Katalin, Kitti, Zsófia, Piusz2025. április 30., szerda
Tudomány

Britannia első emberei

National Geographic Magyarország

Mintegy 600 ezer évvel ezelőtt élt emberelődök maradványaira bukkantak rá Canterbury közelében, ezzel nemcsak Nagy Britannia, de Európa északi felének legkorábbi embereit találták meg.

Fantáziarajz
Forrás: Department of Archaeology, University of Cambridge / Illustration by Gabriel Ugueto

 

A Cambridge-i Egyetem régészei vezette vizsgálatokat, modern technológiai segítséggel, mintegy 100 évvel azt követően végezték el, hogy a lelőhely első jeleire rábukkantak. A Homo heidelbergensis fajba tartozó emberek a kormeghatározás szerint 560-620 ezer évvel ezelőtt lakták a Canterbury közeli egykori folyómeder helyszínét, ahol egy, az 1920-as években zajló építkezéskor a kőeszközökre rábukkantak. A közelmúltban sikerült a lelőhely és számos itt feltárt eszköz korát megállapítani, infravörös radiofluoreszcencia útján: ezzel azt lehet kideríteni, hogy mikor kapott utoljára napfényt az adott kőeszköz bizonyos összetevője, vagyis gyakorlatilag azt, hogy mióta hever a föld mélyén. A kormeghatározási vizsgálatokat a Tübingeni Egyetemen végezték, Dr. Tobias Lauer vezetésével. A kőeszközöket mind az egykori folyómederben találták meg, ahová a folyó sodorta őket, mielőtt még új útvonalat választott volna magának. Az 1920-as években kőbaltákat találtak, ma azonban számos szúró és kaparó kőszerszámot is feltártak itt, ezek pedig nemcsak a vadászathoz vagy gyűjtögetéshez köthetőek. A felfedezést a Royal Society Open Science folyóiratban mutatta be a kutatócsoport.

Az 1920-as években megtalált kőbalták.
Forrás: RSOS

Jártak már emberek Britannia területén 840 vagy akár 950 ezer évvel ezelőtt is, ám ekkor csak rövid ideig látogatták a területet, hisz a jégkorban előrehúzódó jégtakaró miatt egyre délebbre telepedtek le Európa északi felének korabeli lakói.

A most részletezett leletekkel azonban egész más a helyzet. Dr. Tomos Proffitt, a Max Planck Evolúciós Antropológiai Intézet szakembere elmondta: „A paleolitikumból származó kaparó eszközöket legtöbbször az állati bőrök feldolgozásával azonosítják. E tárgyak arra utalnak, hogy az itteni emberek állati bőrök kikészítésén dolgoztak, akár ruházat, akár menedékhely kialakítása céljával. Az itt egykor és ma feltárt eszközök sokfélesége azt jelzi, hogy az emberelődök nemcsak egyszerűen túlélni tudtak Britanniában, hanem jól is boldogultak itt.”

Pattintott kőeszközök a lelőhelyről.
Forrás: Alastair Key

A heidelbergi ember Eurázsiában a neandervölgyiek elődjeként ismert emberelőd-faj, míg egy másik csoportjuk aztán Afrikában a modern emberré fejlődött tovább. Ekkoriban Nagy Britannia nem sziget volt (a jégkori, mainál sokkal alacsonyabb tengerszint miatt), hanem félsziget, amely az észak-nyugat európai területhez tartozott. Ez lehetővé tette, hogy a korabeli emberek nagyobb területeket járjanak be, s feltehetőleg csak nyáron használták a brit területet. „Nagyon sok dolgot felfedezhetünk még ezekről az emberelődökről, s bízunk benne, hogy további feltárásokkal talán azoknak az embereknek a csontmaradványaira is rábukkanhatunk, akik ezeket a brit földön igen ritka kőeszközöket készítették” – tette hozzá Dr Matthew Skinner, a Canterbury-ben lévő Kenti Egyetem paleoantropológus professzora, aki az ásatásokban is részt vett. A területen további feltárásokat is terveznek még, remélve, hogy még többet ki lehet majd deríteni az egykori emberek életéről.

Hozzászólások

Veszélyesen csökken az európai talajok széntartalma

Veszélyesen csökken az európai talajok széntartalma

A csökkenés a kontinens élelmiszer-biztonságát és klímaváltozás elleni fellépését is súlyos veszélybe sodorhatja.

Elkészült az emberszabású majmok referenciagenomja

Elkészült az emberszabású majmok referenciagenomja

A kapott adatok alapján részletesebben megérthetjük legközelebbi rokonaink evolúcióját, és úgy tűnik, nagyobbak a különbségek köztük, mint eddig tudtuk.

Hátráltatják a beporzók szaporodását a rovarirtók

Hátráltatják a beporzók szaporodását a rovarirtók

Még a növényeken kis mennyiségben jelen lévő neonikotinoid rovarirtó is súlyos hatású lehet mind a hím, mind a nőstény poszméhek szaporodási biológiájára.

Milyen is valójában a kapcsolatunk a kutyákkal?

Milyen is valójában a kapcsolatunk a kutyákkal?

Magyar kutatók tárták fel, hogy hol helyezkedik el az ember kedvenc barátja társadalmi hálónkban.

Újabb gyenyiszovai leletet azonosítottak

Újabb gyenyiszovai leletet azonosítottak

Az emberfaj csontmaradványát Tajvan szigetén találták meg, ez az eddigi legdélebbi lelet ezen rokonunktól.

National Geographic 2025. áprilisi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket