Alajos, Leila2025. június 21., szombat
Tudomány

Először találtak teljesen élettelen talajt a Földön

National Geographic Magyarország

Antarktika szívében, a Déli-sarktól 500 kilométerre álló hegycsúcsok talaja az első a bolygónkon, ahol semmiféle mikroba nyomait nem sikerült kimutatni.

Forrás: NASA

Bolygónkon az élet az épp működő vulkáni krátereken kívül minden környezetben előfordul, tudjuk, hogy még a felszín alatt több kilométerrel lévő bányák kőzetrepedéseiben is vannak mikrobák, ahogy extrém sós, savas és forró vizű tavakban, a sok kilométeres mélytengeri árkokban, vagy épp az Atacama-sivatag legszárazabb pontjain is. Nemrégiben azonban egy amerikai kutatócsoportnak sikerült olyan helyszínre bukkanni, ahol nem tudták kimutatni az élet jelenlétét, az eredményeket a JGR Biogeosciences szakfolyóiratban közölték. A kutatók tudatosan keresték azt a helyet, ahol a legkevésbé esélyes mikrobákat találni, és nem kevés viszontagság után siker koronázta a munkájukat. Ez alapján sejthető, hogy hol húzódhat a földi élet határa.

A Transzantarktiszi-hegység jórészt a kilométeres jégtakaró fölé nyúlik, hol jobban, hol kevésbé, e hegylánc központi vonulata ad otthont annak a magaslatnak, amelynek tetejéről vett minta élettelennek bizonyult. A Déli-sarktól mintegy 500 km távolságban lévő hegyek, amelyek a Shackleton-gleccsert övezik, a folyamatosan fújó jeges szeleknek kitett csúcsrégióiban élettelenek.

A kutatók több mint 200 talajmintát vizsgáltak meg, amelyeket e hegyek alacsonyabban és magasabban fekvő területein gyűjtöttek be steril eszközökkel. A vizsgálatokban többféle módszert is használtak a mikrobák nyomainak kimutatásához: PCR-tesztet, hagyományos táptalajos tenyésztést, illetve a mikrobák életfolyamataiban termelődő anyagokat is keresték.
A tesztek a hegyek alacsonyabban fekvő, kevésbé hideg régióiból sikeresen ki is mutatták az ott élő baktériumokat, gombákat, azonban a csúcsrégiók élettelennek bizonyultak! Ez a gyakorlatban annyit jelent, hogy a nagyjából egy kanálnyi talajmintából egyetlen sejtet se tudtak kimutatni. Alapesetben egy kanál talajban mikrobák milliói nyüzsögnének, most azonban egyet sem találtak – a vizsgálatok hibahatára kb. 100 mikroba, így maximum ennyi lehetett, ha volt e mintákban. Gyakorlatilag ez már élettelen, a jelenleg használt technológiák segítségével nem tudtak ennyire kevés mikrobát kimutatni a talajmintákban.

Az elemzett 204 minta 80 százaléka életnyomokról árulkodott, ezek esetében részletesebb információkat is kaptak a kutatók, amelyek szerint gombák és baktériumok is bőven voltak bennük. Azonban 40, a hegycsúcsok közelében gyűjtött mintában viszont se gomba, se baktérium, se archea nem volt.

E talajminták nemcsak extrém hideg környezetből valók, hanem extrém szárazak is, és a kutatók szerint meghatározó lehetett az, hogy több tízezer éven át folyamatosan vízmentes, hideg és számos mérgező hatású sóvegyületnek kitett helyről származtak. Nem egyetlen körülmény tette tehát e talajokat élettelenné, hanem számos körülmény összjátéka.
Hasonló körülmények más hegyek tetején is fennállnak a Transzantarktiszi-hegységben, így a kutatók szerint valószínű, hogy az élettelen hegycsúcsok sem korlátozódnak a Shackleton-gleccser vidékére.

Hozzászólások

Egyre gyakoribb a vakbélrák a fiatalabb generációknál

Egyre gyakoribb a vakbélrák a fiatalabb generációknál

A vakbélrák, egészen a közelmúltig olyan ritka volt, hogy a legtöbb orvos pályafutása során csak

Fotókon a planetáris ködök végtelen változatossága

Fotókon a planetáris ködök végtelen változatossága

Fényes Lóránd egy évet átfogó projektének célja a bolygó formájú, gyönyörű csillagködöknek a megörökítése volt. Az asztrofotós írása a National Geographic online felületén.

Ezért jelentette fel gyerekként szüleit a Nobel-díjas kutató

Ezért jelentette fel gyerekként szüleit a Nobel-díjas kutató

Stark Klára Aliz Nobel-díjas történetek című podcastsorozatában tudósokkal beszélget néha egészen meglepő életeseményekről.

Az európaiak érkezése előtt is volt lepra az Újvilágban

Az európaiak érkezése előtt is volt lepra az Újvilágban

Sokáig azt gondolták a szakemberek, hogy a lepra óvilági betegség, és Amerikába csak az európai hódítások során jutott el.

Már a kréta időszakban is fészkeltek madarak a sarkvidéken

Már a kréta időszakban is fészkeltek madarak a sarkvidéken

Bár a kréta időszakban a klíma a mainál melegebb volt, ám ekkor is volt hónapokig tartó sötét időszak a sarkvidéken.

National Geographic 2025. júniusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlapNational Geographic 2025. májusi címlapNational Geographic 2025. júniusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket