Zsófia, Szonja, Döníz2025. május 15., csütörtök
Tudomány

Fiatalító eljárást dolgoztak ki amerikai kutatók

2025.05.03.Lajtár Lili
National Geographic Magyarország

A Stanford tudósainak köszönhetően elérhető egy egyszeri antitest-kezelés, amely idősebb egereknek fiatalabb működésű immunrendszert ad, ezért rögtön fel is merül a kérdés: ez a kezelés vajon embereknél is működhet-e?

Forrás: Adam Gault / Getty Images

„Ha képesek vagyunk revitalizálni (újjáéleszteni) az öregedő emberi immunrendszert, ahogyan azt egerekben tettük, az életmentő lehet, amikor a következő globális kórokozó megjelenik” – mondta Irving Weissman, a Stanford tanulmányának társszerzője.

Az immunrendszernek két fő része van: veleszületett és adaptív (szerzett).

A veleszületett rendszer az első védelmi vonal a fenyegetésekkel szemben. Sejtjei folyamatosan járőröznek a testben, a szervezet számára ismeretlen sejteket keresnek, és gyulladást váltanak ki, hogy segítsenek leküzdeni a fertőzéseket, valamint elősegítsék a gyógyulást, ha probléma van.

Az adaptív rendszer viszont úgy fejlődik, ahogy az új kórokozóknak ki vagyunk téve. „Megtanulja” felismerni a specifikus fenyegetéseket specializált T-sejtek és antitestek segítségével – ez az immunrendszer része, melyet vakcinák segítségével képeznek ki.

Fiatalon az őssejtek kellemes egyensúlyban tartják a veleszületett immunsejteket (főként a myeloid sejteket) és az adaptív sejteket (limfocitákat). Az öregedéssel azonban kevesebb őssejt termelődik, amelyekből a veleszületett és adaptív sejtek kiegyensúlyozott keveréke fejlődne, valamint több olyan őssejt lesz, amely a myeloidok felé billenti az egyensúlyt.

A myeloidok számának növekedése az életkor előrehaladtával fokozott gyulladáshoz vezethet, ami fájdalmat okoz és károsítja a szöveteket. Eközben a limfociták számának csökkenése is nehezítheti a szervezet számára az új fertőzések leküzdését, sőt, a vakcinákra adott válaszreakciót is.

„Az idősebb embereknél egyszerűen nem termelődik sok új B- és T-sejt limfocita” – mondta Weissman. „A Covid-19 világjárvány kezdetén gyorsan világossá vált, hogy az idősebb emberek nagyobb számban halnak meg, mint a fiatalabbak. Ez a tendencia a védőoltások elérhetővé válása után is folytatódott.”

Figyelemre méltó eredmények

A Stanford kutatói által most kifejlesztett antitest a myeloid elfogultságú őssejtekhez kötődik. A kezelés előfeltevése az volt, hogy a beadása hatására az immunrendszer majd kimeríti ezeket a myeloid elfogultságú sejteket, és ezáltal több kiegyensúlyozott őssejt termelődéséhez vezet, amelyek az adaptív és veleszületett immunsejtek kellemes keverékévé fejlődnek.

Azért, hogy megvizsgálják, miként befolyásolhatja az antitestkezelés az öregedő immunrendszert, a kutatók a készítményt 18-24 hónapos egereknek adták be (ami fiatalnak tűnhet, de egy egér átlagos élethossza mindössze 26-30 hónap). Az eredmények figyelemre méltóak voltak.

Az öregedő immunrendszer minden jellemzőjét – a sejtek funkcionális markereit, a gyulladásos fehérjék előfordulását, a vakcinációra adott választ és a halálos fertőzéssel szembeni ellenállás képességét – befolyásolta ez az egyetlen sejttípust célzó kezelés

– fejtette ki Jason Ross, a tanulmány társszerzője. Az antitestkezelés hatása az egerekre is tartósnak tűnt, a kezelt és a kezeletlen idősebb rágcsálók immunrendszere között két hónap elteltével is drámai különbségek voltak láthatók. „Meglepődtünk, hogy egyetlen kezelésnek ilyen tartós hatása lehet” – mondta Ross.

Az egereken ígéretesnek tűnő kezelések gyakran nem alkalmazhatók embereknél, de a Stanford csapata úgy véli, hogy az emberek és az egerek myeloid elfogultság által érintett őssejtjei elég hasonlóak ahhoz, hogy antitestjeik képesek legyenek erre az ugrásra. Weissman a Nature magazinnak elmondta, valószínűleg legalább 3-5 évbe telik majd, mire a csapat készen áll az emberi vizsgálatokra, de ha igazuk van, és az antitestkezelés működik, a hatás hatalmas lehet.

„Ez egy valódi paradigmaváltás – ezért a kutatóknak és a klinikusoknak új módon kellene gondolkodniuk az immunrendszerről és az öregedésről” – jelentette ki Ross.

Az ember valóban tűzben edzett faj lehet

Az ember valóban tűzben edzett faj lehet

Az emberi evolúció kulcsfontosságú lépése volt a tűz megszelídítése, azonban tudjuk, a tűz égési sérülésekkel járhat – ez pedig egy új kutatás szerint visszahatott az evolúciónkra is.

A vártnál olcsóbb lehet a bolygónk lehűtése

A vártnál olcsóbb lehet a bolygónk lehűtése

Mivel a klímacéljainkat szinte biztosan nem fogjuk elérni, ezért szükség lesz arra, hogy aktívan hűtsük a bolygónkat, már persze, ha szeretnénk megtartani az emberi civilizációt.

Ez lehet a legősibb csillagatlasz

Ez lehet a legősibb csillagatlasz

Az ókori kínai csillagászok a császári udvar mását helyezték az égre a csillagképeikkel, régi kérdés, mikor is készült el ezek első pontos atlasza.

A mezőgazdaság gyorsabban darálta be a talajt, mint a gleccserek

A mezőgazdaság gyorsabban darálta be a talajt, mint a gleccserek

Az utóbbi 150 év modern amerikai mezőgazdálkodása során 12-szer gyorsabb volt a talaj eróziója, mint ahogyan a legutóbbi jégkorszak során a gleccserek koptatták a tájat.

Vajon miről társalognak a fenyők napfogyatkozáskor?

Vajon miről társalognak a fenyők napfogyatkozáskor?

Bolygónkon a fény és a sötétség ciklikus változása alapvető folyamat, amelyekhez az élőlények ősidők óta alkalmazkodnak.

National Geographic 2025. áprilisi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket