Félix, Előd, Annamária, Annabella2023. június 09., péntek
Tudomány

Az egyszer használatos műanyagot helyettesítő biopolimert készítettek

National Geographic Magyarország

A Cambridge-i Egyetem kutatói pókselyemre hasonlító tulajdonságú, és házi körülmények közt komposztálható, a ma oly sok problémát okozó egyszer használatos műanyagokat helyettesíteni képes növényi alapú polimerfilmet készítettek.

Forrás: Univesity of Cambridge / Xampla

A cambridge-i kutatók nemcsak kifejlesztették az új anyagot, amelyet „vegán pókselyemnek” neveztek, hanem az ipari mennyiségű, energiahatékony gyártását is megtervezték.
A növényi fehérjékből álló speciális polimerfilm molekuláris szinten olyan tulajdonságokkal rendelkezik, mint a pókselyem, önszerveződő módon építi fel magát a fehérjékből, és a nanoszerkezete alakítása révén szerkezeti színekkel tartósan színessé is tehető, valamint alkalmas lesz vízhatlan bevonatok készítésére is.

Számos bioplasztik létezik már a világon, azonban azokat csak iparilag lehet komposztálni, ez viszont egyszerű házi körülmények közt is pár hét alatt valóban lebomlik, s mivel a természetes molekulákból álló építőelemei nem igényelnek kémiai átalakítást, a természetet sem károsítja.

A bioműanyagot az egyetem által létrehozott vállalat, a Xampla forgalmazza majd, és már idén piacra dobnak zacskókat, kapszulákat, amelyekkel kiválthatóak lesznek az oly egyszer használatos hétköznapi műanyagok, mint pl. a mosogató- vagy mosószerkapszulák.

A speciális anyagot egészen más jellegű kutatás során fedezték fel. Tuomas Knowles professzor éveken át azt vizsgálta, hogy a fehérjék felcsavarodási hibái miként alakulnak ki, és mivel jár ez pontosan. Ilyen jellegű hiba közrejátszik olyan súlyos betegségek kialakulásában, mint az Alzheimer-kór. Az orvosbiológiai kutatások során derült ki, hogy a munkájuk a fenntarthatóságot is szolgálhatja a nagy mennyiségben rendelkezésre álló, élelmiszeripari melléktermék növényi proteinek önszerveződő-önfelépítő tulajdonságai segítségével.

A kutatók szójafehérje-izolátumból, amely a szójaolaj-gyártás mellékterméke, sikeresen leutánozták a pókselyem fehérjéinek önszerveződését. Gyakorlatilag bármilyen fehérje alkalmas lehet ilyesmire, csak a megfelelő körülményeket kell megkeresni, ahol az önszervező folyamatok beindulnak. A pók esetében a selyemszál fehérjéinek felépítése egy vizes oldatból nem különösebben energiaigényes (ipari szempontból, persze, azért a póknak meg kell dolgoznia a selyemszálhoz szükséges alapanyagokért), a növényi fehérjék esetében is hasonló zajlik. A szójafehérje esetében emelt hőmérséklettel és ultrahangos homogenizációval segítették elő a molekulák közti kapcsolatok megfelelő kialakulását.

A kapott bioplasztik tulajdonságai megegyeznek a kis sűrűségű polietilénével.

Összehangolt az ember és a malária biológiai órája

Összehangolt az ember és a malária biológiai órája

A felfedezés segíthet az egyre inkább gyógyszerrezisztens kórokozó elleni küzdelemben.

Génterápia a macskák túlszaporodása ellen?

Génterápia a macskák túlszaporodása ellen?

Egy új felfedezés alapján egyetlen injekcióval legalább 2 évre, de talán élethosszig fogamzóképtelenné lehet tenni a nőstény macskákat.

Exobolygórendszer viseli magyar kutyafajták nevét

Exobolygórendszer viseli magyar kutyafajták nevét

A Nemzetközi Csillagászati Unió (IAU) az exobolygók elnevezésére kiírt pályázatán elfogadta a magyar csapat javaslatát, így a Komondor és a Puli nevet viselheti a jövőben a Vadászebek csillagképben található HAT-P-12 csillag és a HAT-P-12 b bolygó.

Űrtávcső és műholdnyomok

Űrtávcső és műholdnyomok

A Hubble-űrteleszkóp felvételeinek tizedén megjelenik egy-egy magasabban keringő műhold nyoma, ami mind zavarja az elkészült felvételeket.

Főzős videókból tanul a robotszakács

Főzős videókból tanul a robotszakács

Angol kutatók videó alapján tanítottak be egy robotszakácsot a látott étel elkészítésére.

National Geographic 2023. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

16 500 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket