Ella, Linda, Levente, Katalin2025. február 13., csütörtök
Tudomány

Sérülékenyek az óceáni telekommunikációs kábelek

National Geographic Magyarország

Modern világunk működésében a telekommunikáció alapvető fontosságú, s a forgalom igen jelentős részben a tengerek mélyén lévő kábeleken keresztül halad. A természeti katasztrófák azonban ezeket se kímélik.

A tenger alatti kábele globális hálózata
Forrás: Dale Dominey-Howes

 

A sors iróniája, hogy a világ első globális médiaszenzációja, a frissen lefektetett mélytengeri távírókábeleknek köszönhetően pont a Krakatau 1883-as kitörése volt, ám most egy másik vulkánkitörés újra e kábelekre irányítja a figyelmünket. A tongai tengeri vulkánkitörés arra figyelmeztet, hogy milyen nagyon sérülékeny az a rendszer, amelynek a mindennapi életünk jelentős részét köszönhetjük. Dale Dominey-Howes, a Sydney-i Egyetem professzora a The Conversation hasábjain írt a tengeri kábelekről és a sérülékenységükről.

A világ adatforgalmának 95 százaléka a tenger alatti kábeleken zajlik, és most ne arra gondoljunk, hogy egy óceániai szigeten is tud valaki macskás videókat nézni az okostelefonján, hanem arra az adattömegre, ami például a tőzsdék működéséhez, a vállalatirányításhoz és millió más, a mindennapi életünk alakulása szempontjából fontos dologhoz kötődik. (Ma már a gyógyszereinket se tudjuk kiváltani, ha nincs internetkapcsolat a patikában, de egy bolti pénztárnál se tudjuk használni a bankkártyánkat enélkül.)

A tongai kitörés miatti tenger alatti kábelhiba nem az első, és nem is az utolsó olyan eset, amely egy természeti katasztrófához kötődik. Csak 1989 óta több mint 665 ezer kilométernyi tenger alatti adatkábelt építettek ki! E kábelek jó része ráadásul olyan helyszíneken található, ahol különösen veszélyeztetettek, szűk tengeri folyosókon halad át rengeteg kábel, s ezek a helyek bárminemű természeti katasztrófában érintettek lehetnek egy tenger alatti lejtőomlástól kezdve a vulkánkitörésekig. Ilyen veszélyes helyek pl. a Szunda-szoros (ahol a már említett Krakatau is állt), Guam, a Szuezi-csatorna, vagy épp a Hawaii-szigetek környéke – ezek mind számos természeti katasztrófának kitett helyszínek.

A főbb kőzetlemez-határok és aktív vulkánok térképe. Hasonlítsuk össze a tenger alatti kábelek térképével (nyitóképünk)!
Forrás: Dale Dominey-Howes

Tongát csak az elmúlt évtizeden kötötték rá erre a globális hálózatra, a szigetek azóta szinte teljesen erre a stabil hálózatra hagyatkoztak a kommunikációjukban a műholdas kommunikáció vagy más hasonló módozat helyett. Bár a tongai kitörés és cunami után még rengeteg a kérdőjel, hogy pontosan miként is zajlottak az események, de ezek során valami miatt megszakadt az a 872 kilométer hosszú kábel, amely Tongát a világgal összekötötte. Ennek az első és az emberek számára legfontosabb következménye az lett, hogy nem tudnak kapcsolatba lépni a rokonaikkal a lakosok, nem tudnak egymással egyeztetni a hatóságok, a katasztrófaelhárítást és felmérést koordináló szervezetek, vagy épp a segélyszervezetek. Egy ilyen kábelhiba pont annak a katasztrófának az elhárítását teszi lehetetlenné vagy nehezíti meg akár végzetesen is, amely a hibát okozta.

Így javítanak meg egy sérült tenger alatti kábelt, szerencsés esetben. Máskor búvárok munkája is szükséges lehet.
Forrás: Wikimedia Commons

A tongai példa csak bizonyíték egy 2009-es tanulmányban leírtakra, amelyben a hálózat sérülékenységére hívta fel a figyelmet a kutató és kollégája. A megszakadó kábelek javítása heteket vagy még több időt is igénybe vehet attól függően, milyen mélyen fut a kábel és mennyire könnyen elérhető. A kutató fontosnak tartana egy olyan globális felmérést, amelyben e kábelrendszert teljességében átvizsgálják abból a szempontból, hogy hol miféle természeti katasztrófa jelenti a legnagyobb veszélyt, majd ki kellene dolgozni azt, hogy miként kerülhetőek el a kábelszakadások. Az is fontos lenne, ha egy közösség nem csak egyetlen kommunikációs csatornát használna, így a most Tonga szigeteit sújtó kommunikációs katasztrófahelyzet nem ismétlődhetne meg.

Hozzászólások

Volt, amikor Európában is éltek hópárducok

Volt, amikor Európában is éltek hópárducok

A hópárducok ma Közép-Ázsia hegyeiben honosak, ám a jégkorszakban még az Ibériai-félsziget és a mai Franciaország területén is éltek.

Magyar kutatók fedeztek fel új anyagállapotot

Magyar kutatók fedeztek fel új anyagállapotot

A különleges anyagállapot vizsgálata hozzájárulhat a precíziós technológia fejlődéséhez.

Afrikát elhagyva új vércsoportjaink alakultak ki

Afrikát elhagyva új vércsoportjaink alakultak ki

A 120 ezer évre visszamenő elemzés szerint a ma meglévő vércsoportokhoz még a neandervölgyiek is hozzájárultak.

Úgy tűnik, a hangyáktól a közlekedés terén is tanulhatunk

Úgy tűnik, a hangyáktól a közlekedés terén is tanulhatunk

A hangyák mozgása segítheti az önvezető járművek rendszerének optimális közlekedését megszervezni.

Ez a szobanövény 45 napig is kibírja víz nélkül

Ez a szobanövény 45 napig is kibírja víz nélkül

Magyar szakértők mérték fel a lándzsadísz különleges képességeit.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket