Alajos, Leila2025. június 21., szombat
Tudomány

Ha alszunk, az agyunk azért még figyel

National Geographic Magyarország

Alváslaborban végzett vizsgálatok során izgalmas eredményekre bukkantak a szakemberek.

Poliszomnográfiás vizsgálat
Forrás: Wikimedia commons

Egy svájci–osztrák alváskutatókból álló csoport azt vizsgálta meg, hogy miként reagál agyunk az alvás közben hallottakra. Az eddig is világos volt, hogy észleljük a környezetünket bizonyos módon, az azonban nem, hogy mit csinál az agy az így nyert adatokkal. A Journal of Neuroscience szakfolyóiratban közzé tett tanulmányban számoltak be a tapasztaltakról.

A kutatók egy salzburgi egyetemi alvásközpontban poliszomnográfiás vizsgálatot végeztek, ennek során a teljes körül alvásvizsgálat része például az agyi elektromos aktivitás mérése is (EEG). A 17 résztvevő esetében 2, itt eltöltött éjszakán át, az alvás ideje alatt különféle hangingerek érték az alanyokat: vagy a saját nevüket, vagy idegen nevet hallhattak; vagy ismerős hang, vagy idegen hang beszélt hozzájuk. A vizsgálatok arra jutottak, hogy az ember alvás közben a számára idegen dolgokra figyelmet fordít, így például az idegen hangokra. A kutatók úgy fogalmaztak, hogy az alvó agy amolyan őrszem-üzemmódba kapcsolt, amelynek során a fontos külső ingereket az alvás ellenére is feldolgozta. Ezen szokatlan jellegű ingerek elemzése alapján képes az agy például azt eldönteni, hogy fel kell-e ébrednie.

Az EEG jelein a K-komplex nevű jellegzetes agyhullámok, amely a gyors szemmozgás nélküli (NREM) alvásszakaszban jelentkeznek, az idegen ingerek hatására gyakoribbak voltak, mint az ismerős hangingerek hallatán. Az idegen hangokra létrejött K-komplexeket nagy fokú aktivitás-változás kísérte, amely az ingerek feldolgozásához köthető a kutatók szerint, s az idegen, ismeretlen hangingerek erősebb, szinkronizált választ váltottak ki az agyban, mint az ismerős hangok.

A szakemberek úgy vélik, hogy a K-komplexek szerepe igen fontos lehet abban, hogy az agy leválogassa a számára lényeges információkat alvás közben.

Arra a különös dologra is fény derült az agyi aktivitás elemzéséből, hogy az agy még alvás közben is képes tanulni: az éjszaka első felében még idegen hangokra az idő előre haladtával egyre kevésbé reagált idegenként, vagyis ismerőssé vált számára a korábban idegen inger, megtanulta azt.
Az eredmények alapján a K-komplexek azok, amelyek során az agyunk az őrszem-üzemmódra vált, és képessé válik alvás közben is reagálni a különböző külső ingerekre.

Hozzászólások

Ezért jelentette fel gyerekként szüleit a Nobel-díjas kutató

Ezért jelentette fel gyerekként szüleit a Nobel-díjas kutató

Stark Klára Aliz Nobel-díjas történetek című podcastsorozatában tudósokkal beszélget néha egészen meglepő életeseményekről.

Az európaiak érkezése előtt is volt lepra az Újvilágban

Az európaiak érkezése előtt is volt lepra az Újvilágban

Sokáig azt gondolták a szakemberek, hogy a lepra óvilági betegség, és Amerikába csak az európai hódítások során jutott el.

Már a kréta időszakban is fészkeltek madarak a sarkvidéken

Már a kréta időszakban is fészkeltek madarak a sarkvidéken

Bár a kréta időszakban a klíma a mainál melegebb volt, ám ekkor is volt hónapokig tartó sötét időszak a sarkvidéken.

Nappal hatékonyabban küzd az immunrendszer

Nappal hatékonyabban küzd az immunrendszer

Zebrahalakkal végzett vizsgálatok alapján az immunsejtek a nappali időszakban aktívabbak, a felfedezés hatékonyabb gyógyszerek kifejlesztését teszi lehetővé.

Alternatív módszerrel azonosítottak be ősi állatokat

Alternatív módszerrel azonosítottak be ősi állatokat

A csontmaradványok sokszor töredékesek, és nem felismerhető belőlük, milyen állathoz tartozott egykor egy darab.

National Geographic 2025. júniusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlapNational Geographic 2025. májusi címlapNational Geographic 2025. júniusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket