Julianna, Lilla, Filippa2025. február 16., vasárnap
Tudomány

Hüvelyesekkel bővíthetnénk étrendünket

National Geographic Magyarország

Megteremnek Európában, mégis túl keveset fogyasztunk belőlük, holott kiváló fehérjeforrást jelentenek.

Forrás: Unsplash / Betty Subrizi

Az világos, hogy túl sok húst eszünk és ezzel nemcsak saját egészségünknek, hanem a bolygónk élővilágának és klímájának is ártunk, ám úgy tűnik, a mesterségesen előállított húsok, húspótlók mellett érdemes lenne nagyobb figyelmet szentelni egy régi, jól bevált fehérjeforrásnak, a hüvelyeseknek is. A hüvelyesek évezredeken át fontos részét képezték étrendünknek, ezért is vizsgálta meg őket, mint fenntartható, környezetbarát alternatívákat egy dán kutató, Katharina Henn a Koppenhágai Egyetemről. A kutatási eredményeit három külön tanulmányban tette közzé.

Mik is azok a hüvelyesek? A pillangósvirágú növények szárított magvai, amelyek nagy fehérjetartalmuk révén hasznos részét képezhetik étrendünknek. E növények a velük szimbiózisban élő baktériumok révén képesek megkötni a légköri nitrogént, így műtrágyát se úgy igényelnek, mint más növények. Ide tartozik a földimogyorótól a csicseriborsón, a lencsén, a szóján és az adzuki babon át a klasszikus tarkababig minden, 11 típus és több száz termesztett változat tehetné színesebbé étrendünket környezetbarát módon.

A világ számos népe nagy mennyiségben és igen változatos formákban fogyasztja őket, mi itt Európában azonban jórészt az állatainkkal etetjük fel, amit termelünk. Nem volt ez mindig így, s ez talán része is a problémának: szegények eledelének tartjuk mindmáig a babot, a lencsét, a borsót és rokonait. Emellett problémát jelent (erre sokan hivatkoznak, amikor megindokolják, miért nem esznek hüvelyeseket), hogy gázosít, azonban ezen az elkészítés módja, vagy épp a fokozatos hozzászoktatás segíthet.

A hüvelyesekből nemcsak keleti fűszerezésű falafel, hanem magyaros ízvilágú fasírtszerűség is készíthető.
Forrás: Unsplash / Anton Illepel

A dán kutató szerint azonban ennél is nagyobb gondot jelent, hogy egész egyszerűen nem ismerjük eléggé a hüvelyeseket itt Európában, és nincsenek megfelelő receptjeink, amelyek révén a mindennapi étrendünk részévé tehetnénk őket. A kutató 5 ország hüvelyesfogyasztásán keresztül vizsgálta meg a kérdéskört, így például hazájában, ahol az ajánlás szerint napi 100 grammot illene enni ebből a típusú élelmiszerből, mindössze 2 grammot fogyasztanak átlagosan. Egy másik vizsgálat szerint Európában napi 7,5 gramm az átlagfogyasztás, ami szintén jóval elmarad az ajánlástól. (A magyar Okostányér szerint napi 80 gramm száraz, vagy 120 gramm friss/fagyasztott hüvelyes a célérték, a KSH adatai szerint évi 1000 gramm száraz hüvelyest eszik meg minden magyar, ami 2,7 gramm per nap átlagot ad.)

A csicseriborsó is kiváló kiegészítője lehet salátáknak, tésztáknak, egytálételeknek is.
Forrás: Unsplash / Clark Douglas

A dán kutató szerint teljesen jó út a konzerv hüvelyesek használata, ez még a konzerv plusz környezetterhelésével együtt is csak kis töredéke szén-dioxidot bocsát ki a húshoz képest, egy kiló fehérjére vetítve a konzerv hüvelyes 23 kiló szén-dioxidot jelent, míg a marhahús 499 kilót. A vizsgált országok közt a spanyolok jártak az élen a hüvelyesek fogyasztásában, a kutató szerint ez a spanyol és a közel-keleti konyha közti sok évszázados összekapcsolódás eredménye lehet. Azonban nem feltétlenül kell egzotikus recepteket keresni, hisz a közép-európai étrendnek is fontos része volt a hüvelyesek fogyasztása, rengeteg különböző módszerünk volt ezek elkészítésére, amelyeket feleleveníthetnénk, modernizálhatnánk. Nem csak babgulyás vagy lencsefőzelék létezik, a hüvelyesek igen jól kiegészítik és izgalmassá teszik például a salátákat, s akár a falafelhez hasonló módon fasírtszerűen is elkészíthetőek, magyaros fűszerezéssel is.

Magyar kutatók találtak módszert a világjárványok vizsgálatára

Magyar kutatók találtak módszert a világjárványok vizsgálatára

A szakértők olyan módszert dolgoztak ki, amely egyszerre több egyéni tulajdonság tükrében vizsgálja a pandémiák hatását.

Volt, amikor Európában is éltek hópárducok

Volt, amikor Európában is éltek hópárducok

A hópárducok ma Közép-Ázsia hegyeiben honosak, ám a jégkorszakban még az Ibériai-félsziget és a mai Franciaország területén is éltek.

Magyar kutatók fedeztek fel új anyagállapotot

Magyar kutatók fedeztek fel új anyagállapotot

A különleges anyagállapot vizsgálata hozzájárulhat a precíziós technológia fejlődéséhez.

Afrikát elhagyva új vércsoportjaink alakultak ki

Afrikát elhagyva új vércsoportjaink alakultak ki

A 120 ezer évre visszamenő elemzés szerint a ma meglévő vércsoportokhoz még a neandervölgyiek is hozzájárultak.

Úgy tűnik, a hangyáktól a közlekedés terén is tanulhatunk

Úgy tűnik, a hangyáktól a közlekedés terén is tanulhatunk

A hangyák mozgása segítheti az önvezető járművek rendszerének optimális közlekedését megszervezni.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket