Donát2025. február 17., hétfő
Tudomány

Egyetemes emberi tulajdonság, hogy segítünk egymáson

National Geographic Magyarország

Számos különböző országban, vidéken és nagyvárosban élő emberek körében végeztek felmérést egy nemzetközi kutatócsoport tagjai.

Forrás: Pixabay

A Kaliforniai Egyetem (Los Angeles) számolt be arról, a Scientific Reports folyóiratban közzé tett kutatási eredményről, amely szerint átlagosan minden második percben segítünk valakin embertársaink közül. Ez azt jelenti, hogy az ember folyamatosan embertársai segítségére támaszkodik. Legtöbbször apró szívességekről van szó, mint például elkérünk (és megkapunk) egy eszközt – a kutatás szerint az efféle kis segítségeket sokkal többször kapja meg a kérelmező, mint ahányszor visszautasítják a kérést. Mindez kultúrákon túlnyúló, általános emberi tulajdonság.

A különbségek abban állnak, hogy miféle motivációjuk van az egyes kultúrákban élő embereknek arra, hogy segítsék társaikat. Például egy indonéz népcsoport vadászai szigorú szabályok szerint osztják meg a nagy zsákmányt, a tanzániai hadza (vadászó-gyűjtögető) népcsoportja leginkább amiatt teszi ezt, mert tartanak a pletykáktól. Míg a kenyai Orma-klán gazdagabb tagjaitól elvárják, hogy hozzájáruljanak a közösségi javakhoz, például anyagilag beszálljanak az útépítésekbe, a pápua gnau népcsoport gazdagabb falvainak lakói nem tesznek ilyesmit, mert így kínos viszontszívességgel (gyakorlatilag adóssággal) terhelnék meg szegényebb szomszédaikat. Az efféle kulturális különbségek megnehezítették azt, hogy átlássuk, megértsük a segítségadás általános emberi tényezőit, emiatt is volt kérdéses, hogy a segítségadást és az osztozkodást vajon a kulturális közeg, vagy valami egyetemesen emberi dolog határozza-e meg.

A kutatás során számos, gyökeresen különböző embercsoport mindennapi tevékenységéről készült felvételeket elemeztek, ezekben tűnt fel átlag kétpercenként valamilyen apró segítségkérés és segítségnyújtás eseménye. Ezekben olyasmire kell gondolni, mint az, hogy valakitől elkérjük a sótartót ebédkor, vagy megkérjük, segítsen felvinni az emeletre egy nagy tárgyat. Ezek igen gyakoriak, nagyságrendekkel gyakrabban kerülnek elő, mint az említett vadászati osztozkodás, illetve az útépítéshez való hozzájárulás.

„Miközben a kulturális különbségek a speciális esetekben és a nagy értéket képviselő cserealkalmak során meghatározóak, ha a társas kapcsolatok mikroszintjére lépünk, a kulturális különbségek zöme eltűnik, s előbukkan fajunk általános tulajdonsága: ha kell, segítünk” – magyarázta Giovanni Rossi, a kutatás vezetője.

A szívességkérésekből hétszer többet teljesítettek az emberek, mint ahányat visszautasítottak, és hatszor többet, mint ahányról nem vettek tudomást. Általában indok nélkül segítettek egymásnak az emberek, ám, ha valamiért visszautasították a segítséget, akkor az esetek mintegy háromnegyedében ezt meg is magyarázták. Magyarul: csak jó okkal tagadjuk meg a segítséget (nem tudok segíteni a cipekedésben, mert kínoz az isiász), ám feltétel és indok nélkül segítünk, ha módunkban áll. Míg mi emberek jó szívvel adunk az élelemből társainknak, addig például az emberszabású majmoknál az élelmen való osztozás sokkal inkább a tolerált lopás kategóriájába esik. Az efféle különbségek felismerése és vizsgálata elvezethet ahhoz, hogy kiderítsük, miként is vált az ember a társadalmaink alapját adó együttműködő, egymásért tenni szándékozó fajjá.

Parkinson-kór: ezért olyan nehéz a kezelés

Parkinson-kór: ezért olyan nehéz a kezelés

A Parkinson-kór ősidők óta velünk él, az elmúlt időszakban viszont egyre nő az esetszám.

Magyar kutatók találtak módszert a világjárványok vizsgálatára

Magyar kutatók találtak módszert a világjárványok vizsgálatára

A szakértők olyan módszert dolgoztak ki, amely egyszerre több egyéni tulajdonság tükrében vizsgálja a pandémiák hatását.

Volt, amikor Európában is éltek hópárducok

Volt, amikor Európában is éltek hópárducok

A hópárducok ma Közép-Ázsia hegyeiben honosak, ám a jégkorszakban még az Ibériai-félsziget és a mai Franciaország területén is éltek.

Magyar kutatók fedeztek fel új anyagállapotot

Magyar kutatók fedeztek fel új anyagállapotot

A különleges anyagállapot vizsgálata hozzájárulhat a precíziós technológia fejlődéséhez.

Afrikát elhagyva új vércsoportjaink alakultak ki

Afrikát elhagyva új vércsoportjaink alakultak ki

A 120 ezer évre visszamenő elemzés szerint a ma meglévő vércsoportokhoz még a neandervölgyiek is hozzájárultak.

National Geographic 2025. januári címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket