Örkény, Henrik, Roland, Bonaventúra2025. július 15., kedd
Tudomány

Kokainista muslicák segíthetik a drogfüggők gyógyítását

National Geographic Magyarország

Világszerte több millióan szenvedhetnek kokainfüggőségtől, a helyzet különösen súlyos az USA területén, ahol mintegy 1,5 millió embert érint.

Ecetmuslica
Forrás: Wikimedia Commons

Nem tudunk szinte semmit a kokainfüggőség genetikai hátteréről, és jelenleg olyan elfogadott gyógyszeres terápia sincs, amellyel ezt kezelni lehetne. A hajlam viszont örökletes, ám túl sok gén érintett benne ahhoz, hogy e módon megfelelő gyógymódot találhassunk.

A muslicák eddig is sokat segítettek a különböző függőségek megértésében, így például az alkoholfüggőségről is nekik köszönhetően tudunk ma már elég sokat. Bár ismert, hogy a kokain hasonló tüneteket okoz náluk, mint az emlősöknél, ám eddig nem sikerült olyan muslicát tenyészteni, amelynél a függőség is kialakult volna.

A Utahi Egyetem kutatói nemrégiben sikerrel hoztak létre kokainfüggő muslicákat, amelyek segítségével e függőség is talán gyógyíthatóvá válik. A Journal of Neuroscience folyóirat publikálta a kutatás eredményét.

Milyen az, amikor egy muslica kokainfüggő? Az állat, ha felkínálják neki a lehetőséget, hogy válasszon kokaint tartalmazó s azt nem tartalmazó italt, akkor a kokainost fogják választani, és ebből lehetőség szerint folyamatosan fogyasztanak is. Az ilyen muslica, mint modellállat segítségével tanulmányozni lehet magának a függőségnek a folyamatát, és esély nyílhat új terápiák gyors kidolgozására is.

Az ember és a muslica meglepően hasonló reakciókat mutat a kokain hatására, magyarázta Adrian Rothenfluh, a kutatás vezetője. Kis mennyiség fogyasztása után felélénkülnek, mint az emberek, nagy mennyiségnél viszont cselekvésképtelenné válnak, szintén az emberekhez hasonlóan.

A légyfélék (mint a muslica is) az emberi függőségért felelős gének háromnegyedével rendelkeznek, épp ezért kulcsfontosságú alanyai a függőségek kutatásának. A muslica gyorsan szaporodik és növekszik, így különösen jó alanya az efféle vizsgálatoknak. Azonban a muslica önmagától sose fogyasztana kokaint, egy cseppet se vonzódik hozzá.

Az első ábrarészen józan muslica járásának nyoma látható, a másodikon egy olyané, amely kevés kokaint kapott, a harmadikon egy nagy mennyiséget elfogyasztóé.

A kutatók célja az volt, hogy megértsék, miért nem akarják maguktól elfogyasztani a kokaint a muslicák, úgy vélték, ez jelenetheti a gyógyítás kulcsát is. Travis Philyaw, a kutatás vezetője arra gyanakodott, hogy a muslicák ízérzékelése állhat a háttérben. A rovarok evolúciójuk során igyekeztek elkerülni a növényi méreganyagokat – márpedig a kokain ilyen anyag. A muslica lábán is vannak ízérzékelők, így egy anyag elfogyasztása előtt ennek segítségével meg tudják kóstolni azt anélkül, hogy a szájukba kellene venni a potenciális mérget.

A kutatók kiderítették, hogy a kokain a muslicákban a keserű íz érzékeléséért felelős receptorokat aktiválta. Ezt aztán a kutatók már ki tudták kapcsolni, és így megszületett az a muslica, amely hamar kokainfüggővé vált, mivel nem érezte annak keserűségét. A kokainos itallal kínált muslicák már 16 óra alatt a kokainos vizet választották, ha tehették, vagyis igen könnyen kialakult a preferenciájuk.

A muslicák most már könnyen vizsgálhatóvá teszik azokat a génvariánsokat, amelyek szerepet játszanak a függőség kialakulásában, és ezek segítségével már a gyógymódokhoz is sokkal könnyebben, gyorsabban eljuthatunk.

Óriási oposszum élt egykor Texas területén

Óriási oposszum élt egykor Texas területén

A mondás szerint Texasban minden nagyobb – úgy tűnik, ez igaz az ősi erszényes oposszumfélére is, amely a 61-56 millió évvel ezelőtti korban élt a mai Big Bend Nemzeti Park területén.

Kapu Tibor elindult a Föld felé

Kapu Tibor elindult a Föld felé

Közel három héttel a felbocsátást követően az Axiom Space-4 legénysége elhagyta a Nemzetközi Űrállomást.

Kréta időszaki zombigombát fedeztek fel

Kréta időszaki zombigombát fedeztek fel

A 99 millió éves borostyánban talált rovarok testéből nőtt ki az a két, eddig nem ismert zombigomba, amely a The Last of Us filmsorozatot ihlető mai gombákkal is rokonságban lehet.

Hány éves lenne Superman, ha létezne?

Hány éves lenne Superman, ha létezne?

Ha a Krypton igazi bolygó lett volna, akkor 42 fényévnyi távolságra keringett volna a Földtől.

Kultúrafüggő, miként látjuk az optikai illúziókat

Kultúrafüggő, miként látjuk az optikai illúziókat

A Coffer-illúzióban a középső fehér X-re koncentrálva egyesek csak négyszögeket látnak, mások köröket, és a lakhelyünk eldöntheti, melyiket vesszük észre.

National Geographic 2025. júniusi címlap

Előfizetés

A nyomtatott magazinra,
12 hónapra

22 200 Ft

Korábbi számok

National Geographic 2010. januári címlapNational Geographic 2010. februári címlapNational Geographic 2010. márciusi címlapNational Geographic 2010. áprilisi címlapNational Geographic 2010. májusi címlapNational Geographic 2010. júniusi címlapNational Geographic 2010. júliusi címlapNational Geographic 2010. augusztusi címlapNational Geographic 2010. szeptemberi címlapNational Geographic 2010. októberi címlapNational Geographic 2010. novemberi címlapNational Geographic 2010. decemberi címlapNational Geographic 2011. januári címlapNational Geographic 2011. februári címlapNational Geographic 2011. márciusi címlapNational Geographic 2011. áprilisi címlapNational Geographic 2011. májusi címlapNational Geographic 2011. júniusi címlapNational Geographic 2011. júliusi címlapNational Geographic 2011. augusztusi címlapNational Geographic 2011. szeptemberi címlapNational Geographic 2011. októberi címlapNational Geographic 2011. novemberi címlapNational Geographic 2011. decemberi címlapNational Geographic 2012. januári címlapNational Geographic 2012. februári címlapNational Geographic 2012. márciusi címlapNational Geographic 2012. áprilisi címlapNational Geographic 2012. májusi címlapNational Geographic 2012. júniusi címlapNational Geographic 2012. júliusi címlapNational Geographic 2012. augusztusi címlapNational Geographic 2012. szeptemberi címlapNational Geographic 2012. októberi címlapNational Geographic 2012. novemberi címlapNational Geographic 2012. decemberi címlapNational Geographic 2013. januári címlapNational Geographic 2013. februári címlapNational Geographic 2013. márciusi címlapNational Geographic 2013. áprilisi címlapNational Geographic 2013. májusi címlapNational Geographic 2013. júniusi címlapNational Geographic 2013. júliusi címlapNational Geographic 2013. augusztusi címlapNational Geographic 2013. szeptemberi címlapNational Geographic 2013. októberi címlapNational Geographic 2013. novemberi címlapNational Geographic 2013. decemberi címlapNational Geographic 2014. januári címlapNational Geographic 2014. februári címlapNational Geographic 2014. márciusi címlapNational Geographic 2014. áprilisi címlapNational Geographic 2014. májusi címlapNational Geographic 2014. júniusi címlapNational Geographic 2014. júliusi címlapNational Geographic 2014. augusztusi címlapNational Geographic 2014. szeptemberi címlapNational Geographic 2014. októberi címlapNational Geographic 2014. novemberi címlapNational Geographic 2014. decemberi címlapNational Geographic 2015. januári címlapNational Geographic 2015. februári címlapNational Geographic 2015. márciusi címlapNational Geographic 2015. áprilisi címlapNational Geographic 2015. májusi címlapNational Geographic 2015. júniusi címlapNational Geographic 2015. júliusi címlapNational Geographic 2015. augusztusi címlapNational Geographic 2015. szeptemberi címlapNational Geographic 2015. októberi címlapNational Geographic 2015. novemberi címlapNational Geographic 2015. decemberi címlapNational Geographic 2016. januári címlapNational Geographic 2016. februári címlapNational Geographic 2016. márciusi címlapNational Geographic 2016. áprilisi címlapNational Geographic 2016. májusi címlapNational Geographic 2016. júniusi címlapNational Geographic 2016. júliusi címlapNational Geographic 2016. augusztusi címlapNational Geographic 2016. szeptemberi címlapNational Geographic 2016. októberi címlapNational Geographic 2016. novemberi címlapNational Geographic 2016. decemberi címlapNational Geographic 2017. januári címlapNational Geographic 2017. februári címlapNational Geographic 2017. márciusi címlapNational Geographic 2017. áprilisi címlapNational Geographic 2017. májusi címlapNational Geographic 2017. júniusi címlapNational Geographic 2017. júliusi címlapNational Geographic 2017. augusztusi címlapNational Geographic 2017. szeptemberi címlapNational Geographic 2017. októberi címlapNational Geographic 2017. novemberi címlapNational Geographic 2017. decemberi címlapNational Geographic 2018. januári címlapNational Geographic 2018. februári címlapNational Geographic 2018. márciusi címlapNational Geographic 2018. áprilisi címlapNational Geographic 2018. májusi címlapNational Geographic 2018. júniusi címlapNational Geographic 2018. júliusi címlapNational Geographic 2018. augusztusi címlapNational Geographic 2018. szeptemberi címlapNational Geographic 2018. októberi címlapNational Geographic 2018. novemberi címlapNational Geographic 2018. decemberi címlapNational Geographic 2019. januári címlapNational Geographic 2019. februári címlapNational Geographic 2019. márciusi címlapNational Geographic 2019. áprilisi címlapNational Geographic 2019. májusi címlapNational Geographic 2019. júniusi címlapNational Geographic 2019. júliusi címlapNational Geographic 2019. augusztusi címlapNational Geographic 2019. szeptemberi címlapNational Geographic 2019. októberi címlapNational Geographic 2019. novemberi címlapNational Geographic 2019. decemberi címlapNational Geographic 2020. januári címlapNational Geographic 2020. februári címlapNational Geographic 2020. márciusi címlapNational Geographic 2020. áprilisi címlapNational Geographic 2020. májusi címlapNational Geographic 2020. júniusi címlapNational Geographic 2020. júliusi címlapNational Geographic 2020. augusztusi címlapNational Geographic 2020. szeptemberi címlapNational Geographic 2020. októberi címlapNational Geographic 2020. novemberi címlapNational Geographic 2020. decemberi címlapNational Geographic 2021. januári címlapNational Geographic 2021. februári címlapNational Geographic 2021. márciusi címlapNational Geographic 2021. áprilisi címlapNational Geographic 2021. májusi címlapNational Geographic 2021. júniusi címlapNational Geographic 2021. júliusi címlapNational Geographic 2021. augusztusi címlapNational Geographic 2021. szeptemberi címlapNational Geographic 2021. októberi címlapNational Geographic 2021. novemberi címlapNational Geographic 2021. decemberi címlapNational Geographic 2022. januári címlapNational Geographic 2022. februári címlapNational Geographic 2022. márciusi címlapNational Geographic 2022. áprilisi címlapNational Geographic 2022. májusi címlapNational Geographic 2022. júniusi címlapNational Geographic 2022. júliusi címlapNational Geographic 2022. augusztusi címlapNational Geographic 2022. szeptemberi címlapNational Geographic 2022. októberi címlapNational Geographic 2022. novemberi címlapNational Geographic 2022. decemberi címlapNational Geographic 2023. januári címlapNational Geographic 2023. februári címlapNational Geographic 2023. márciusi címlapNational Geographic 2023. áprilisi címlapNational Geographic 2023. májusi címlapNational Geographic 2023. júniusi címlapNational Geographic 2023. júliusi címlapNational Geographic 2023. augusztusi címlapNational Geographic 2023. októberi címlapNational Geographic 2023. novemberi címlapNational Geographic 2023. decemberi címlapNational Geographic 2024. januári címlapNational Geographic 2024. februári címlapNational Geographic 2024. márciusi címlapNational Geographic 2024. áprilisi címlapNational Geographic 2024. májusi címlapNational Geographic 2024. júniusi címlapNational Geographic 2024. júliusi címlapNational Geographic 2024. augusztusi címlapNational Geographic 2024. szeptemberi címlapNational Geographic 2024. októberi címlapNational Geographic 2024. novemberi címlapNational Geographic 2024. decemberi címlapNational Geographic 2025. januári címlapNational Geographic 2025. februári címlapNational Geographic 2025. márciusi címlapNational Geographic 2025. áprilisi címlapNational Geographic 2025. májusi címlapNational Geographic 2025. júniusi címlap

Hírlevél feliratkozás

Kérjük, erősítsd meg a feliratkozásod az e-mailben kapott linkre kattintva!

Kövess minket