Jusztin, Jusztina, Auréliusz2025. június 16., hétfő
Tudomány

Őseinket segíthette az ADHD

National Geographic Magyarország

Egy új kutatás szerint a ma oly sokat emlegetett ADHD nagy segítséget adhatott abban, hogy az új élelemtermő területeket felfedezzék, és élelemben gazdag helyeken töltsék idejüket elődeink.

Forrás: Pixabay

Az ADHD, vagyis a figyelemhiányos hiperaktivitás-zavar ma igen gyakori a gyerekek körében, ám nem valami új keletű eltérésről van szó, csak épp régen az ADHD-s gyerekeket elkönyvelték nevelhetetlennek vagy simán csak rossznak. Egy újonnan, a Proceedings of the Royal Society B folyóiratban megjelent kutatási eredmény arra utal, hogy elődeink viszont még előnyt is élvezhettek az ADHD-s kortársainknak köszönhetően. A vizsgálatok alapján a szakemberek arra jutottak, hogy az ADHD-s társak impulzivitásának hatására  gyűjtögető elődeink könnyebben odébbálltak azokról a területekről, ahol kevés volt az élelem, és nemcsak hatékonyabb gyűjtögetők, de jobb felfedezők is lehettek ezek a személyek. Ez a két előnyös tulajdonság önmagában elég magyarázat arra, hogy a genetikai alapú elváltozás miért alakult ki, és miként maradhatott fenn mindmáig.

A kutatás során a közel 500 alanynak egy virtuális gyűjtögető játékkal kellett játszania. A feladatok során el kellett dönteniük az alanyoknak, hogy egy adott bokorról szedik le a látható bogyókat, vagy továbbállnak az ismeretlen helyekre, ahol több bogyó lehet a bokrokon. A játékot követően az egyes alanyok kitöltöttek egy olyan tesztet is, amellyel mérték, hogy mennyire jellemzőek rájuk az ADHD-s tulajdonságok. A tesztek azt mutatták, hogy minél magasabb pontszámot ért el az alany az ADHD tulajdonságok terén, annál nagyobb eséllyel ment el az ismeretlen bokrokat felfedezni, és több bogyót is gyűjtött be a játék során, mint ADHD-mentes társaik.

Az ADHD idegi-élettani elváltozásokkal is jár, amely akár a nomád életmód és a táplálkozás hatásaival is összefügghet. Ezeknek köszönhetően az ADHD-s embertársaink jóval inkább felfedező, jutalomkereső típusúak is (emiatt is gyakoribb körükben az alkohol vagy a kábítószer használata). Ma a gyerekek 11, a felnőttek 4 százaléka ADHD-s (vagyis egy részük „kinövi”, vagy inkább megtanulja irányítani az elváltozását), viszont úgy tűnik, az elődeink körében határozott előnnyel járt, ha valaki ADHD-s volt. Az ember, ahogy számos más állat is, hajlamos arra, hogy túl sokáig szedegessen élelmet egy adott helyen, ezzel túlzottan lecsupaszítva az ottani élelemforrásokat. Az ADHD ez ellen is jó fellépésnek tűnik.

Érdemes azért a kutatás gyenge pontját is megvizsgálni. Bár a kutatás során nem olyan ADHD-vizsgálatokat végeztek, amelyekkel például az elváltozást diagnosztizálják, azonban az ehhez köthető tulajdonságok meglétét mérték önbevallásos alapon. Ezt azt jelenti, hogy így ugyan nem 100 százalék biztos, hogy az annak tűnő alanyok valóban ADHD-jellegű viselkedészavarral élnek, de a kutatók igyekeztek olyan biztosítékokat beépíteni a tesztekbe, ami a lehető legkisebbre csökkentette a tévedés lehetőségét. Az bizonyos, hogy a lakossági átlagnál jóval több alany mutatott ADHD-s tüneteket a felmérés során. Azt is érdemes viszont tudni, hogy a kutatást a covid világjárványa idején végezték, amikor a járvány és a bezártság hatására gyakoribbá váltak az emberek körében az ADHD-s tünetek, ez magyarázhatja az eltérést a társadalmi átlagtól.

Egyre gyakoribbak itthon a nemi betegségek

Egyre gyakoribbak itthon a nemi betegségek

Évről évre nő a megbetegedések száma és ez nagyrészt a tünetmentességnek tudható be.

Ezek a nők az eszükkel diadalmaskodtak a szegregáció felett

Ezek a nők az eszükkel diadalmaskodtak a szegregáció felett

Még a hátrányos megkülönböztetés sem tántorította el Katherine Johnsont, Mary Jacksont és Dorothy Vaughant.

Volt, hogy meteorit ölt embert

Volt, hogy meteorit ölt embert

Egyetlen esetről van hitelt érdemlő bizonyítékunk, amikor egy lehulló meteorit emberi életbe került.

Júliusra csúszhat Kapu Tibor űrmissziója

Júliusra csúszhat Kapu Tibor űrmissziója

Ezúttal a Nemzetközi Űrállomáson észleltek problémát.

Milyen távolra láthatnak el az előrejelzések?

Milyen távolra láthatnak el az előrejelzések?

Az időjárás legendásan nehezen előrejelezhető, jelen tudásunk szerint az elméleti határt a két hét jelenti, azonban lehet, hogy ez kitolható.

National Geographic 2025. májusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlapNational Geographic 2025. májusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket