb genetikai összehasonlító elemzést végezték el az ember és a főemlős rokonok körében, az eredmények egyes betegségeink és a társadalmi rendszereződés eredetét is megmutatták.

A testrabló gombák őstörténete

A testrabló gombák őstörténete

A népszerű filmsorozat, a The Last of Us emberfaló organizmusait ihlető pusztító parazita gombák már sok millió éve szedik áldozataikat, jelenlétük egészen a dinoszauruszok koráig vezethető vissza.

National Geographic 2023. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket